[enc.git] / tr / index.html

<!DOCTYPE html>
<html lang="tr">
<head>
<meta http-equiv="content-type" content="text/html; charset=utf-8" />
<title>E-posta Öz Savunma - GnuPG şifreleme yardımıyla gözetimle mücadele rehberi</title>
<meta name="keywords" content="GnuPG, GPG, openpgp, gözetim, gizlilik, e-posta, güvenlik, GnuPG2, şifreleme" />
<meta name="description" content="E-posta gözetimi temel haklarımızı ihlal eder ve ifade özgürlüğümüzü tehdit
eder. Bu rehberle 40 dakikada GnuPG yardımıyla e-posta öz savunmayı
öğreneceksiniz." />
<meta name="viewport" content="width=device-width, initial-scale=1" />
<link rel="stylesheet" href="../static/css/main.css" />
<link rel="shortcut icon"
href="../static/img/favicon.ico" />
</head>

<body>


<!--<div style="text-align: center; padding: 2.5px; background-color: #a94442; color:#fcf8e3;">
<p>Due to Enigmail's PGP functionality being migrated into Icedove and Thunderbird, steps 2 and 3 of the guide are currently out of date.</p><p> Thank you for your patience while we're working on a new round of updates.</p></div>-->
<!-- PLACE FUNDRAISER MODAL WINDOW HERE -->
<!-- ~~~~~~~~~ GnuPG Header and introduction text ~~~~~~~~~ -->
<header class="row" id="header"><div>


<h1>E-Posta Öz Savunma</h1>


<!-- Language list for browsers that do not have JS enabled -->
<ul id="languages" class="os">
<li><strong><a href="https://libreplanet.org/wiki/GPG_guide/Translation_Guide">
Çevirin!</a></strong></li>
</ul>

<ul id="menu" class="os">
<li class="spacer"><a href="index.html" class="current">Kurulum rehberi</a></li>


<!--<li>
<a href="mac.html">Mac OS</a></li>-->
<!--<li>
<a href="windows.html">Windows</a></li>-->
<li class="spacer"><a href="workshops.html">Arkadaşlarınıza Öğretin</a></li>
<li class="spacer"><a
href="https://fsf.org/share?u=https://u.fsf.org/zb&amp;t=Herkes%20için%20e-posta%20şifreleme%20via%20%40fsf">
Paylaş&nbsp;
<img src="../static/img/gnu-social.png" class="share-logo"
alt="[GNU Social]" />&nbsp;
<img src="../static/img/mastodon.png" class="share-logo"
alt="[Mastodon]" />&nbsp;
<img src="../static/img/reddit-alien.png" class="share-logo"
alt="[Reddit]" />&nbsp;
<img src="../static/img/hacker-news.png" class="share-logo"
alt="[Hacker News]" /></a></li>
</ul>


<!-- ~~~~~~~~~ FSF Introduction ~~~~~~~~~ -->
<div id="fsf-intro">

<h3><a href="https://u.fsf.org/ys"><img
alt="Özgür Yazılım Vakfı"
src="../static/img/fsf-logo.png" />
</a></h3>

<div class="fsf-emphasis">

<p>Bilgisayar kullanıcılarının hakları için mücadele ediyoruz ve özgür yazılım
geliştirilmesini destekliyoruz. Kitlesel gözetime karşı koymak bizim için
oldukça önemlidir.</p>

<p><strong>E-Posta Öz Savunmayı desteklemek için lütfen bağışta bulunun. Dünya
genelinde gizliliklerini korumaya yönelik ilk adımlarını atmaya çalışan
insanların yararı için bu rehberi geliştirmeyi sürdürmeye ve daha fazla
malzeme üretmeye ihtiyacımız var.</strong></p>

</div>

<p><a
href="https://crm.fsf.org/civicrm/contribute/transact?reset=1&amp;id=14&amp;mtm_campaign=email_self_defense&amp;mtm_kwd=guide_donate"><img
style="width:160px"
alt="Bağış"
src="../static/img/tr/donate.png" /></a></p>

</div>


<!-- End #fsf-intro -->
<!-- ~~~~~~~~~ Guide Introduction ~~~~~~~~~ -->
<div class="intro">

<p><a id="infographic" href="infographic.html"><img
src="../static/img/tr/infographic-button.png"
alt="İnfografiğimizi görüntüleyin ve paylaşın &rarr;" /></a> Kitlesel gözetim, temel haklarımızı ihlal eder ve ifade özgürlüğümüzü
tehdit eder. Bu rehber size gözetime karşı basit bir öz savunma tekniği olan
e-posta şifrelemeyi öğretecek. Bu rehberi tamamladığınızda, ele geçiren bir
gözetim failinin veya hırsızın okuyamayacağına emin olabileceğiniz şekilde
karıştırılmış e-postalar gönderip alabileceksiniz. Bütün ihtiyacınız olan
İnternet bağlantısı olan bir bilgisayar, bir e-posta hesabı ve yaklaşık kırk
dakika.</p>

<p>Gizleyecek hiç bir şeyiniz olmasa bile şifrelemeyi kullanmak, iletişim
kurduğunuz insanların gizliliğini korumaya yardımcı olur ve kitlesel gözetim
sistemlerinin işini zorlaştırır. Eğer gizleyecek önemli bir şeyiniz varsa,
yalnız değilsiniz, burada kullanmayı öğreneceğiniz araçlar, insan hakları
ihlalleri, yolsuzluk ve diğer suçları ifşa eden kişilerin kimliklerini
korumak için kullandığı araçların aynısıdır.</p>

<p><a
href="https://gnu.org/philosophy/surveillance-vs-democracy.tr.html">Hakkımızda
toplanan veri miktarının azaltılması</a> için şifreleme kullanmanın yanında,
gözetlemeye karşı politik bir mücadeleye de girmek gerekir. Ancak ilk
aşamada kendinizi korumak ve iletişiminiz üzerindeki gözetimi zorlaştırmak
önemlidir. Bu rehber size bu konuda yardımcı olacak. Bu rehber yeni
başlayanlar için tasarlanmış olsa da, GnuPG hakkında temel bilgiye sahip
veya deneyimli bir özgür yazılım kullanıcısı bile olsanız, gelişmiş ipuçları
ve <a href="workshops.html">arkadaşlarınıza nasıl öğretebileceğinize ilişkin
kısmıyla</a> hoşunuza gidecek.</p>

</div>
<!-- End .intro -->
</div></header>


<!-- End #header -->
<!-- ~~~~~~~~~ Section 1: Get the pieces ~~~~~~~~~ -->
<section class="row" id="section1"><div>


<!-- ~~~~~~~~~ section introduction: interspersed text ~~~~~~~~~ -->
<div class="section-intro">

<h2><em>#1</em> Hazırlık Aşaması</h2>

<p class="notes">Bu rehber, <a href="https://www.gnu.org/philosophy/free-sw.tr.html">özgür
lisanslı</a> yazılımlara dayanarak hazırlanmıştır. Bu yazılımlar tamamen
şeffaftır ve herhangi bir kimse bunları kopyalayabilir veya kendi
sürümlerini oluşturabilir. Bu özellik sayesinde bu yazılımlar özel mülk
yazılımlara (örneğin Windows veya macOS) göre gözetime karşı daha
güvenlidir. Özgür yazılım hakkında daha fazla bilgi için <a
href="https://u.fsf.org/ys">fsf.org</a> sitesini ziyaret edebilirsiniz.</p>

<p>Çoğu GNU/Linux işletim sistemi, GnuPG kurulu bir şekilde gelir, dolayısıyla
bu sistemlerden birini kullanıyorsanız GnuPG'yi ayrıca indirmenize gerek
yok. Eğer macOS veya Windows kullanıyorsanız, GnuPG indirme adımlarını
aşağıda bulabilirsiniz. Bu rehberi kullanarak şifreleme kurulumunuzu
yapılandırmadan önce bilgisayarınızda bir masaüstü e-posta programının
kurulu olması gerekiyor. Çoğu GNU/Linux dağıtımında, IceDove gibi bir
e-posta programı halihazırda kuruludur, alternatif olarak "Thunderbird" de
kurulu olabilir. E-posta programları, tarayıcı üzerinden eriştiğiniz e-posta
hesaplarınıza (örneğin GMail) ulaşmanın bir başka yoludur, ancak ek
özellikler sağlarlar.</p>

</div>


<!-- End .section-intro -->
<!-- ~~~~~~~~~ a div for each step ~~~~~~~~~ -->
<div id="step-1a" class="step">
<div class="sidebar">

<p class="large"><img
src="../static/img/tr/screenshots/step1a-install-wizard.png"
alt="Adım 1.A: Kurulum Sihirbazı" /></p>

</div>
<!-- /.sidebar -->
<div class="main">

<h3><em>Adım 1.a</em> E-Posta programınızı e-posta hesabınızı kullanacak şekilde
ayarlayın</h3>

<p>E-posta programınızı açın ve e-posta hesabınızı kuracak olan sihirbazı (adım
adım gidiş yolunu) izleyin. Bu sihirbaz genellikle "Hesap Ayarları" &rarr;
"Posta Hesabı Ekle" kısmından başlatılabilir. E-posta sunucu ayarlarınızı
sistem yöneticinizden veya e-posta hesabınızın yardım bölümünden edinmeniz
gerekiyor.</p>


<!-- ~~~~~~~~~ Troubleshooting ~~~~~~~~~ -->
<div class="troubleshooting">

<h4>Sorun Giderme</h4>

<dl>
<dt>Sihirbaz açılmıyor</dt>
<dd>Sihirbazı kendiniz başlatabilirsiniz, ancak başlatma menü seçeneği e-posta
programında farklı isimlendirilmiş olabilir. Başlatma düğmesi, programın ana
menüsü içerisinde, "Yeni" (New) veya benzer bir başlığın altında, "Hesap
ekle" (Add account) veya "Yeni/Mevcut e-posta hesabı" (New/Existing email
account) benzeri bir başlığa sahiptir.</dd>

<dt>E-posta programım hesabımı bulamıyor veya hiç bir e-posta indirmiyor</dt>
<dd>Doğru ayarlamaları bulmak için, Web'te bir arama yapmadan önce, ilgili
e-posta sistemini kullanan diğer kişilere sormanızı öneriyoruz.</dd>

<dt>Menüyü bulamıyorum</dt>
<dd>Yeni e-posta programlarında, menü üst üste üç tane yatay çubukla temsil
ediliyor.</dd>

<dt class="feedback">Sorununuz için bir çözüm bulamadınız mı?</dt>
<dd class="feedback">Lütfen <a
href="https://libreplanet.org/wiki/GPG_guide/Public_Review">geribildirim
sayfamızdan</a> bize ulaşın.</dd>
</dl>

</div>
<!-- /.troubleshooting -->
</div>
<!-- End .main -->
</div>


<!-- End #step1-a .step -->
<!-- ~~~~~~~~~ a div for each step ~~~~~~~~~ -->
<div id="step-1b" class="step">
<div class="main">

<h3><em>Adım 1.b</em> GnuPG'yi kurun</h3>

<p>Bir GNU/Linux makine kullanıyorsanız, GnuPG zaten kuruludur ve <a
href="#section2">2. adıma</a> atlayabilirsiniz.</p>

<p>Eğer macOs veya Windows kullanıyorsanız, ilk yapmanız gereken GnuPG
programını kurmaktır. Aşağıda işletim sisteminizi seçerek belirtilen
adımları izleyin. Bu rehberin geri kalan kısmındaki adımlar tüm işletim
sistemleri için aynıdır. </p>


<!-- ~~~~~~~~~ MACOS ~~~~~~~~~ -->
<div class="troubleshooting">

<h4>macOS</h4>

<dl>
<dt>GnuPG kurmak için üçüncü parti bir paket yöneticisi kullanın</dt>
<dd>
<p>Varsayılan macOS paket yöneticisi GnuPG ve diğer özgür yazılımları (Emacs,
GIMP, Inkscape, vb.) kurmayı zorlaştırıyor. İşleri kolaylaştırmak için,
GnuPG'yi kurmak üzere "Homebrew" adı verilen üçüncü parti paket yöneticisini
ayarlamanızı öneriyoruz. Bunun için, macOS'ta kurulu olarak gelen "Terminal"
adı verilen bir program kullanacağız.</p>

<p># <a href="https://brew.sh/">Homebrew</a> ana sayfasındaki ilk komutu pano
simgesine tıklayarak kopyalayın ve Terminal'e yapıştırın. "Enter" tuşuna
basın ve kurulumun bitmesini bekleyin.</p>
<p># Daha sonra GnuPG kurmak için aşağıdaki komutu Terminal'e girin:<br/>
<code>brew install gnupg gnupg2</code></p>
</dd>
</dl>

</div>


<!-- /.troubleshooting -->
<!-- ~~~~~~~~~ WINDOWS ~~~~~~~~~ -->
<div class="troubleshooting">

<h4>Windows</h4>

<dl>
<dt>GnuPG'yi GPG4Win programını indirerek edinin</dt>
<dd><p><a href="https://www.gpg4win.org/">GPG4Win</a>, GnuPG'yi içeren bir e-posta
ve şifreleme yazılım paketidir. Son sürümü indirin ve sorulduğunda
varsayılan seçenekleri seçerek kurun. Kurulduktan sonra, oluşturduğu tüm
pencereleri kapatabilirsiniz.</p>
</dd>
</dl>

</div>
<!-- /.troubleshooting -->
</div>
<!-- End .main -->
</div>


<!-- End #step1-b .step -->
<!-- ~~~~~~~~~ a div for each step ~~~~~~~~~ -->
<div id="terminology" class="step">
<div class="main">

<h3>GnuPG, OpenPGP, hangisi?</h3>

<p>Genelde GnuPG, GPG, GNU Privacy Guard, OpenPGP ve PGP birbirinin yerine
kullanılan terimlerdir. Teknik olarak, OpenPGP (Pretty Good Privacy -
Oldukça İyi Gizlilik) şifreleme standardıdır ve GNU Privacy Guard (GNU
Gizlilik Muhafızı) (sıklıkla GPG veya GnuPG olarak kısaltılır) bu standardı
gerçekleştiren programdır. GnuPG'nin, GnuPG2 adı verilen yeni bir sürümü de
vardır.</p>

</div>
<!-- End .main -->
</div>

<!-- End #terminology.step-->
</div></section>


<!-- End #section1 -->
<!-- ~~~~~~~~~ Section 2: Make your keys ~~~~~~~~~ -->
<section id="section2" class="row"><div>


<!-- ~~~~~~~~~ section introduction: interspersed text ~~~~~~~~~ -->
<div class="section-intro">

<h2><em>#2</em> Anahtarlarınızı oluşturun</h2>
<p class="float medium"><img src="../static/img/tr/screenshots/step2a-01-make-keypair.png" alt="Anahtar biçiminde kafaya sahip, gizli ve açık anahtar tutan bir robot"/></p>

<p>GnuPG sistemini kullanmak için bir açık anahtara, bir de gizli anahtara
(ikisi birlikte anahtar çifti olarak biliniyor) ihtiyacınız
var. Anahtarların her biri, sadece size özgü olarak rastgele üretilmiş,
rakam ve harflerden oluşan uzun bir karakter dizisidir. Açık ve gizli
anahtarınız, özel bir matematiksel fonksiyon yardımıyla birbiriyle
ilişkilendirilmiştir.</p>

<p>Açık anahtarınız, fiziksel bir anahtar gibi değildir. Çünkü anahtar sunucusu
adı verilen bir çevrim içi dizinde açık olarak saklanmaktadır. Kullanıcılar
bu açık anahtarı indirip, GnuPG ile birlikte, size gönderecekleri
e-postaları şifrelemek için kullanırlar. Anahtar sunucusunu, size şifreli
bir e-posta göndermek isteyen insanların açık anahtarınızı aradıkları bir
telefon defteri gibi düşünebilirsiniz.</p>

<p>Gizli anahtarınız ise fiziksel bir anahtar gibidir. Çünkü onu sadece
kendinizde (kendi bilgisayarınızda) saklarsınız. GnuPG ve gizli anahtarınızı
birlikte, diğer insanlar tarafından size gönderilmiş olan şifreli
e-postaları çözmek için kullanabilirsiniz. <strong>Gizli anahtarınızı, ne
amaçla olursa olsun, hiç kimseyle paylaşmamanız gerekiyor.</strong></p>

<p>Bu anahtarları, şifreleme ve çözmenin yanında, iletileri imzalamak ve diğer
kişilerin imzalarını doğrulamak için de kullanabilirsiniz. Bu konuyu bir
sonraki bölümde daha ayrıntılı konuşacağız.</p>

</div>


<!-- End .section-intro -->
<!-- ~~~~~~~~~ a div for each step ~~~~~~~~~ -->
<div id="step-2a" class="step">
<div class="sidebar">
<p class="large"><img
src="../static/img/tr/screenshots/step2a-02-make-keypair.png"
alt="Adım 2.A: Anahtar çiftinizi oluşturun" /></p>

<p class="large"><img
src="../static/img/tr/screenshots/step2a-03-make-keypair.png"
alt="Adım 2.A: Parolanızı ayarlayın" /></p>

</div>
<!-- /.sidebar -->
<div class="main">

<h3><em>Adım 2.a</em> Bir anahtar çifti oluşturun</h3>

<h4>Anahtar çiftinizi oluşturun</h4>

<p>GnuPG programıyla bir anahtar çifti oluşturmak için bir terminalde komut
satırını kullanacağız.</p>

<p class="notes">GNU/Linux, macOS veya Windows'tan hangisini kullanırsanız kullanın,
terminalinizi (macOS'ta "Terminal", Windows'ta "PowerShell") Uygulamalar
menüsünden başlatabilirsiniz (bazı GNU/Linux sistemlerinde <kbd>Ctrl + Alt +
T</kbd> kısayolu da işe yarıyor).</p>

<p># Süreci başlatmak için <code>gpg --full-generate-key</code> komutunu girin.</p>
<p># Ne tür bir anahtar oluşturmak istediğiniz sorusuna yanıt olarak,
varsayılan seçeneği seçin: <samp>1&nbsp;RSA&nbsp;and&nbsp;RSA</samp>.</p>
<p># Şu anahtar boyutunu girin: güçlü bir anahtar için <code>4096</code>.</p>
<p># Son geçerlilik tarihini seçin; <code>2y</code> (2 yıl) seçmenizi
öneriyoruz.</p>
<p>Bilgi isteklerini takip ederek kurulumu kişisel bilgilerinizle sürdürün.</p>

<h4>Parolanızı ayarlayın</h4>
<p>"Parola" ekranında, güçlü bir parola seçin! Kendiniz bir parola düşünebilir
veya Diceware yöntemini kullanabilirsiniz. Kendinizin bir parola üretmesi
daha hızlı olur, ancak güvenli olmayabilir. Diceware yöntemi daha uzun sürer
ve zar atmayı gerektirir, ancak saldırganların bulmasını daha da zorlaştıran
bir parola üretir. Bu yöntemi kullanmak için, Micah Lee'nin <a
href="https://theintercept.com/2015/03/26/passphrases-can-memorize-attackers-cant-guess/">
şu yazısındaki</a> "Make a secure passphrase with Diceware" (Diceware ile
güçlü bir parola oluşturun) başlıklı bölümü okuyabilirsiniz.</p>


<p>Eğer, kendiniz bir parola seçmek isterseniz, en az on iki karakterden oluşan
ve en azından bir adet küçük harf, bir adet büyük harf ve en azından bir
adet rakam veya noktalama işareti içeren hatırlayabileceğiniz bir şey
olmalıdır. Başka yerde kullandığınız bir parolayı kesinlikle seçmeyin. Doğum
günleri, telefon numaraları, hayvan isimleri, şarkı sözleri, kitaplardan
alıntılar, vb. gibi tanınabilir desenler kullanmayın.</p>


<!-- ~~~~~~~~~ Troubleshooting ~~~~~~~~~ -->
<div class="troubleshooting">

<h4>Sorun Giderme</h4>
<dl>
<dt>GnuPG kurulu değil</dt>
<dd>
Bu durumu doğrulamak için <code>gpg --version</code> komutunu
kullanabilirsiniz. Eğer GnuPG kurulu değilse, çoğu GNU/Linux işletim
sisteminde bunun gibi veya buna benzer bir sonuç gösterecektir:
<samp>Command 'gpg' not found, but can be installed with: sudo apt install
gnupg</samp>. Programı kurmak için iki nokta üst üsteden sonra belirtilen
komutu kullanın.</dd>

<dt>Parola oluşturmam çok uzun sürdü</dt>
<dd>Önemli değil. Parolanız hakkında düşünmeniz önemli. Hazır olduğunuzda
anahtarınızı oluşturmak için ilk adımdan tekrar başlayın.</dd>

<dt>Anahtarımı nasıl görebilirim?</dt>
<dd>
Tüm anahtarları görmek için şu komutu kullanın:
<code>gpg --list-keys</code>. Sonuçta sizin anahtarlarınız da listelenmelidir
ve daha sonra Edward'ın ki de listelenecektir (<a
href="#section3">3. bölüm</a>).<br />
Sadece kendi anahtarınızı görmek istiyorsanız, <code>gpg --list-key
[eposta@adresiniz]</code> komutunu kullanabilirsiniz.<br />
Özel anahtarınızı görmek için de <code>gpg --list-secret-key</code> komutunu
kullanabilirsiniz.</dd>

<dt>Daha fazla kaynak</dt>
<dd>Bu süreç hakkında daha fazla bilgi için <a
href="https://www.gnupg.org/gph/en/manual/c14.html#AEN25">The GNU Privacy
Handbook</a> (GNU Gizlilik El Kitabına) bakabilirsiniz. "RSA and RSA"
(varsayılan) yöntemine bağlı kaldığınızdan emin olun, çünkü bu yöntem
belgede önerilen algoritmalardan daha yeni ve daha güvenlidir. Ayrıca daha
da fazla güvenlik için anahtarınızın en azından 4096&nbsp;bit olduğundan
emin olun.</dd>

<dt class="feedback">Sorununuz için bir çözüm bulamadınız mı?</dt>
<dd class="feedback">Lütfen <a
href="https://libreplanet.org/wiki/GPG_guide/Public_Review">geribildirim
sayfamızdan</a> bize ulaşın.</dd>
</dl>

</div>


<!-- /.troubleshooting -->
<!-- ~~~~~~~~~ Troubleshooting ~~~~~~~~~ -->
<div class="troubleshooting">

<h4>Gelişmiş</h4>
<dl>
<dt>Gelişmiş anahtar çiftleri</dt>
<dd>GnuPG yeni bir anahtar çifti oluşturduğunda, imzalama işlevini, şifreleme
işlevinden <a href="https://wiki.debian.org/Subkeys">alt anahtarlar</a>
yardımıyla ayırır. Eğer alt anahtarları dikkatli kullanırsanız, GnuPG
kimliğinizi daha güvenli kullanabilir ve ele geçirilmiş bir anahtardan çok
daha hızlı bir şekilde kurtulabilirsiniz. <a
href="https://alexcabal.com/creating-the-perfect-gpg-keypair/">Alex
Cabal</a> ve <a href="http://keyring.debian.org/creating-key.html">Debian
viki</a> güvenli alt anahtar yapılandırmasına ilişkin kullanışlı rehberler
sağlıyor.</dd>
</dl>

</div>
<!-- /.troubleshooting -->
</div>
<!-- End .main -->
</div>


<!-- End #step-2a .step -->
<!-- ~~~~~~~~~ a div for each step ~~~~~~~~~ -->
<div id="step-2b" class="step">
<div class="sidebar">
<p class="large"><img
src="../static/img/tr/screenshots/step2b-04-upload-and-certificate.png"
alt="Adım 2.B: Sunucuya gönderin ve bir sertifika üretin" /></p>

</div>
<!-- /.sidebar -->
<div class="main">

<h3><em>Adım 2.b</em> Oluşturduktan sonra yapılması gereken bazı önemli adımlar</h3>

<h4>Anahtarınızı bir anahtar sunucusuna yükleyin</h4>
<p>Anahtarınızı bir anahtar sunucusuna yükleyeceğiz, böylece size şifreli ileti
göndermek isteyen birisi, açık anahtarınızı İnternet'ten
indirebilecek. Yüklerken menüden seçebileceğiniz bir çok anahtar sunucusu
mevcut, ama hepsi birbirinin kopyası olduğundan hangisini kullanırsanız
kullanın fark etmeyecektir. Buna rağmen yeni bir anahtar yüklendiğinde
birbirleriyle eşleşmeleri bir kaç saat sürebilir.</p>
<p># Anahtar kimliğinizi (keyID) kopyalayın: <code>gpg --list-key
[eposta@adresiniz]</code> komutu açık anahtar ("pub") bilginizi
görüntüleyecektir, bu bilgiler içerisinde sayılar ve harflerden oluşan tekil
bir dizi şeklindeki anahtar kimliği (keyID) de var. Bu keyID'yi kopyalayın,
çünkü bir sonraki komutta ihtiyacınız olacak.</p>
<p># Anahtarınızı bir sunucuya yükleyin: <code>gpg --send-key [keyID]</code></p>

<h4>Anahtarınızı bir dosyaya aktarın</h4>
<p>Bir sonraki komutu kullanarak gizli anahtarınızı dışa aktarın, çünkü bir
sonraki <a href="#section3">adımda</a> onu bir e-posta istemcisine
alabileceksiniz. Anahtarınızın ele geçirilmesinden kaçınmak için güvenilir
bir yerde saklayın ve aktarmanız gerektiğinde güvenli bir şekilde
yaptığınızdan emin olun. Anahtarlarınızın dışa aktarımı şu komutlarla
yapılabilir:</p>
<p><code> $ gpg --export-secret-keys -a [keyID] > gizli_anahtarim.asc<br/>
$ gpg --export -a [keyID] > acik_anahtarim.asc </code></p>

<h4>Bir iptal sertifikası üretin</h4>
<p>Anahtarınızı kaybetmeniz veya gizliliğinin tehlikeye girmesi durumuna karşı
bir sertifika üretmek ve şimdilik bilgisayarınızda güvenilir bir yerde
saklamak isteyebilirsiniz (iptal sertifikanızı en iyi hangi şekillerde
saklayabileceğinizi öğrenmek için <a href="#step-6c">6.C adımına</a>
bakabilirsiniz). Bu adım, e-posta öz savunma için esastır, bu konu hakkında
daha fazlasını <a href="#section5">5. bölümde</a> öğrenebilirsiniz.</p> 
 
<p># Anahtar kimliğinizi (keyID) kopyalayın: <code>gpg --list-key
[eposta@adresiniz]</code> komutu açık anahtar ("pub") bilginizi
görüntüleyecektir, bu bilgiler içerisinde sayılar ve harflerden oluşan tekil
bir dizi şeklindeki anahtar kimliği (keyID) de var. Bu keyID'yi kopyalayın,
çünkü bir sonraki komutta ihtiyacınız olacak.</p>
<p># Bir iptal sertifikası üretmek için: <code>gpg --gen-revoke --output
iptal.asc [keyID]</code></p>
<p># İptal için bir gerekçe sunmanızı isteyecek, <samp>1&nbsp;=&nbsp;key has
been compromised</samp> (anahtarın gizliliği tehlikeye girdi) seçmenizi
öneriyoruz.</p>
<p># Bir gerekçe sunmanız gerekmiyor, ama yapabilirsiniz; daha sonra boş bir
satır için "Enter" tuşuna basın ve seçiminizi doğrulayın.</p>


<!-- ~~~~~~~~~ Troubleshooting ~~~~~~~~~ -->
<div class="troubleshooting">

<h4>Sorun Giderme</h4>

<dl>
<dt>Anahtarım çalışmıyor veya "permission denied" (izin verilmedi) hatası
alıyorum</dt>
<dd><p>Tüm diğer dosya veya dizinlerde olduğu gibi gpg anahtarları da izne
tabiler. Eğer bunlar doğru ayarlanmamışsa sisteminiz anahtarınız kabul
etmeyebilir. Bir sonraki adımı kullanarak izinleri denetleyebilir ve doğru
izinler şeklinde güncelleyebilirsiniz.</p>

<p># İzinlerinizi denetleyin: <code>ls -l ~/.gnupg/*</code></p>
<p># Sadece kendiniz için okuma, yazma ve çalıştırma izinlerini verin,
başkaları için değil. Bunlar dizininiz için önerilen izinlerdir. <br/>
Bunun için şunu kullanabilirsiniz: <code>chmod 700 ~/.gnupg</code></p>
<p># Sadece kendiniz için okuma, yazma ve çalıştırma izinlerini verin,
başkaları için değil. Bunlar dizininiz içindeki anahtarlar için önerilen
izinlerdir. <br/>
Bunun için şu komutu kullanabilirsiniz: <code>chmod 600 ~/.gnupg/*</code></p>

<p class="notes">Eğer (hangi nedenle olursa olsun) ~/.gnupg içinde kendi dizinlerinizi
oluşturduysanız, o dizinlere de bu izinleri uygulamanız
gerekiyor. Dizinlerin açılabilmesi için çalıştırma izinlerine ihtiyacı
var. İzinler üzerine daha fazla bilgi için <a
href="https://helpdeskgeek.com/linux-tips/understanding-linux-permissions-chmod-usage/">bu
ayrıntılı bilgi rehberini</a> inceleyebilirsiniz.</p>
</dd>
<dt class="feedback">Sorununuz için bir çözüm bulamadınız mı?</dt>
<dd class="feedback">Lütfen <a
href="https://libreplanet.org/wiki/GPG_guide/Public_Review">geribildirim
sayfamızdan</a> bize ulaşın.</dd>
</dl>

</div>


<!-- /.troubleshooting -->
<!-- ~~~~~~~~~ Troubleshooting ~~~~~~~~~ -->
<div class="troubleshooting">

<h4>Gelişmiş</h4>

<dl>
<dt>Anahtar sunucuları hakkında daha fazla bilgi</dt>
<dd>Anahtar sunucuları hakkında daha fazla bilgiyi <a
href="https://www.gnupg.org/gph/en/manual/x457.html">bu kılavuzda</a>
bulabilirsiniz. <a
href="https://sks-keyservers.net/overview-of-pools.php">sks web sitesi</a>
de birbirine bağlı anahtar sunucularının bir listesini tutuyor. Ayrıca,
bilgisayarınızda bir dosya olarak da <a
href="https://www.gnupg.org/gph/en/manual/x56.html#AEN64">anahtarınızı
doğrudan dışa aktarabilirsiniz</a>.</dd>

<dt>Anahtarlarınızı aktarmak</dt>
<dd>
<p>Anahtarlarınızı aktarmak için aşağıdaki komutları kullanın. Anahtarınızın
gizliliğinin tehlikeye girmemesi için güvenilir bir yerde saklayın ve
aktarırken güvenli bir şekilde yaptığınızdan emin olun. Bir anahtarın içe ve
dışa aktarılması aşağıdaki komutlarla yapılabilir:</p>

<p><code> $ gpg --export-secret-keys -a [keyID] > gizli_anahtarim.asc<br />
$ gpg --export -a [keyID] > acik_anahtarim.asc<br />
$ gpg --import gizli_anahtarim.asc<br />
$ gpg --import acik_anahtarim.asc </code></p>

<p>Görüntülen keyID'nin doğru olduğundan emin olun, eğer öyleyse devam edin ve
en yüksek güvenilirlik ("ultimate trust") ayarlayın:</p>

<p><code> $ gpg --edit-key [eposta@adresiniz] </code></p>

<p>Bu sizin anahtarınız olduğu için, <code>ultimate</code> (en üst düzey)
seçmeniz gerekiyor. Başkalarının anahtarlarına bu şekilde en yüksek düzeyde
güvenmemelisiniz.</p>

<p class="notes"> İzinler hakkında daha fazla bilgi için <a href="#step-2b">2.B adımındaki
sorun gidermeye</a> bakabilirsiniz. Anahtarları aktarırken izinler
değişebilir ve hatalarla karşılaşabilirsiniz. Dizin ve dosyalarınızın doğru
izinleri varsa, bunlardan kolayca kaçınabilirsiniz</p>
</dd>
</dl>

</div>
<!-- /.troubleshooting -->
</div>
<!-- End .main -->
</div>
<!-- End #step-2b .step -->
</div></section>


<!-- End #section2 -->
<!-- ~~~~~~~~~ Section 3: Set up email encryption ~~~~~~~~~ -->
<section id="section3" class="row"><div>


<!-- ~~~~~~~~~ section introduction: interspersed text ~~~~~~~~~ -->
<div class="section-intro">

<h2><em>#3</em> E-posta şifrelemeyi kurun</h2>
<p class="notes">Icedove (veya Thunderbird) e-posta programında PGP işlevselliği bütünleşik
bir şekilde geliyor, bu da kullanmayı oldukça kolaylaştırıyor. Bu adımlarda
bu e-posta istemcilerinde anahtarınızı nasıl bütünleştirebileceğinizi ve
kullanabileceğinizi göstereceğiz.</p>

</div>


<!-- End .section-intro -->
<!-- ~~~~~~~~~ a div for each step ~~~~~~~~~ -->
<div id="step-3a" class="step">
<div class="sidebar">

<p class="large"><img src="../static/img/tr/screenshots/step3a-open-key-manager.png"
alt="Adım 3.A: E-posta Menüsü" /></p>

<p class="large"><img src="../static/img/tr/screenshots/step3a-import-from-file.png"
alt="Adım 3.A: Dosyadan Al" /></p>

<p class="large"><img src="../static/img/tr/screenshots/step3a-success.png"
alt="Adım 3.A: Başarılı" /></p>

<p class="large"><img src="../static/img/tr/screenshots/step3a-troubleshoot.png"
alt="Adım 3.A: Sorun giderme" /></p>
</div>
<!-- /.sidebar -->
<div class="main">

<h3><em>Adım 3.a</em> E-postanız için şifrelemeyi kurun</h3>

<p>E-postanız için şifrelemeyi kurduktan sonra, İnternet üzerindeki şifreli
trafiğe katkı sağlamaya başlayabilirsiniz. İlk olarak gizli anahtarınızı
e-posta istemcinize aktaracağız ve diğer kişilerden şifreli e-posta almak
veya göndermek için açık anahtarlarını sunuculardan nasıl çekebileceğimizi
öğreneceğiz.</p>

<p># E-posta istemcinizi açın ve "Araçlar" &rarr; <i>OpenPGP Anahtar
Yöneticisi</i> seçin</p>
<p># "Dosya" &rarr; <i>Dosyadan Gizli Anahtar(lar) Al</i> altında</p>
<p># <a href="#step-2b">2.B adımında</a> anahtarı dışa aktarırken
[gizli_anahtarim.asc] adıyla kaydettiğiniz dosyayı seçin</p>
<p># Parolanızı kullanarak kilidini açın</p>
<p># İşlemin başarıyla tamamlandığını doğrulayan "OpenPGP anahtarları başarıyla
içe aktarıldı" penceresi görüntülenecek</p>
<p># "Hesap ayarları" &rarr; "Uçtan uca şifreleme" bölümüne gidin ve
anahtarınızın içe aktarıldığından emin olun ve <i>Bu anahtara Kişisel
Anahtar olarak davran</i> seçeneğini seçin.</p>

</div>


<!-- End .main -->
<!-- ~~~~~~~~~ Troubleshooting ~~~~~~~~~ -->
<div class="main">
<div class="troubleshooting">
<h4>Sorun Giderme</h4>
<dl>
<dt>İçe aktarma doğru çalıştı mı emin değilim</dt>
<dd>
"Hesap ayarları" &rarr; "Uçtan uca şifreleme" bölümünü açın. Burada kişisel
anahtarınızın bu e-posta ile ilişkilendirilip ilişkilendirilmediğini
göreceksiniz. Eğer ilişkilendirilmemişse, <i>Anahtar ekle</i> seçeneğini
tekrar deneyebilirsiniz. Doğru, etkin gizli anahtar dosyasına sahip
olduğunuzdan emin olun.
</dd>

<dt class="feedback">Sorununuz için bir çözüm bulamadınız mı?</dt>
<dd class="feedback">Lütfen <a
href="https://libreplanet.org/wiki/GPG_guide/Public_Review">geribildirim
sayfamızdan</a> bize ulaşın.</dd>
</dl>

</div>
<!-- /.troubleshooting -->
</div>
<!-- End .main -->
</div>
<!-- End #step3-a .step -->
</div></section>


<!-- End #section3 -->
<!-- ~~~~~~~~~ Section 4: Try it out ~~~~~~~~~ -->
<section class="row" id="section4"><div>


<!-- ~~~~~~~~~ section introduction: interspersed text ~~~~~~~~~ -->
<div class="section-intro">

<h2><em>#4</em> Deneyin!</h2>
<p class="float small"><img src="../static/img/tr/screenshots/section3-try-it-out.png" alt="Kedisi olan birinin bir sunucuya bağlandığını gösteren bir çizim"/></p>
<p>Şimdi, Edward isminde, şifrelemeyi kullanmayı bilen bir FSF bilgisayar
programıyla bir yazışma denemesi yapacaksınız. Aksi belirtilmedikçe, bu
adımlar gerçek, canlı bir insanla yapacağınız yazışmayla aynı adımlardır.</p>


<!-- <p>
NOTE: Edward is currently having some technical difficulties, so he
may take a long time to respond, or not respond at all. We're sorry about
this and we're working hard to fix it. Your key will still work even without
testing with Edward.</p> -->
<div style="clear: both"></div>
</div>


<!-- End .section-intro -->
<!-- ~~~~~~~~~ a div for each step ~~~~~~~~~ -->
<div id="step-4a" class="step">
<div class="sidebar">

<p class="large"><img
src="../static/img/tr/screenshots/step4a-send-key-to-Edward.png"
alt="Adım 4.A Anahtarı Edward'a gönderin." /></p>

</div>
<!-- /.sidebar -->
<div class="main">

<h3><em>Adım 4.A</em> Açık anahtarınızı Edward'a gönderin</h3>

<p>Bu adım gerçek insanlarla yazışırken kullanmanız gerekmeyen özel bir
adımdır. E-posta programınızın menüsünde, "Araçlar" &rarr; "OpenPGP Anahtar
Yöneticisi" seçeneğine gidin. Anahtarınızı açılan penceredeki listede
görüyor olmalısınız. Anahtarınıza sağ tıklayıp <spani>Açık Anahtarları
E-posta İle Gönderin</i> seçeneğini seçin. Bu, aynı Yaz düğmesine
bastığınızdaki gibi taslak bir ileti oluşturacaktır, sadece eklenti olarak
açık anahtar dosyanızı içerecektir.</p>

<p>İleti adresi olarak <a href="mailto:edward-tr@fsf.org">edward-tr@fsf.org</a>
girin. E-postanın konu ve gövde kısmına en azından bir kelime (ne
isterseniz) yazın. İletiyi henüz göndermeyin.</p>

<p>Edward'ın e-postanızı sizin anahtar dosyanızla açabilmesini istiyoruz, bu
yüzden bu ilk özel ileti şifresiz olacaktır. "Güvenlik" açılır listesinden
<i>Şifreleme</i> seçeneğini seçerek şifrelemenin kapalı olduğundan emin
olun. Şifreleme kapandığında Gönder'e tıklayın.</p>

<p class="notes">Edward'ın yanıtlaması iki veya üç dakikayı bulabilir. Bu arada, ileriye
atlayıp, rehberin <a href="#section6">İyi Kullanın</a> bölümünü
inceleyebilirsiniz. Yanıt geldiğinde, bir sonraki adıma geçin. Buradan
sonrası, gerçek bir insanla yazışırken ki durumla aynıdır.</p>

<p>Edward'ın yanıtını açarken, özel anahtarınızı kullanarak gelen e-postanın
şifresini çözebilmek için GnuPG sizden parolanızı isteyebilir.</p>

</div>
<!-- End .main -->
</div>


<!-- End #step-4a .step -->
<!-- ~~~~~~~~~ a div for each step ~~~~~~~~~ -->
<div id="step-4b" class="step">
<div class="sidebar">

<p class="large"><img
src="../static/img/tr/screenshots/step4b-option1-verify-key.png"
alt="Adım 4.B 1. Seçenek Anahtarı doğrula" /></p>

<p class="large"><img
src="../static/img/tr/screenshots/step4b-option2-import-key.png"
alt="Adım 4.B 2. Seçenek Anahtarı içe aktar" /></p>
</div>

<!-- /.sidebar -->
<div class="main">

<h3><em>Adım 4.b</em> Şifrelenmiş bir deneme e-postası gönderin</h3>

<h4>Edward'ın anahtarını edinin</h4>

<p>Edward'a bir e-postayı şifrelemek için, onun açık anahtarına ihtiyacınız
var, bu nedenle şimdi o anahtarı bir anahtar sunucusundan
indireceksiniz. Bunu iki şekilde yapabilirsiniz:</p>
<p><strong>1. seçenek</strong> İlk e-postanıza gelen Edward'ın yanıtında,
Edward'ın açık anahtarı da vardı. E-postanın sağında, yazma alanının tam
üstünde, yanında bir kilit ve küçük bir çark olan "OpenPGP" düğmesini
bulacaksınız. Buna tıklayın ve "Bu ileti henüz sahip olmadığınız bir
anahtarla gönderildi" metninin yanındaki <i>Keşfet</i> seçeneğini
seçin. Edward'ın anahtarının ayrıntılarını içeren bir pencere açılacak.</p>

<p><strong>2. seçenek</strong> OpenPGP Anahtar yöneticinizi açın ve "Anahtar
sunucuları" kısmında <i>Anahtarları Çevrim içi Keşfet</i> seçeneğini
seçin. Burada Edward'ın e-posta adresini girin ve Edward'ın anahtarını içe
aktarın.</p>

<p><i>Kabul edildi (doğrulanmadı)</i> seçeneği bu anahtarı anahtar yöneticinize
ekleyecektir ve böylece artık Edward'a şifreli e-postalar göndermek veya
gelen dijital imzaları doğrulamak için kullanabileceksiniz.</p>

<p class="notes">Edward'ın anahtarını içe aktarmayı onayladığınız açılır pencerede, bu
anahtarla ilişkili birçok farklı e-posta adresini göreceksiniz. Bu doğrudur;
anahtarı güvenle içe aktarabilirsiniz.</p>

<p class="notes">Bu e-posta Edward'ın açık anahtarıyla şifrelendiğinden, şifresinin çözülmesi
için Edward'ın gizli anahtarına ihtiyaç var. Edward bu anahtara sahip tek
kişi olduğu için, onun dışında hiç kimse e-postanın şifresini çözemez.</p>

<h4>Edward'a şifrelenmiş bir e-posta gönderin</h4>

<p> E-posta programınızda, adres olarak <a
href="mailto:edward-tr@fsf.org">edward-tr@fsf.org</a> olan yeni bir e-posta
yazın. Konuyu "Şifreleme Deneme" veya benzeri bir şey yapın ve gövdeye bir
şeyler yazın.</p>

<p>Bu sefer, "Güvenlik" açılır menüsünden <i>Şifreleme gerekli</i> seçeneğini
seçerek şifrelemenin açık olduğundan emin olun. Şifreleme açılınca Gönder'e
tıklayın.</p>


<!-- ~~~~~~~~~ Troubleshooting ~~~~~~~~~ -->
<div class="troubleshooting">

<h4>Sorun Giderme</h4>

<dl>
<dt>"Recipients not valid, not trusted or not found" (Alıcılar geçerli değil,
güvenli değil veya bulunamadı)</dt>
<dd>Yukarıdaki hata mesajı veya "Bu ileti uçtan uca şifreleme ile
gönderilemiyor, çünkü şu alıcıların anahtarlarıyla ilgili sorunlar var: ..."
gibi bir mesaj alabilirsiniz. Bu durumda henüz açık anahtarına sahip
olmadığınız birine şifreli bir e-posta gönderiyor olabilirsiniz. Yukarıdaki
adımları takip ederek anahtarı anahtar yöneticinize aktardığınızdan emin
olun. OpenPGP Anahtar Yöneticisini açın ve alıcının orada listelendiğinden
emin olun.</dd>

<dt>İleti gönderilemiyor</dt>
<dd>Şifreli e-postanızı göndermeye çalışırken şu iletiyi görmeniz gerekiyor: "Bu
ileti uçtan uca şifreleme ile gönderilemiyor, çünkü şu alıcıların
anahtarlarıyla ilgili bir sorun var: edward-tr@fsf.org". Bu genellikle
"kabul edilmemiş (doğrulanmamış) seçenek" ile içe aktardığınız anlamına
geliyor. Bu anahtara OpenPGP Anahtar Yöneticisinde sağl tıklayarak anahtar
özelliklerine gidin ve ilgili pencerenin alt kısmındaki "Kabul" seçeneğinde
<i>Evet, ama bunun doğru anahtar olduğunu doğrulamadım</i> seçeneğini
seçin. E-postayı tekrar gönderin.</dd>

<dt>Edward'ın anahtarını bulamıyorum</dt>
<dd>Gönder'e tıkladığınızdan beri oluşan pencereleri kapatın. İnternet'e bağlı
olduğunuzdan emin olun ve tekrar deneyin. Eğer bu da çalışmazsa, bir anahtar
sunucusu seçmenizi istediğinde farklı bir sunucu seçerek tüm süreci yeniden
deneyin.</dd>

<dt>Giden (Sent) dizininde çözülmüş iletiler</dt>
<dd>Başkalarının anahtarıyla şifrelenmiş iletileri çözemezseniz de, e-posta
programınız otomatik olarak açık anahtarınızla şifrelenmiş bir kopya
saklayacaktır, bunları Giden dizininde normal bir e-posta olarak
görebileceksiniz. Bu oldukça normaldir ve gönderdiğiniz e-postanın
şifrelenmediği anlamına gelmez.</dd>

<dt class="feedback">Sorununuz için bir çözüm bulamadınız mı?</dt>
<dd class="feedback">Lütfen <a
href="https://libreplanet.org/wiki/GPG_guide/Public_Review">geribildirim
sayfamızdan</a> bize ulaşın.</dd>
</dl>

</div>


<!-- /.troubleshooting -->
<!-- ~~~~~~~~~ Troubleshooting ~~~~~~~~~ -->
<div class="troubleshooting">

<h4>Gelişmiş</h4>

<dl>
<dt>İletileri komut satırı kullanarak şifreleyin</dt>
<dd>İletileri ve dosyaları <a
href="https://www.gnupg.org/gph/en/manual/x110.html">komut satırını</a>
kullanarak da şifreleyebilirsiniz, eğer tercihiniz buysa. "--armor"
seçeneği, şifrelenmiş çıktının bilindik karakter kümesiyle görünmesini
sağlayacaktır.</dd>
</dl>

</div>
<!-- /.troubleshooting -->
</div>
<!-- End .main -->
</div>


<!-- End #step-4b .step -->
<!-- ~~~~~~~~~ a div for each step ~~~~~~~~~ -->
<div id="step-headers_unencrypted" class="step">
<div class="main">

<h3><em>Önemli:</em> Güvenlik ipuçları</h3>

<p>E-postanızı şifreleseniz bile, konu satırı şifrelenmemektedir, bu nedenle
oraya özel bilgi yazmayın. Alıcı ve gönderici adresleri de
şifrelenmemektedir, dolayısıyla bir gözetim sistemi kiminle iletişim
kurduğunuzu tespit edebilir. Ayrıca, gözetim failleri, ne söylediğinizi
bilmeseler de, GnuPG'yi kullandığınızı bileceklerdir. Ek gönderdiğinizde,
özgün e-postadan bağımsız olarak, onları şifreleyip şifrelememeyi
seçebilirsiniz.</p>

<p>Olası saldırılara karşı daha iyi bir güvenlik için HTML'yi
kapatabilirsiniz. Onun yerine ileti gövdesini düz metin olarak
görüntüleyebilirsiniz. Icedove veya Thunderbird'te bunu yapmak için
"Görünüm" &rarr; "İleti Gövdesi" &rarr; <i>Düz Metin</i> adımlarını
izleyebilirsiniz.</p>

</div>
<!-- End .main -->
</div>


<!-- End #step-headers_unencrypted .step-->
<!-- ~~~~~~~~~ a div for each step ~~~~~~~~~ -->
<div id="step-4c" class="step">
<div class="sidebar">

<p class="large"><img
src="../static/img/tr/screenshots/step4c-Edward-response.png"
alt="Adım 4.C Edward'ın yanıtı" /></p>

</div>

<!-- /.sidebar -->
<div class="main">

<h3><em>Adım 4.c</em> Bir yanıt alın</h3>

<p>Edward e-postanızı aldığında, kendi özel anahtarını kullanarak e-postanın
şifresini çözecek ve size bir yanıt gönderecektir. </p>

<p class="notes">Edward'ın yanıtlaması iki veya üç dakikayı bulabilir. Bu arada, sonraki
adımlara atlayıp, rehberin <a href="#section6">İyi Kullanın</a> bölümünü
inceleyebilirsiniz.</p>

<p>Edward size e-postanızı aldığını ve düz metine çevirdiğini söylediği şifreli
bir e-posta gönderecek. E-posta istemciniz Edward'ın iletisini otomatik
olarak düz metine çevirecek.</p>

<p class="notes">E-postadaki OpenPGP düğmesi iletinin şifreli olduğunu göstermek için kilit
simgesi üzerinde küçük bir yeşil onay imi ve anahtarı kabul ettiğinizi ama
doğrulamadığınızı belirten sarı bir uyarı işareti gösterecektir. Henüz
anahtarı kabul etmediğinizde, orada küçük bir soru işareti göreceksiniz. Bu
düğmedeki uyarılara tıkladığınızda anahtarın özellikleri açılacak.</p>

</div>
<!-- End .main -->
</div>


<!-- End #step-4c .step -->
<!-- ~~~~~~~~~ a div for each step ~~~~~~~~~ -->
<div id="step-4d" class="step">
<div class="main">

<h3><em>Adım 4.d</em>İmzalanmış bir deneme e-postası gönderin</h3>

<p>GnuPG, iletileri ve dosyaları, sizden geldiğinin ve yol boyunca
bozulmadığının doğrulanması amacıyla imzalanız için bir yol içerir. Bu
imzalar kağıt-kalem kuzenlerinden daha güçlüdür: taklit edilmeleri mümkün
değildir, çünkü gizli anahtarınız olmadan oluşturulmaları imkansızdır (işte
size gizli anahtarınızı güvenli tutmak için bir başka neden).</p>

<p>Kime olursa olsun, iletileri imzalayabilirsiniz, bu GnuPG kullandığınızı ve
sizinle güvenli bir iletişim kurabileceklerini herkese göstermenin muhteşem
bir yoludur. Eğer onlar GnuPG'ye sahip değillerse, iletinizi okuyabilecek ve
imzanızı göreceklerdir. Eğer GnuPG'ye sahiplerse, ayrıca imzanızın gerçek
olduğunu da doğrulayabileceklerdir.</p>

<p>Edward'a gönderdiğiniz bir e-postayı imzalamak için, kendisine herhangi bir
ileti yazın ve kilit simgesinin yanındaki kalem simgesine tıklayın, böylece
simge altın rengine dönecektir. Eğer bir iletiyi imzalarsanız, iletiyi
göndermeden önce GnuPG sizden parola girmenizi isteyebilir, çünkü imzalamak
için gizli anahtarınıza ihtiyaç duyar.</p>

<p>"Hesap Ayarları" &rarr; "Uçtan Uca Şifreleme" kısmında <i>dijital imzayı
varsayılan olarak ekle</i> seçeneğini etkinleştirebilirsiniz.</p>

</div>
<!-- End .main -->
</div>


<!-- End #step-4d .step -->
<!-- ~~~~~~~~~ a div for each step ~~~~~~~~~ -->
<div id="step-4e" class="step">
<div class="main">

<h3><em>Adım 4.e</em> Bir yanıt alın</h3>

<p>Edward e-postanızı aldığında, gönderdiğiniz iletiye müdahale edilmediğini
doğrulamak ve size göndereceği yanıtı şifrelemek için (<a
href="#step-3a">3.A Adımı</a>'nda gönderdiğiniz) açık anahtarınızı
kullanacak.</p>

<p class="notes">Edward'ın yanıtlaması iki veya üç dakikayı bulabilir. Bu arada, sonraki
adımlara atlayıp, rehberin <a href="#section6">İyi Kullanın</a> bölümünü
inceleyebilirsiniz.</p>

<p>Edward'ın yanıtı, her koşulda şifrelemeyi tercih ettiği için şifreli
gelecektir. Eğer her şey plana uygun giderse, yanıtta "İmzanız doğrulandı."
yazması gerekiyor. Eğer deneme için attığınız imzalı e-posta şifrelenmişse,
en başta bundan söz edecektir.</p>

<p>Edward'ın e-postasını aldığınızda açın, e-posta istemciniz e-postanın sizin
açık anahtarınızla şifreli olduğunu otomatik olarak bulacak ve iletiyi özel
anahtarınızı kullanarak şifresiz metin haline getirecektir.</p>

</div>
<!-- End .main -->
</div>
<!-- End #step-4e .step -->
</div></section>


<!-- ~~~~~~~~~ Section 5: Learn About the Web of Trust ~~~~~~~~~ -->
<section class="row" id="section5"><div>


<!-- ~~~~~~~~~ section introduction: interspersed text ~~~~~~~~~ -->
<div class="section-intro">

<h2><em>#5</em> Güvenilirlik Ağını (Web of Trust) Öğrenin</h2>
<p class="float small"><img src="../static/img/tr/screenshots/section5-web-of-trust.png" alt="Tüm anahtarların birbirine bir çizgi ağıyla bağlı olduğunu gösteren çizim"/></p>

<p>E-posta şifreleme güçlü bir teknolojidir, ancak bir zayıflığı var: kişinin
açık anahtarının gerçekten de kendisine ait olup olmadığını doğrulama
yöntemine ihtiyaç duyar. Aksi halde, bir saldırganın arkadaşınızın ismiyle
bir e-posta adresi oluşturup, bu e-postayla anahtarlar oluşturması ve
arkadaşınızmış gibi davranmasını engellemek için bir yol kalmaz. Bundan
dolayı, e-posta şifrelemeyi geliştiren özgür yazılım programcıları anahtar
imzalama ve Güvenilirlik Ağı'nı yarattılar.</p>

<p>Bir kişinin anahtarını imzaladığınızda, o anahtarın gerçekten de o kişiye
ait olduğunu, başka birine ait olmadığını doğruladığınızı herkese açık bir
şekilde söylemiş oluyorsunuz.</p>

<p>Anahtarları imzalamak ve iletileri imzalamak aynı matematiksel işlemi
kullanıyor, ancak oldukça farklı etkilere sahipler. Genel olarak e-postanızı
imzalamak iyi bir alışkanlık, ancak kişilerin anahtarlarını gelişigüzel
imzalarsanız, sahtekarın birinin kimliğine kazara kefil olabilirsiniz.</p>

<p>Anahtarınızı kullanan bir kişi, anahtarınızın sahip olduğu imzaları
görebilir. Bir anahtarı, güvendiğiniz kişilerden bir çok imzaya sahipse daha
güvenilir olarak değerlendirebilirsiniz. Güvenilirlik Ağı, imzalar
aracılığıyla ifade edilen bir güven zinciriyle birbirlerine bağlı olan bütün
GnuPG kullanıcılarının, bir devasa ağ halinde kümeleşmesidir.</p>

</div>


<!-- End .section-intro -->
<!-- ~~~~~~~~~ a div for each step ~~~~~~~~~ -->
<div id="step-5a" class="step">
<div class="sidebar">

<p class="large"><img
src="../static/img/tr/screenshots/step5a-key-properties.png"
alt="5. Bölüm: bir anahtara güvenmek" /></p>

</div>
<!-- /.sidebar -->
<div class="main">

<h3><em>Adım 5.a</em> Bir anahtar imzalayın</h3>

<p>E-posta programınızın menüsünde OpenPGP Anahtar Yöneticisine gidin ve
Edward'ın anahtarına sağ tıklayarak <i>Anahtar özelliklerini</i> seçin.</p>

<p>"Kabul" altında, <i>Evet, bu anahtarın doğru parmak izine sahip olduğunu
bizzat doğruladım"</i> seçeneğini seçebilirsiniz.</p>

<p class="notes">Az önce bilfiil "Edward'ın açık anahtarının, gerçekten de Edward'a ait
olduğuna güvendiğinizi" söylediniz. Edward gerçek bir insan olmadığı için
bunun pek bir anlamı yok, ama uygulama için iyi ve gerçek insanlar için
önemli. Bir kişinin anahtarını imzalama hakkında daha fazla bilgiyi <a
href="#check-ids-before-signing">imzalamadan önce kimlikleri denetleyin</a>
bölümünde bulabilirsiniz.</p>


<!--<div id="pgp-pathfinder">


<form enctype="application/x-www-form-urlencoded" action="/mk_path.cgi"
method="get">

<p><strong>From:</strong><input type="text" value="xD41A008"
name="FROM"></p>

<p><strong>To:</strong><input type="text" value="50BD01x4" name="TO"></p>

<p class="buttons"><input type="submit" value="trust paths" name="PATHS"><input
type="reset" value="reset" name=".reset"></p>

</form>

</div>End #pgp-pathfinder -->
</div>
<!-- End .main -->
</div>


<!-- End #step-5a .step -->
<!-- ~~~~~~~~~ a div for each step ~~~~~~~~~ -->
<div id="step-identify_keys" class="step">
<div class="main">

<h3>Anahtarları tanımlama: parmak izleri ve ID'ler</h3>

<p>İnsanların açık anahtarları, genellikle,
F357AA1A5B1FA42CFD9FE52A9FF2194CC09A61E8 (Edward'ın anahtarı) şeklindeki
karakterlerden oluşturulmuş bir dizi olan "anahtar parmak izi" ile
tanımlanıyorlar. Kendi açık anahtarınızın ve bilgisayarınızda kayıtlı diğer
anahtarların parmak izini e-posta programınızda Anahtar Yönetimi kısmına
gidip, ilgili anahtara sağ tıklayıp Anahtar Özellikleri seçeneğini seçerek
görebilirsiniz. Her e-posta adresinizi paylaştığınızda anahtarınızın parmak
izini paylaşmanız iyi olacaktır. Böylece insanlar sizin açık anahtarınızı
bir sunucudan indirdiklerinde, doğru anahtara sahip olup olmadıklarını
tekrar tekrar denetlemiş olurlar.</p>

<p class="notes">Açık anahtarlara daha kısa olan ID ile atıfta bulunulduğunu da
görebilirsiniz. Bu anahtar kimliği ("key ID") Anahtar Yönetimi penceresinde
doğrudan görüntüleniyor. Bu sekiz karakterli anahtar kimlikleri daha önce
kimlik tanıma amacıyla kullanılıyordu ve bunun güvenli olduğu düşünülüyordu,
ancak artık güvenilir olmadığı yaygın bir kanı. Anahtarın, iletişim kurmaya
çalıştığınız kişinin gerçek anahtarı olduğunu doğrulamak için anahtarın tüm
parmak izini kontrol etmeniz gerekiyor. Bir kişinin, bir anahtarın son sekiz
karakteriyle aynı olan bir başka anahtar oluşturarak gerçekleştirdiği
dolandırıcılık maalesef çok yaygın.</p>

</div>
<!-- End .main -->
</div>


<!-- End #step-identify_keys .step-->
<!-- ~~~~~~~~~ a div for each step ~~~~~~~~~ -->
<div id="check-ids-before-signing" class="step">
<div class="main">

<h3><em>Önemli:</em> Anahtarları imzalamadan önce dikkat edilmesi gerekenler</h3>

<p>Bir insanın anahtarını imzaladan önce, her zaman mutlaka o anahtarın
gerçekten de onlara ait olduğundan ve söyledikleri kişi olduklarından emin
olun. İdeal olarak bu güven, onlarla zaman içerisinde etkileşiminiz ve
sohbetleriniz ve diğerleriyle olan etkileşimlerine tanık olmanızdan
gelir. Bir anahtarı imzalarken, yalnızca kısa ID'yi değil, bütün anahtar
parmak izini görme talebinde bulunun. Eğer yeni tanıştığınız birinin
anahtarını imzalamanın önemli olduğunu düşünüyorsanız, onlardan ayrıca
kimlik kartlarını göstermelerini isteyerek, kimlik kartındaki isimle, açık
anahtardaki ismin uyuştuğundan emin olun.</p>


<!-- ~~~~~~~~~ Troubleshooting ~~~~~~~~~ -->
<div class="troubleshooting">

<h4>Gelişmiş</h4>

<dl>
<dt>Güvenilirlik Ağında Uzmanlaşın</dt>
<dd>Maalesef, kullanıcılar arasındaki güven, <a
href="https://fennetic.net/irc/finney.org/~hal/web_of_trust.html">bir çok
insanın düşündüğü</a> şekilde yayılmıyor. GnuPG topluluğunu güçlendirmenin
en iyi yollarından biri Güvenilirlik Ağını derinlemesine <a
href="https://www.gnupg.org/gph/en/manual/x334.html">anlamak</a> ve koşullar
elverdiğince bir çok insanın anahtarını dikkatli bir şekilde imzalamaktan
geçiyor.</dd>
</dl>

</div>
<!-- /.troubleshooting -->
</div>
<!-- End .main -->
</div>
<!-- End #check-ids-before-signing .step-->
</div></section>


<!-- End #section5 -->
<!-- ~~~~~~~~~ Section 6: Use it well ~~~~~~~~~ -->
<section id="section6" class="row"><div>


<!-- ~~~~~~~~~ section introduction: interspersed text ~~~~~~~~~ -->
<div class="section-intro">

<h2><em>#6</em> İyi kullanın</h2>

<p>Herkes GnuPG'yi biraz farklı kullanır, ancak e-postanızı güvenli tutmak için
bazı temel uygulamaları takip etmeniz önemlidir. Bu uygulamaları takip
etmemek, sizin olduğu kadar, iletişim kurduğunuz kişilerin gizliliğini
tehlikeye sokar ve Güvenilirlik Ağına zarar verir.</p>

</div>


<!-- End .section-intro -->
<!-- ~~~~~~~~~ a div for each step ~~~~~~~~~ -->
<div id="step-6a" class="step">
<div class="sidebar">

<p class="medium"><img
src="../static/img/tr/screenshots/section6-01-use-it-well.png"
alt="6. Bölüm: İyi Kullanın (1)" /></p>

</div>
<!-- /.sidebar -->
<div class="main">

<h3>Ne zaman şifrelemeliyim? Ne zaman imzalamalıyım?</h3>

<p>İletilerinizi ne kadar sık şifrelerseniz, o kadar iyi. Bunun nedeni şudur:
eğer e-postalarınızı sadece arada sırada şifrelerseniz, her bir şifreli
ileti gözetim sistemleri için tehlike işareti oluşturabilir. Eğer
iletilerinizin hepsini veya çoğunu şifreliyorsanız, gözetimi gerçekleştiren
insanlar nereden başlayacağını bilemez. Elbette, bu, sadece bazı
e-postalarınızı şifrelemek yararsızdır anlamına gelmez. Oldukça iyi bir
başlangıçtır ve kitlesel gözetimi daha da zorlaştırır.</p>

<p>Eğer kendi kimliğinizi ifşa etmeme isteğiniz dışında (bu başka koruyucu
tedbirler gerektirir), ister şifreleyin, ister şifrelemeyin, her iletiyi
imzalamamak için bir neden yok. GnuPG'yi kullananlara iletinin sizden
geldiğini doğrulama imkanı sağladığı gibi, imzalama ayrıca herkese GnuPG
kullandığınızı ve güvenli iletişimi desteklediğinizi rahatsız etmeden
söylemenin bir yoludur. Eğer, GnuPG'ye ilişkin bilgileri olmayan kişilere
sürekli olarak imzalı e-postalar gönderiyorsanız, e-posta imzanızda (metin
tabanlı olan, şifrelemeyle ilgili olmayan) bu rehberin bir bağlantısını da
paylaşmanız iyi olacaktır.</p>

</div>
<!-- End .main -->
</div>


<!-- End #step-6a .step -->
<!-- ~~~~~~~~~ a div for each step ~~~~~~~~~ -->
<div id="step-6b" class="step">
<div class="sidebar">

<p class="medium"><img
src="../static/img/tr/screenshots/section6-02-use-it-well.png"
alt="6. Bölüm: İyi Kullanın (2)" /></p>

</div>
<!-- /.sidebar -->
<div class="main">

<h3>Geçersiz anahtarlara karşı dikkatli olun</h3>

<p>GnuPG e-postayı güvenli kılar, ancak yine de yanlış ellere geçmiş olabilecek
geçersiz anahtarlar için dikkatli olmak önemlidir. Geçersiz anahtarlarla
şifrelenmiş e-postalar gözetim programlarıyla okunabilir.</p>

<p>E-posta programınızda, Edward'ın size gönderdiği ilk şifreli e-postaya
gidin. Edward bu e-postayı sizin açık anahtarınızla şifrelediği için,
üstündeki "OpenPGP" düğmesinde yeşil bir onay imine sahip olacaktır.</p>

<p><strong>GnuPG'yi kullanırken, bu düğmeye bakmayı bir alışkanlık haline
getirin. Program, güvenilir olmayan bir anahtarla imzalanmış bir e-posta
aldığınızda bu düğme üzerinden uyaracaktır.</strong></p>

</div>
<!-- End .main -->
</div>


<!-- End #step-6b .step -->
<!-- ~~~~~~~~~ a div for each step ~~~~~~~~~ -->
<div id="step-6c" class="step">
<div class="main">

<h3>İptal sertifikanızı güvenli bir yere kopyalayın</h3>

<p>Anahtarlarınızı oluştururken, GnuPG'nin yarattığı iptal sertifikasını
kaydettiğinizi hatırlıyorsunuz değil mi? Şimdi bu sertifikayı en güvenli
dijital deponuza (en uygun depo evinizde güvenli bir yerde saklamış
olduğunuz flaş bellek veya bir disktir, sürekli yanınızda taşıdığınız bir
aygıt değil) kopyalamanın tam zamanı. Bildiğimiz en güvenilir yol iptal
sertifikasını yazdırmak ve güvenli bir yerde saklamaktır.</p>

<p>Eğer gizli anahtarınız bir şekilde kaybolur veya çalınırsa, bu sertifika
dosyasına ihtiyacınız olacak.</p>

</div>
<!-- End .main -->
</div>


<!-- End #step-6c .step -->
<!-- ~~~~~~~~~ a div for each step ~~~~~~~~~ -->
<div id="step-lost_key" class="step">
<div class="main">

<h3><em>ÖNEMLİ:</em> Eğer biri gizli anahtarınızı ele geçirirse HIZLI DAVRANIN</h3>

<p>Gizli anahtarınızı kaybeder veya başkası onu ele geçirirse (çalarak veya
bilgisayarınızı kırarak), başka birisi tarafından sizin şifreli
e-postalarınız okunmadan veya imzanızı taklit etmeden hemen önce onu iptal
etmeniz oldukça önemlidir. Bu rehber, bir anahtarı iptal etmeyi anlatmıyor,
ancak şu <a
href="https://www.hackdiary.com/2004/01/18/revoking-a-gpg-key/">talimatları</a>
takip edebilirsiniz. İptal işlemi bittikten sonra, genellikle anahtarınızı
kullandığınız herkese durumu bildirmek için yeni anahtarınızı da içeren bir
e-posta gönderin.</p>

</div>
<!-- End .main -->
</div>


<!-- End #step-lost_key .step-->
<!-- ~~~~~~~~~ a div for each step ~~~~~~~~~ -->
<div id="webmail-and-GnuPG" class="step">
<div class="main">

<h3>Webmail ve GnuPG</h3>

<p>E-postanıza erişmek için web tarayıcı kullanıyorsanız, bu durumda webmail
kullanıyorsunuz demektir. Webmail uzak bir web sitede saklanan bir e-posta
programıdır. Webmail'in aksine, masaüstü e-posta programınız kendi
bilgisayarınızda çalışır. Her ne kadar webmail şifreli e-postaları çözemese
de, onu şifreli halinde göstermeye devam edecektir. Eğer birincil olarak
webmail kullanıyorsanız, karışık bir e-posta aldığınızda e-posta istemcinizi
açacağınızı bilmelisiniz.</p>

</div>
<!-- End .main -->
</div>


<!-- End #webmail-and-GnuPG .step-->
<!-- ~~~~~~~~~ a div for each step ~~~~~~~~~ -->
<div id="step-6d" class="step">
<div class="main">

<h3>AÇIK ANAHTARINIZI ÇEVRİM İÇİ KİMLİĞİNİZİN BİR PARÇASI YAPIN</h3>

<p> İlk olarak açık anahtarınızın parmak izini, e-posta imzanıza ekleyin ve en
azından beş arkadaşınıza az önce GnuPG kurduğunuzu söyleyerek açık
anahtarınızın parmak izinden söz eden bir e-posta yazın. Bu rehberin
bağlantısını paylaşarak, size katılmalarını isteyin. Ayrıca, paylaşmaya
uygun müthiş bir <a href="infographic.html">infografik olduğunu da
unutmayın.</a></p>

<p class="notes">Açık anahtarınızın parmak izini, e-postanızı herhangi bir kişinin göreceği
herhangi bir mecrada paylaşın: sosyal medya profillerinizde, blogunuzda,
websitenizde veya kartvizitinizde. (Özgür Yazılım Vakfı'nda bizler <a
href="https://fsf.org/about/staff">çalışanlar sayfasında</a> paylaşıyoruz.)
Açık anahtar parmak izi olmayan bir e-posta gördüğümüzde bir şeylerin eksik
olduğunu hissettirecek kültürü edinmemiz gerekiyor.</p>

</div>
<!-- End .main-->
</div>
<!-- End #step-6d .step-->
</div></section>


<!-- End #section6 -->
<!-- ~~~~~~~~~ Section 7: Next steps ~~~~~~~~~ -->
<section class="row" id="section7">
<div id="step-click_here" class="step">
<div class="main">

<h2><a href="next_steps.html">Tebrikler! Sonraki adımları inceleyin</a></h2>

</div>
<!-- End .main -->
</div>
<!-- End #step-click_here .step-->
</section>


<!-- End #section7 -->
<!-- ~~~~~~~~~ FAQ ~~~~~~~~~ -->
<!-- When un-commenting this section go to main.css and search
for /* Guide Sections Background */ then add #faq to the desired color
<section class="row" id="faq">
<div>
<div class="sidebar">

<h2>FAQ</h2>

</div>
<div class="main">

<dl>
<dt>My key expired</dt>
<dd>Answer coming soon.</dd>

<dt>Who can read encrypted messages? Who can read signed ones?</dt>
<dd>Answer coming soon.</dd>

<dt>My email program is opening at times I don't want it to open/is now my
default program and I don't want it to be.</dt>
<dd>Answer coming soon.</dd>
</dl>

</div>
</div>
</section> -->
<!-- End #faq -->
<!-- ~~~~~~~~~ Footer ~~~~~~~~~ -->
<footer class="row" id="footer"><div>
<div id="copyright">

<h4><a href="https://u.fsf.org/ys"><img
alt="Özgür Yazılım Vakfı"
src="../static/img/fsf-logo.png" /></a></h4>

<p>Copyright &copy; 2014-2021 <a href="https://u.fsf.org/ys">Free Software
Foundation</a>, Inc. <a
href="https://my.fsf.org/donate/privacypolicy.html">Gizlilik
Politikası</a>. Lütfen <a href="https://u.fsf.org/yr">üye olarak bize
katılarak çalışmalarımızı destekleyin.</a></p>

<p>Bu sayfadaki resimler <a
href="https://creativecommons.org/licenses/by/4.0/deed.tr">Creative Commons
Atıf 4.0 Uluslararası lisansı (veya sonraki bir sürümü)</a> ve diğer şeyler
<a href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.tr">Creative
Commons Atıf-AynıLisanslaPaylaş 4.0 Uluslararası lisansı (veya sonraki bir
sürümü)</a> kapsamındadır. Andrew Engelbrecht &lt;andrew@engelbrecht.io&gt;
ve Josh Drake &lt;zamnedix@gnu.org&gt; tarafından geliştirilen, GNU Affero
Genel Kamu Lisansı kapsamında yayınlanan <a
href="https://agpl.fsf.org/emailselfdefense.fsf.org/edward/CURRENT/edward.tar.gz">Edward
yanıt botunun kaynak kodunu</a> indirebilirsiniz. <a
href="https://www.gnu.org/licenses/license-list.tr.html#OtherLicenses">Neden
bu lisanslar?</a></p>

<p>Rehberde ve infografikte kullanılan yazı tipleri: <a
href="https://www.google.com/fonts/specimen/Dosis">Dosis</a> (Pablo
Impallari), <a
href="http://www.google.com/fonts/specimen/Signika">Signika</a> (Anna
Giedry&#347;), <a
href="http://www.google.com/fonts/specimen/Archivo+Narrow">Archivo
Narrow</a> (Omnibus-Type), <a
href="https://libreplanet.org/wiki/GPG_guide/Graphics_Howto#Pitfalls">PXL-2000</a>
(Florian Cramer).</p>

<p>Yazı tiplerini, resim kaynak dosyalarını ve Edward'ın iletilerinin
metinlerini de içeren bu rehberin <a
href="emailselfdefense_source.zip">kaynak kodlarını</a> indirin.</p>

<p>Bu site, Weblabels standartı olan <a
href="https://www.fsf.org/campaigns/freejs">özgür JavaScript</a>
etiketlendirmesini kullanıyor. JavaScript <a
href="https://weblabels.fsf.org/emailselfdefense.fsf.org/"
rel="jslicense">kaynak kodu ve lisans bilgisini</a> inceleyin.</p>

</div>

<!-- /#copyright -->
<p class="credits">İnfografik ve rehber tasarımını yapan: <a rel="external"
href="https://jplusplus.org"><strong>Journalism++</strong><img
src="static/img/jplusplus.png"
alt="Journalism++" /></a></p>
<!-- /.credits -->
</div></footer>


<!-- End #footer -->
<script type="text/javascript"
src="../static/js/jquery-1.11.0.min.js"></script>
<script type="text/javascript"
src="../static/js/scripts.js"></script>

<!-- Piwik -->
<script type="text/javascript">
  // @license magnet:?xt=urn:btih:cf05388f2679ee054f2beb29a391d25f4e673ac3&amp;dn=gpl-2.0.txt GPL-2.0-or-later
  var _paq = _paq || [];
  _paq.push(["trackPageView"]);
  _paq.push(["enableLinkTracking"]);

  (function() {
    var u = (("https:" == document.location.protocol) ? "https" : "http") + "://"+"piwik.fsf.org//";
    _paq.push(["setTrackerUrl", u+"piwik.php"]);
    _paq.push(["setSiteId", "13"]);
    var d=document, g=d.createElement("script"), s=d.getElementsByTagName("script")[0]; g.type="text/javascript";
    g.defer=true; g.async=true; g.src=u+"piwik.js"; s.parentNode.insertBefore(g,s);
  })();
  // @license-end
</script>


<!-- End Piwik Code -->
<!-- Piwik Image Tracker -->
<noscript><img src="https://piwik.fsf.org//piwik.php?idsite=13&amp;rec=1" style="border:0" alt="" /></noscript>

<!-- End Piwik -->
</body>
</html>