Commit | Line | Data |
---|---|---|
6fdd1c94 K |
1 | <!DOCTYPE html> |
2 | <html lang="tr"> | |
3 | <head> | |
4 | <meta http-equiv="content-type" content="text/html; charset=utf-8" /> | |
5 | <title>E-posta Öz Savunma - GnuPG şifreleme yardımıyla gözetimle mücadele rehberi</title> | |
6 | <meta name="keywords" content="GnuPG, GPG, openpgp, surveillance, privacy, email, security, GnuPG2" /> | |
7 | <meta name="description" content="E-posta gözetimi temel haklarımızı ihlal eder ve ifade özgürlüğümüzü tehdit | |
8 | eder. Bu rehber GnuPG yardımıyla 40 dakikada e-posta öz savunmayı | |
9 | öğreneceksiniz." /> | |
10 | <meta name="viewport" content="width=device-width, initial-scale=1" /> | |
11 | <link rel="stylesheet" href="../static/css/main.css" /> | |
12 | <link rel="shortcut icon" | |
13 | href="../static/img/favicon.ico" /> | |
14 | </head> | |
15 | ||
16 | <body> | |
17 | ||
18 | ||
19 | ||
20 | ||
21 | ||
22 | ||
23 | <!--<div style="text-align: center; padding: 2.5px; background-color: #a94442; color:#fcf8e3;"> | |
24 | <p>Due to Enigmail's PGP functionality being migrated into Icedove and Thunderbird, steps 2 and 3 of the guide are currently out of date.</p><p> Thank you for your patience while we're working on a new round of updates.</p></div>--> | |
25 | <!-- PLACE FUNDRAISER MODAL WINDOW HERE --> | |
26 | <!-- ~~~~~~~~~ GnuPG Header and introduction text ~~~~~~~~~ --> | |
27 | <header class="row" id="header"><div> | |
28 | ||
29 | ||
30 | <h1>E-Posta Öz Savunma</h1> | |
31 | ||
32 | ||
33 | <!-- Language list for browsers that do not have JS enabled --> | |
34 | <ul id="languages" class="os"> | |
35 | ||
36 | <!--<li> | |
37 | <a class="current" href="/en">English - v4.0</a></li> | |
38 | <li><a href="/cs">čeština - v4.0</a></li> | |
39 | <li><a href="/de">Deutsch - v4.0</a></li> | |
40 | <li><a href="/el">ελληνικά - v3.0</a></li> | |
41 | <li><a href="/es">español - v4.0</a></li> | |
42 | <li><a href="/fa">فارسی - v4.0</a></li> | |
43 | <li><a href="/fr">français - v4.0</a></li> | |
44 | <li><a href="/it">italiano - v3.0</a></li> | |
45 | <li><a href="/ja">日本語 - v4.0</a></li> | |
46 | <li><a href="/pt-br">português do Brasil - v3.0</a></li> | |
47 | <li><a href="/ro">română - v3.0</a></li> | |
48 | <li><a href="/ru">русский - v4.0</a></li> | |
49 | <li><a href="/sq">Shqip - v4.0</a></li> | |
50 | <li><a href="/sv">svenska - v4.0</a></li> | |
51 | <li><a href="/tr">Türkçe - v4.0</a></li> | |
52 | <li><a href="/zh-hans">简体中文 - v4.0</a></li>--> | |
53 | <li><a href="https://libreplanet.org/wiki/GPG_guide/Translation_Guide"> | |
54 | <strong><span style="color: #2F5FAA;">ÇEVİRİN!</span></strong></a></li> | |
55 | </ul> | |
56 | ||
57 | <ul id="menu" class="os"> | |
58 | <li class="spacer"><a href="index.html" class="current">Kurulum rehberi</a></li> | |
59 | ||
60 | ||
61 | <!--<li> | |
62 | <a href="mac.html">Mac OS</a></li>--> | |
63 | <!--<li> | |
64 | <a href="windows.html">Windows</a></li>--> | |
65 | <li class="spacer"><a href="workshops.html">Arkadaşlarınıza Öğretin</a></li> | |
66 | <li class="spacer"><a | |
67 | href="https://fsf.org/share?u=https://u.fsf.org/zb&t=Herkes%20için%20e-posta%20şifreleme%20via%20%40fsf"> | |
68 | Paylaş | |
69 | <img src="../static/img/gnu-social.png" class="share-logo" | |
70 | alt="[GNU Social]" /> | |
71 | <img src="../static/img/mastodon.png" class="share-logo" | |
72 | alt="[Mastodon]" /> | |
73 | <img src="../static/img/reddit-alien.png" class="share-logo" | |
74 | alt="[Reddit]" /> | |
75 | <img src="../static/img/hacker-news.png" class="share-logo" | |
76 | alt="[Hacker News]" /></a></li> | |
77 | </ul> | |
78 | ||
79 | ||
80 | <!-- ~~~~~~~~~ FSF Introduction ~~~~~~~~~ --> | |
81 | <div id="fsf-intro"> | |
82 | ||
83 | <h3><a href="https://u.fsf.org/ys"><img | |
84 | alt="Özgür Yazılım Vakfı" | |
85 | src="../static/img/fsf-logo.png" /> | |
86 | </a></h3> | |
87 | ||
88 | <div class="fsf-emphasis"> | |
89 | ||
90 | <p>Bilgisayar kullanıcılarının hakları için mücadele ediyoruz ve özgür yazılım | |
91 | geliştirmeyi destekliyoruz. Kitlesel gözetime karşı koymak bizim için | |
92 | oldukça önemlidir.</p> | |
93 | ||
94 | <p><strong>E-Posta Öz Savunmayı desteklemek için lütfen bağışta bulunun. Dünya | |
95 | genelinde gizliliklerini korumak için ilk adımlarını atmaya çalışan | |
96 | insanların yararına, bu rehberi geliştirmeyi sürdürmeye ve daha fazla | |
97 | materyal üretmeye ihtiyacımız var.</strong></p> | |
98 | ||
99 | </div> | |
100 | ||
101 | <p><a | |
102 | href="https://crm.fsf.org/civicrm/contribute/transact?reset=1&id=14&mtm_campaign=email_self_defense&mtm_kwd=guide_donate"><img | |
103 | style="width:160px" | |
104 | alt="Bağış" | |
105 | src="../static/img/tr/donate.png" /></a></p> | |
106 | ||
107 | </div> | |
108 | ||
109 | ||
110 | <!-- End #fsf-intro --> | |
111 | <!-- ~~~~~~~~~ Guide Introduction ~~~~~~~~~ --> | |
112 | <div class="intro"> | |
113 | ||
114 | <p><a id="infographic" href="infographic.html"><img | |
115 | src="../static/img/tr/infographic-button.png" | |
116 | alt="İnfografiğimizi görüntüleyin ve paylaşın →" /></a> Kitlesel gözetim, temel haklarımızı ihlal eder ve ifade özgürlüğümüzü | |
117 | tehdit eder. Bu rehber size gözetime karşı basit bir öz savunma tekniği olan | |
118 | e-posta şifrelemeyi öğretecek. Bu rehberi tamamladığınızda, gözetleyen bir | |
119 | görevlinin veya hırsızın okuyamayacağına emin olabileceğiniz şekilde | |
120 | karıştırılmış e-postalar gönderip alabileceksiniz. Bütün ihtiyacınız olan | |
121 | İnternet bağlantısı olan bir bilgisayar, bir e-posta hesabı ve yaklaşık kırk | |
122 | dakika.</p> | |
123 | ||
124 | <p>Gizleyecek hiç bir şeyiniz olmasa bile, şifrelemeyi kullanmak, iletişim | |
125 | kurduğunuz insanların gizliliğini korumaya yardımcı olur ve kitlesel gözetim | |
126 | sistemlerinin işini zorlaştırır. Eğer gizleyecek önemli bir şeyiniz varsa, | |
127 | yalnız değilsiniz, burada kullanmayı öğreneceğiniz araçlar, insan hakları | |
128 | ihlalleri, yolsuzluk ve diğer suçları ifşa eden kişilerin kimliklerini | |
129 | korumak için kullandığı araçların aynısıdır.</p> | |
130 | ||
131 | <p><a | |
132 | href="https://gnu.org/philosophy/surveillance-vs-democracy.tr.html">Hakkımızda | |
133 | toplanan veri miktarının azaltılması</a> için şifreleme kullanmanın yanında, | |
134 | gözetlemeye karşı politik bir mücadeleye de girmek gerekir. Ancak ilk | |
135 | aşamada kendinizi korumak ve iletişiminiz üzerindeki gözetimi zorlaştırmak | |
136 | önemlidir. Bu rehber size bu konuda yardımcı olacak. Bu rehber yeni | |
137 | başlayanlar için tasarlanmış olsa da, GnuPG hakkında temel bilgiye sahip | |
138 | veya deneyimli bir özgür yazılım kullanıcısı bile olsanız, gelişmiş ipuçları | |
139 | ve <a href="workshops.html">arkadaşlarınıza nasıl öğretebileceğinize ilişkin | |
140 | kısmıyla</a> hoşunuza gidecek.</p> | |
141 | ||
142 | </div> | |
143 | <!-- End .intro --> | |
144 | </div></header> | |
145 | ||
146 | ||
147 | <!-- End #header --> | |
148 | <!-- ~~~~~~~~~ Section 1: Get the pieces ~~~~~~~~~ --> | |
149 | <section class="row" id="section1"><div> | |
150 | ||
151 | ||
152 | <!-- ~~~~~~~~~ section introduction: interspersed text ~~~~~~~~~ --> | |
153 | <div class="section-intro"> | |
154 | ||
155 | <h2><em>#1</em> Hazırlık Aşaması</h2> | |
156 | ||
157 | <p class="notes">Bu rehber, <a href="https://www.gnu.org/philosophy/free-sw.tr.html">özgür | |
158 | lisanslı</a> yazılımlara dayanarak hazırlanmıştır. Bu yazılımlar tamamen | |
159 | şeffaftır ve herhangi bir kimse bunları kopyalayabilir veya kendi | |
160 | sürümlerini oluşturabilir. Bu özellik, bu yazılımları, özel mülk yazılımlara | |
161 | (örneğin Windows veya macOS) göre gözetime karşı daha güvenli kılar. Özgür | |
162 | yazılım hakkında daha fazla bilgi için <a | |
163 | href="https://u.fsf.org/ys">fsf.org</a> sitesini ziyaret edebilirsiniz.</p> | |
164 | ||
165 | <p>Çoğu GNU/Linux işletim sistemi, GnuPG kurulu bir şekilde gelir, dolayısıyla | |
166 | bu sistemlerden birini kullanıyorsanız onu ayrıca indirmenize gerek | |
167 | yok. Eğer macOS veya Windows kullanıyorsanız, GnuPG indirme adımlarını | |
168 | aşağıda bulabilirsiniz. Bu rehberi kullanarak şifreleme kurulumunuzu | |
169 | yapılandırmadan önce bilgisayarınızda bir masaüstü e-posta programının | |
170 | kurulu olması gerekiyor. Çoğu GNU/Linux dağıtımında, IceDove gibi bir | |
171 | e-posta programı halihazırda kuruludur, alternatif ismi "Thunderbird" | |
172 | olabilir. E-posta programları, tarayıcı üzerinden eriştiğiniz e-posta | |
173 | hesaplarınıza (örneğin GMail) ulaşmanın bir başka yoludur, ancak ek | |
174 | özellikler sağlarlar.</p> | |
175 | ||
176 | <p>Zaten bir e-posta programına sahipseniz, <a href="#step-1b">2. adım</a>a | |
177 | atlayabilirsiniz.</p> | |
178 | ||
179 | </div> | |
180 | ||
181 | ||
182 | <!-- End .section-intro --> | |
183 | <!-- ~~~~~~~~~ a div for each step ~~~~~~~~~ --> | |
184 | <div id="step-1a" class="step"> | |
185 | <div class="sidebar"> | |
186 | ||
187 | <p><img | |
188 | src="../static/img/tr/screenshots/step1a-install-wizard.png" | |
189 | alt="Adım 1.A: Kurulum Sihirbazı" /></p> | |
190 | ||
191 | </div> | |
192 | <!-- /.sidebar --> | |
193 | <div class="main"> | |
194 | ||
195 | <h3><em>Adım 1.a</em> E-Posta programınızı e-posta hesabınızı kullanacak şekilde | |
196 | ayarlayın</h3> | |
197 | ||
198 | <p>E-posta programınızı açın ve e-posta hesabınızı kuracak olan sihirbazı (adım | |
199 | adım gidiş yolunu) izleyin. Bu sihirbaz genellikle "Hesap Ayarları" → | |
200 | "E-posta Hesabı Ekle" kısmından başlatılabilir. E-posta sunucu ayarlarınızı | |
201 | sistem yöneticinizden veya e-posta hesabınızın yardım bölümünden edinmeniz | |
202 | gerekiyor.</p> | |
203 | <br /> | |
204 | ||
205 | ||
206 | <!-- ~~~~~~~~~ Troubleshooting ~~~~~~~~~ --> | |
207 | <div class="troubleshooting"> | |
208 | ||
209 | <h4>Sorun Giderme</h4> | |
210 | ||
211 | <dl> | |
212 | <dt>Sihirbaz açılmıyor</dt> | |
213 | <dd>Sihirbazı kendiniz başlatabilirsiniz, ancak başlatma menü seçeneği e-posta | |
214 | programında farklı isimlendirilmiş olabilir. Başlatma düğmesi, programın ana | |
215 | menüsü içerisinde, "Yeni" (New) veya benzer bir başlığın altında, "Hesap | |
216 | ekle" (Add account) veya "Yeni/Mevcut e-posta hesabı" (New/Existing email | |
217 | account) benzeri bir başlığa sahiptir.</dd> | |
218 | ||
219 | <dt>E-posta programım hesabımı bulamıyor veya hiç bir e-posta indirmiyor</dt> | |
220 | <dd>Doğru ayarlamaları bulmak için, Web'te bir arama yapmadan önce, ilgili | |
221 | e-posta sistemini kullanan diğer kişilere sormanızı öneriyoruz.</dd> | |
222 | ||
223 | <dt>Menüyü bulamıyorum</dt> | |
224 | <dd>Yeni e-posta programlarında, menü üst üste üç tane yatay çubukla temsil | |
225 | ediliyor.</dd> | |
226 | ||
227 | <dt class="feedback">Sorununuz için bir çözüm bulamadınız mı?</dt> | |
228 | <dd class="feedback">Lütfen <a | |
229 | href="https://libreplanet.org/wiki/GPG_guide/Public_Review">geribildirim | |
230 | sayfamızdan</a> bize ulaşın.</dd> | |
231 | </dl> | |
232 | ||
233 | </div> | |
234 | <!-- /.troubleshooting --> | |
235 | </div> | |
236 | <!-- End .main --> | |
237 | </div> | |
238 | ||
239 | ||
240 | <!-- End #step1-a .step --> | |
241 | <!-- ~~~~~~~~~ a div for each step ~~~~~~~~~ --> | |
242 | <div id="step-1b" class="step"> | |
243 | <div class="main"> | |
244 | ||
245 | <h3><em>Adım 1.b</em> Terminali hazırlayın ve GnuPG kurun</h3> | |
246 | ||
247 | <p>Bir GNU/Linux makine kullanıyorsanız, GnuPG zaten kurulu olmalıdır, <a | |
248 | href="#step-1b">2. adım</a>a atlayabilirsiniz.</p> | |
249 | <p>Eğer macOs veya Windows kullanıyorsanız, ilk yapmanız gereken GnuPG | |
250 | programını kurmaktır. Aşağıda işletim sisteminizi seçin ve belirtilen | |
251 | adımları izleyin. Bu rehberin geri kalan kısmındaki adımlar tüm işletim | |
252 | sistemleri için aynıdır. </p> | |
253 | ||
254 | ||
255 | <!-- ~~~~~~~~~ MACOS ~~~~~~~~~ --> | |
256 | <div class="troubleshooting"> | |
257 | ||
258 | <h4>MacOS</h4> | |
259 | ||
260 | <dl> | |
261 | <dt>GnuPG kurmak için üçüncü parti bir paket yöneticisi kullanın</dt> | |
262 | <dd>Sahip olduğunuz macOs "Terminal" adı verilen bir program yüklü olarak | |
263 | gelmektedir, bu programı kullanarak GnuPG'yi komut satırından | |
264 | kuracağız. Ancak varsayılan macOS paket yöneticisi GnuPG ve diğer özgür | |
265 | yazılımların (Emacs, GIMP veya Inkscape) kurulumlarını zorlaştırmaktadır.<br/> | |
266 | İşleri kolaylaştırmak için, GnuPG'yi kurmak üzere "Homebrew" adı verilen | |
267 | üçüncü parti paket yöneticisini ayarlamanızı öneriyoruz. <a | |
268 | href="https://brew.sh/">Homebrew</a> anasayfasındaki bağlantıyı kopyalayın | |
269 | ve Terminal'e yapıştırın. Enter tuşuna basarak işlemin tamamlanmasını | |
270 | bekleyin.<br/> | |
271 | Tamamlandığı zaman, prograamı aşağıdaki kodu Terminal'e girerek kurun:<br/> | |
272 | <span style="color:#2f5faa; font-family: monospace;">brew install gnupg | |
273 | gnupg2</span>. Kurulum tamamlandığında, rehberin geri kalan kısmındaki | |
274 | adımları takip edebilirsiniz.</dd> | |
275 | </dl> | |
276 | ||
277 | </div> | |
278 | ||
279 | ||
280 | <!-- /.troubleshooting --> | |
281 | <!-- ~~~~~~~~~ WINDOWS ~~~~~~~~~ --> | |
282 | <div class="troubleshooting"> | |
283 | ||
284 | <h4>Windows</h4> | |
285 | ||
286 | <dl> | |
287 | <dt>GnuPG'yi GPG4Win programını indirerek edinin</dt> | |
288 | <dd><a href="https://www.gpg4win.org/">GPG4Win</a>, GnuPG'yi içeren bir e-posta | |
289 | ve şifreleme yazılım paketidir. İndirin ve kurun, sorulduğunda varsayılan | |
290 | seçenekleri seçin. Kurulduktan sonra, oluşturduğu tüm pencereleri | |
291 | kapatabilirsiniz.<br/> | |
292 | ||
293 | ||
294 | <p class="notes">Bu rehberdeki geri kalan adımları takip etmek için, "PowerShell" adı verilen | |
295 | programı kullanacaksınız. Bu programdan bazı durumlarda "terminal" olarak da | |
296 | söz edildiğini göreceksiniz. Bu program bilgisayarınızı komut satırını | |
297 | kullanarak idare etmenizi sağlar.</p> | |
298 | </dd> | |
299 | </dl> | |
300 | ||
301 | </div> | |
302 | <!-- /.troubleshooting --> | |
303 | </div> | |
304 | <!-- End .main --> | |
305 | </div> | |
306 | ||
307 | ||
308 | <!-- End #step1-b .step --> | |
309 | <!-- ~~~~~~~~~ a div for each step ~~~~~~~~~ --> | |
310 | <div id="terminology" class="step"> | |
311 | <div class="main"> | |
312 | ||
313 | <h3>GnuPG, OpenPGP, hangisi?</h3> | |
314 | ||
315 | <p>Genellikle GnuPG, GPG, GNU Privacy Guard, OpenPGP ve PGP birbirinin yerine | |
316 | kullanılan terimlerdir. Teknik olarak, OpenPGP (Pretty Good Privacy - | |
317 | Oldukça İyi Gizlilik) şifreleme standardıdır ve GNU Privacy Guard (GNU | |
318 | Gizlilik Muhafızı) (sıklıkla GPG veya GnuPG olarak kısaltılır) bu standardı | |
319 | gerçekleştiren programdır. GnuPG'nin, GnuPG2 adı verilen yeni bir sürümü de | |
320 | vardır.</p> | |
321 | ||
322 | </div> | |
323 | <!-- End .main --> | |
324 | </div> | |
325 | ||
326 | <!-- End #terminology.step--> | |
327 | </div></section> | |
328 | ||
329 | ||
330 | <!-- End #section1 --> | |
331 | <!-- ~~~~~~~~~ Section 2: Make your keys ~~~~~~~~~ --> | |
332 | <section id="section2" class="row"><div> | |
333 | ||
334 | ||
335 | <!-- ~~~~~~~~~ section introduction: interspersed text ~~~~~~~~~ --> | |
336 | <div class="section-intro"> | |
337 | ||
338 | <h2><em>#2</em> Anahtarlarınızı oluşturun</h2> | |
339 | <p><img style="float:right; width:400px; margin-bottom:20px;" src="../static/img/tr/screenshots/step2a-01-make-keypair.png" alt="Anahtar biçiminde kafaya sahip, gizli ve açık anahtar tutan bir robot"/></p> | |
340 | ||
341 | <p>GnuPG sistemini kullanmak için bir açık anahtara, bir de gizli anahtara | |
342 | (ikisi birlikte anahtar çifti olarak biliniyor) ihtiyacınız | |
343 | var. Anahtarların her biri, sadece size özgü olarak rastgele üretilmiş, | |
344 | rakam ve harflerden oluşan uzun bir karakter dizisidir. Açık ve gizli | |
345 | anahtarınız, özel bir matematiksel fonksiyon yardımıyla birbiriyle | |
346 | bağlantılandırılmıştır.</p> | |
347 | ||
348 | <p>Açık anahtarınız, fiziksel bir anahtar gibi değildir. Çünkü anahtar sunucusu | |
349 | adı verilen bir çevrim içi dizinde açık olarak saklanmaktadır. Kullanıcılar | |
350 | bu açık anahtarı indirip, GnuPG ile birlikte, size gönderecekleri | |
351 | e-postaları şifrelemek için kullanırlar. Anahtar sunucusunu, size şifreli | |
352 | bir e-posta göndermek isteyen insanların açık anahtarınızı araştırdıkları | |
353 | bir telefon defteri gibi düşünebilirsiniz.</p> | |
354 | ||
355 | <p>Gizli anahtarınız ise, fiziksel bir anahtar gibidir. Çünkü onu sadece | |
356 | kendinize (kendi bilgisayarınızda) saklarsınız. GnuPG ve gizli anahtarınızı | |
357 | birlikte, diğer insanlar tarafından size gönderilmiş olan şifreli | |
358 | e-postaları çözmek için kullanabilirsiniz. <span style="font-weight: | |
359 | bold;">Gizli anahtarınızı, ne amaçla olursa olsun, hiç kimseyle | |
360 | paylaşmamanız gerekiyor.</span></p> | |
361 | ||
362 | <p>Bu anahtarları, şifreleme ve çözmenin yanında, mesajları imzalamak ve diğer | |
363 | kişilerin imzalarını doğrulamak için de kullanabilirsiniz. Bu konuyu bir | |
364 | sonraki bölümde daha ayrıntılı konuşacağız.</p> | |
365 | ||
366 | </div> | |
367 | ||
368 | ||
369 | <!-- End .section-intro --> | |
370 | <!-- ~~~~~~~~~ a div for each step ~~~~~~~~~ --> | |
371 | <div id="step-2a" class="step"> | |
372 | <div class="sidebar"> | |
373 | <p><img | |
374 | src="../static/img/tr/screenshots/step2a-02-make-keypair.png" | |
375 | alt="Adım 2.A: Anahtar çiftinizi oluşturun" /></p> | |
376 | <br /> | |
377 | <p><img | |
378 | src="../static/img/tr/screenshots/step2a-03-make-keypair.png" | |
379 | alt="Adım 2.A: Parolanızı ayarlayın" /></p> | |
380 | <br /> | |
381 | ||
382 | </div> | |
383 | <!-- /.sidebar --> | |
384 | <div class="main"> | |
385 | ||
386 | <h3><em>Adım 2.a</em> Bir anahtar çifti oluşturun</h3> | |
387 | <h6>Anahtar çiftinizi oluşturun</h6> | |
388 | <p>(GNU/Linux'te) <span style="color:#2f5faa; font-family: monospace;">ctrl + | |
389 | alt + t</span> kısayoluyla veya uygulamalarınızda bularak bir terminal açın | |
390 | ve anahtar çiftinizi oluşturmk için aşağıdaki kodu kullanın:</p> | |
391 | ||
392 | <p class="notes">GnuPG programını kullanarak bir anahtar çifti oluşturmak için terminalde | |
393 | komut satırı kullanacağız. Terminal GNU/Linux sisteminde zaten kurulu | |
394 | olmalıdır, macOS veya Windows kullanıyorsanız, 1. bölümde de kullandığımız | |
395 | "Terminal" (macOS) ve "PowerShell" (Windows) programlarını kullanın.</p> | |
396 | ||
397 | <p>süreci başlatmak için # <span style="color:#2f5faa; font-family: | |
398 | monospace;">gpg --full-generate-key</span>.</p> | |
399 | <p># Ne tür bir anahtar oluşturmak istediğiniz sorusuna yanıt olarak, | |
400 | varsayılan seçenek olan <span style="color:#2f5faa; font-family: | |
401 | monospace;"> 1 RSA and RSA</span> seçin.</p> | |
402 | <p># Güçlü bir anahtar için şu anahtar boyutunu girin: <span | |
403 | style="color:#2f5faa; font-family: monospace;">4096</span>.</p> | |
404 | <p># Süre sonu olarak <span style="color:#2f5faa; font-family: | |
405 | monospace;">2y</span> (2 yıl) seçmenizi öneriyoruz.</p> | |
406 | <p>Kurulumu kişisel bilgilerinizle sürdürmek için istekleri takip edin.</p> | |
407 | ||
408 | <br /> | |
409 | <h6>Parolanızı ayarlayın</h6> | |
410 | <p>"Parola" ekranında, güçlü bir parola seçin! Kendiniz bir parola düşünebilir | |
411 | veya Diceware yöntemini kullanabilirsiniz. Kendinizin bir parola üretmesi | |
412 | daha hızlı olur, ancak o kadar güvenli değildir. Diceware yöntemi daha uzun | |
413 | sürer ve zar atmayı gerektirir, ancak saldırganların bulmasını daha da | |
414 | zorlaştıran bir parola üretir. Bu yöntemi kullanmak için, Micah Lee'nin <a | |
415 | href="https://theintercept.com/2015/03/26/passphrases-can-memorize-attackers-cant-guess/"> | |
416 | şu yazısındaki</a> "Make a secure passphrase with Diceware" (Diceware ile | |
417 | güçlü bir parola oluşturun) başlıklı bölümü okuyabilirsiniz.</p> | |
418 | ||
419 | ||
420 | <p>Eğer, kendiniz bir parola seçmek isterseniz, en az on iki karakterden oluşan | |
421 | ve en azından bir adet küçük harf, bir adet büyük harf ve en azından bir | |
422 | adet rakam veya noktalama işareti içeren hatırlayabileceğiniz bir şey | |
423 | olmalıdır. Başka yerde kullandığınız bir parolayı kesinlikle seçmeyin. Doğum | |
424 | günleri, telefon numaraları, hayvan isimleri, şarkı sözleri, kitaplardan | |
425 | alıntılar, vb. gibi tanınabilir desenler kullanmayın.</p> | |
426 | ||
427 | <br /> | |
428 | ||
429 | ||
430 | <!-- ~~~~~~~~~ Troubleshooting ~~~~~~~~~ --> | |
431 | <div class="troubleshooting"> | |
432 | ||
433 | <h4>Sorun Giderme</h4> | |
434 | <dl> | |
435 | <dt>GnuPG kurulu değil</dt> | |
436 | <dd> | |
437 | GPG kurulu değil. Bunu doğrulamak için <span style="color:#2f5faa; | |
438 | font-family: monospace;">gpg --version</span> komutunu | |
439 | kullanabilirsiniz. Eğer GnuPG kurulu değilse, çoğu GNU/Linux işletim | |
440 | sisteminde aşağıdaki sonucu veya buna benzer bir şeyler gösterecektir: <span | |
441 | style="color:#2f5faa; font-family: monospace;">Command 'gpg' not found, but | |
442 | can be installed with: sudo apt install gnupg</span>. İki noktadan sonra | |
443 | gösterilen komutu kullanarak kurabilirsiniz.</dd> | |
444 | ||
445 | <dt>Parola oluşturmam çok uzun sürdü</dt> | |
446 | <dd>Önemli değil. Parolanız hakkında düşünmeniz önemli. Hazır olduğunuzda | |
447 | anahtarınızı oluşturmak için ilk adımdan tekrar başlayın.</dd> | |
448 | ||
449 | <dt>Anahtarımı nasıl görebilirim?</dt> | |
450 | <dd> | |
451 | Tüm anahtarları görmek için şu komutu kullanın: <span style="color:#2f5faa; | |
452 | font-family: monospace;">gpg --list-keys</span>. Sizin anahtarlarınız da bu | |
453 | durumda listelenmelidir ve daha sonra Edward'ın ki de listelenecektir (<a | |
454 | href="#section3">3. bölüm</a>). Sadece kendi anahtarınızı görmek | |
455 | istiyorsanız şu komutu kullanabilirsiniz: <span style="color:#2f5faa; | |
456 | font-family: monospace;">gpg --list-key [eposta@adresiniz]</span>. Özel | |
457 | anahtarınızı görmek için de <span style="color:#2f5faa; font-family: | |
458 | monospace;">gpg --list-secret-key</span> komutunu kullanabilirsiniz.</dd> | |
459 | ||
460 | <dt>Daha fazla kaynak</dt> | |
461 | <dd>Bu süreç hakkında daha fazla bilgi için <a | |
462 | href="https://www.gnupg.org/gph/en/manual/c14.html#AEN25">The GNU Privacy | |
463 | Handbook</a> (GNU Gizlilik Elkitabı) bakabilirsiniz. "RSA and RSA" | |
464 | (varsayılan) yöntemine bağlı kaldığınızdan emin olun, çünkü bu yöntem | |
465 | belgede önerilen algoritmalardan daha yeni ve daha güvenlidir. Ayrıca, daha | |
466 | da fazla güvenlik için anahtarınızın en azından 4096 bit olduğundan da emin | |
467 | olun.</dd> | |
468 | ||
469 | <dt class="feedback">Sorununuz için bir çözüm bulamadınız mı?</dt> | |
470 | <dd class="feedback">Lütfen <a | |
471 | href="https://libreplanet.org/wiki/GPG_guide/Public_Review">geribildirim | |
472 | sayfamızdan</a> bize ulaşın.</dd> | |
473 | </dl> | |
474 | ||
475 | </div> | |
476 | ||
477 | ||
478 | <!-- /.troubleshooting --> | |
479 | <!-- ~~~~~~~~~ Troubleshooting ~~~~~~~~~ --> | |
480 | <div class="troubleshooting"> | |
481 | ||
482 | <h4>Gelişmiş</h4> | |
483 | <dl> | |
484 | <dt>Gelişmiş anahtar çiftleri</dt> | |
485 | <dd>GnuPG yeni bir anahtar çifti oluşturduğunda, imzalama işlevini, şifreleme | |
486 | işlevinden <a href="https://wiki.debian.org/Subkeys">alt anahtarlar</a> | |
487 | yardımıyla ayırır. Eğer alt anahtarları dikkatli kullanırsanız, GnuPG | |
488 | kimliğinizi daha güvenli kullanabilir ve ele geçirilmiş bir anahtardan çok | |
489 | daha hızlı bir şekilde kurtulabilirsiniz. <a | |
490 | href="https://alexcabal.com/creating-the-perfect-gpg-keypair/">Alex | |
491 | Cabal</a> ve <a href="http://keyring.debian.org/creating-key.html">Debian | |
492 | viki</a> güvenli alt anahtar yapılandırmasına ilişkin kullanışlı rehberler | |
493 | sağlıyor.</dd> | |
494 | </dl> | |
495 | ||
496 | </div> | |
497 | <!-- /.troubleshooting --> | |
498 | </div> | |
499 | <!-- End .main --> | |
500 | </div> | |
501 | ||
502 | ||
503 | <!-- End #step-2a .step --> | |
504 | <!-- ~~~~~~~~~ a div for each step ~~~~~~~~~ --> | |
505 | <div id="step-2b" class="step"> | |
506 | <div class="sidebar"> | |
507 | <p><img | |
508 | src="../static/img/tr/screenshots/step2b-04-upload-and-certificate.png" | |
509 | alt="Adım 2.B: Sunucuya gönder ve bir sertifika üret" /></p> | |
510 | ||
511 | </div> | |
512 | <!-- /.sidebar --> | |
513 | <div class="main"> | |
514 | ||
515 | <h3><em>Adım 2.b</em> Oluşturduktan sonra yapılması gereken bazı önemli adımlar</h3> | |
516 | ||
517 | <h6>Anahtarınızı bir anahtar sunucusuna yükleyin</h6> | |
518 | <p>Anahtarınızı bir anahtar sunucusuna yükleyeceğiz, böylece size şifreli mesaj | |
519 | göndermek isteyen birisi, açık anahtarınızı İnternet'ten | |
520 | indirebilecek. Yüklerken menüden seçebileceğiniz bir çok anahtar sunucusu | |
521 | mevcut, ama hepsi birbirinin kopyası olduğundan hangisini kullanırsanız | |
522 | kullanın fark etmeyecektir. Buna rağmen yeni bir anahtar yüklendiğinde | |
523 | birbirleriyle eşleşmeleri bir kaç saat sürebilir.</p> | |
524 | <p># Anahtar kimliğinizi (keyID) kopyalayın: <span style="color:#2f5faa; | |
525 | font-family: monospace;">gnupg --list-key [eposta@adresiniz]</span> açık | |
526 | anahtar bilginizi görüntüleyecektir, bu bilgiler içerisinde sayılar ve | |
527 | harflerden oluşan tekil bir dizi şeklindeki anahtar kimliği (keyID) de | |
528 | var. Bu keyID'yi kopyalayın, çünkü bir sonraki komutta ihtiyacınız olacak.</p> | |
529 | <p># Anahtarınızı bir sunucuya yükleyin: <span style="color:#2f5faa; | |
530 | font-family: monospace;">gpg --send-key [keyID]</span></p> | |
531 | ||
532 | <br /> | |
533 | ||
534 | <h6>Anahtarınızı bir dosyaya aktarın</h6> | |
535 | <p>Bir sonraki komutu kullanarak gizli anahtarınızı dışa aktarın, çünkü bir | |
536 | sonraki <a href="#section3">adımda</a> onu bir e-posta istemcisine | |
537 | alabileceksiniz. Anahtarınızın ele geçirilmesinden kaçınmak için güvenilir | |
538 | bir yerde saklayın ve aktarmanız gerektiğinde güvenli bir şekilde | |
539 | yaptığınızdan emin olun. Anahtarlarınızın dışa aktarımı şu komutlarla | |
540 | yapılabilir:</p> | |
541 | ||
542 | <span style="color:#2f5faa; font-family: monospace;"> $ gpg | |
543 | --export-secret-keys -a [keyid] > gizli_anahtarim.asc<br/> | |
544 | $ gpg --export -a [keyid] > gizli_anahtarim.asc<br/> | |
545 | </span><br /> | |
546 | ||
547 | <br /> | |
548 | ||
549 | <h6>Bir iptal sertifikası üretme</h6> | |
550 | <p>Anahtarınızı kaybetmeniz veya gizliliğinin tehlikeye düşmesi durumuna karşı | |
551 | bir sertifika üretmek ve şimdilik bilgisayarınızda güvenilir bir yerde | |
552 | saklamak isteyebilirsiniz (iptal sertifikanızı en iyi hangi şekillerde | |
553 | saklayabileceğinizi öğrenmek için <a href="#step-6c">6.C adımına</a> | |
554 | bakabilirsiniz). Bu adım, e-posta öz savunma için esastır, bu konu hakkında | |
555 | daha fazlasını <a href="#section5">5. bölümde</a> öğrenebilirsiniz.</p> | |
556 | ||
557 | <p># Anahtar kimliğinizi (keyID) kopyalayın: <span style="color:#2f5faa; | |
558 | font-family: monospace;">gnupg --list-key [eposta@adresiniz]</span> açık | |
559 | anahtar bilginizi görüntüleyecektir, bu bilgiler içerisinde sayılar ve | |
560 | harflerden oluşan tekil bir dizi şeklindeki anahtar kimliği (keyID) de | |
561 | var. Bu keyID'yi kopyalayın, çünkü bir sonraki komutta ihtiyacınız olacak.</p> | |
562 | <p># Bir iptal sertifikası üretmek için: <span style="color:#2f5faa; | |
563 | font-family: monospace;">gpg --gen-revoke --output iptal.asc [keyID]</span></p> | |
564 | <p># İptal için bir gerekçe sunmanızı isteyecek, <span style="color:#2f5faa; | |
565 | font-family: monospace;">1 "key has been compromised"</span> (anahtarın | |
566 | gizliliği tehlikeye düştü) seçmenizi öneriyoruz</p> | |
567 | <p># Bir gerekçe sunmanız gerekmiyor, ama yapabilirsiniz, boş bir satır için | |
568 | Enter'a basın ve seçiminizi doğrulayın.</p> | |
569 | ||
570 | <br /> | |
571 | ||
572 | ||
573 | <!-- ~~~~~~~~~ Troubleshooting ~~~~~~~~~ --> | |
574 | <div class="troubleshooting"> | |
575 | ||
576 | <h4>Sorun Giderme</h4> | |
577 | ||
578 | <dl> | |
579 | <dt>Anahtarım çalışmıyor veya "permission denied" (izin yok) hatası alıyorum</dt> | |
580 | <dd>Tüm diğer dosya veya dizinlerde olduğu gibi gpg anahtarları da izne | |
581 | tabiler. Eğer bunlar doğru ayarlanmamışsa sisteminiz anahtarınız kabul | |
582 | etmeyebilir. Bir sonraki adımı kullanarak izinleri denetleyebilir ve doğru | |
583 | izinler şeklinde güncelleyebilirsiniz.<br/><br/> | |
584 | ||
585 | # İzinlerinizi denetleyin: <span style="color:#2f5faa; font-family: | |
586 | monospace;">ls -l ~/.gnupg/*</span><br/><br/> | |
587 | # Sadece kendiniz için okuma, yazma ve çalıştırma izinlerini verin, | |
588 | başkaları için değil. Bunlar dizininiz için önerilen izinlerdir. <br/> | |
589 | Bunun için şunu kullanabilirsiniz: <span style="color:#2f5faa; font-family: | |
590 | monospace;">chmod 700 ~/.gnupg</span><br/><br/> | |
591 | # Sadece kendiniz için okuma, yazma ve çalıştırma izinlerini verin, | |
592 | başkaları için değil. Bunlar dizininiz içindeki anahtarlar için önerilen | |
593 | izinlerdir. <br/> | |
594 | Bunun için şunu kullanabilirsiniz: <span style="color:#2f5faa; font-family: | |
595 | monospace;">chmod 600 ~/.gnupg/*</span><br/><br/> | |
596 | ||
597 | <p class="notes">Eğer (hangi nedenle olursa olsun) ~/.gnupg içinde kendi dizinlerinizi | |
598 | oluşturduysanız, o dizinlere de bu izinleri uygulamanız | |
599 | gerekiyor. Dizinlerin açılabilmesi için çalıştırma izinlerine ihtiyacı | |
600 | var. İzinler üzerine daha fazla bilgi için <a | |
601 | href="https://helpdeskgeek.com/linux-tips/understanding-linux-permissions-chmod-usage/">bu | |
602 | ayrıntılı bilgi rehberini</a> inceleyebilirsiniz.</p><br/> | |
603 | </dd> | |
604 | <dt class="feedback">Sorununuz için bir çözüm bulamadınız mı?</dt> | |
605 | <dd class="feedback">Lütfen <a | |
606 | href="https://libreplanet.org/wiki/GPG_guide/Public_Review">geribildirim | |
607 | sayfamızdan</a> bize ulaşın.</dd> | |
608 | </dl> | |
609 | ||
610 | </div> | |
611 | ||
612 | ||
613 | <!-- /.troubleshooting --> | |
614 | <!-- ~~~~~~~~~ Troubleshooting ~~~~~~~~~ --> | |
615 | <div class="troubleshooting"> | |
616 | ||
617 | <h4>Gelişmiş</h4> | |
618 | ||
619 | <dl> | |
620 | <dt>Anahtar sunucuları hakkında daha fazla bilgi</dt> | |
621 | <dd>Anahtar sunucuları hakkında daha fazla bilgiyi <a | |
622 | href="https://www.gnupg.org/gph/en/manual/x457.html">bu kılavuzda</a> | |
623 | bulabilirsiniz. <a | |
624 | href="https://sks-keyservers.net/overview-of-pools.php">sks web sitesi</a> | |
625 | de birbirine bağlı anahtar sunucularının bir listesini tutuyor. Ayrıca, | |
626 | bilgisayarınızda bir dosya olarak da <a | |
627 | href="https://www.gnupg.org/gph/en/manual/x56.html#AEN64">anahtarınızı | |
628 | doğrudan dışa aktarabilirsiniz</a>.</dd> | |
629 | ||
630 | <dt>Anahtarlarınızı aktarmak</dt> | |
631 | <dd>Anahtarlarınızı aktarmak için aşağıdaki komutları kullanın. Anahtarınızın | |
632 | gizliliğinin tehlikeye girmemesi için güvenilir bir yerde saklayın ve | |
633 | aktarırken güvenli bir şekilde yaptığınızdan emin olun. Bir anahtarın içe ve | |
634 | dışa aktarılması aşağıdaki komutlarla yapılabilir:<br/> | |
635 | ||
636 | <span style="color:#2f5faa; font-family: monospace;"> $ gpg | |
637 | --export-secret-keys -a keyid > gizli_anahtarim.asc<br/> | |
638 | $ gpg --export -a keyid > acik_anahtarim.asc<br/> | |
639 | $ gpg --import gizli_anahtarim.asc<br/> | |
640 | $ gpg --import acik_anahtarim.asc<br/> | |
641 | </span> | |
642 | ||
643 | <p>Görüntülen keyID'nin doğru olduğundan emin olun, eğer öyleyse devam edin ve | |
644 | en yüksek güvenilirlik ("ultimate trust") ayarlayın:</p> | |
645 | <span style="color:#2f5faa; font-family: monospace;"> $ gpg --edit-key | |
646 | [eposta@adresiniz] </span><br/> | |
647 | ||
648 | Bu sizin anahtarınız olduğu için, <span style="color:#2f5faa; font-family: | |
649 | monospace;">ultimate</span> seçmeniz gerekiyor. Başkasının anahtarına bu | |
650 | şekilde en yüksek güveni vermemelisiniz. | |
651 | ||
652 | <p class="notes"> İzinler hakkında daha fazla bilgi için <a href="#step-2b">2.B adımındaki | |
653 | hata gidermeye</a> bakabilirsiniz. Anahtarları aktarırken izinler | |
654 | değişebilir ve hatalarla karşılaşabilirsiniz. Dizin ve dosyalarınızın doğru | |
655 | izinleri olması durumunda bunlardan kolayca kaçınabilirsiniz</p> | |
656 | </dd> | |
657 | </dl> | |
658 | ||
659 | </div> | |
660 | <!-- /.troubleshooting --> | |
661 | </div> | |
662 | <!-- End .main --> | |
663 | </div> | |
664 | <!-- End #step-2b .step --> | |
665 | </div></section> | |
666 | ||
667 | ||
668 | <!-- End #section2 --> | |
669 | <!-- ~~~~~~~~~ Section 3: Set up email encryption ~~~~~~~~~ --> | |
670 | <section id="section3" class="row"><div> | |
671 | ||
672 | ||
673 | <!-- ~~~~~~~~~ section introduction: interspersed text ~~~~~~~~~ --> | |
674 | <div class="section-intro"> | |
675 | ||
676 | <h2><em>#3</em> E-posta şifrelemeyi kurun</h2> | |
677 | <p class="notes">Icedove (veya Thunderbird) e-posta programı içerisinde PGP işlevselliğini | |
678 | barındırıyor, bu da onunla çalışmayı kolaylaştırıyor. Bu adımlarda bu | |
679 | e-posta istemcilerinde anahtarınızı nasıl bütünleştirebileceğinizi ve | |
680 | kullanabileceğinizi göstereceğiz.</p> | |
681 | ||
682 | </div> | |
683 | ||
684 | ||
685 | <!-- End .section-intro --> | |
686 | <!-- ~~~~~~~~~ a div for each step ~~~~~~~~~ --> | |
687 | <div id="step-3a" class="step"> | |
688 | <div class="sidebar"> | |
689 | ||
690 | <p><img src="../static/img/tr/screenshots/step3a-open-key-manager.png" | |
691 | alt="Adım 3.A: E-posta Menüsü" /></p> | |
692 | <br /> | |
693 | <p><img src="../static/img/tr/screenshots/step3a-import-from-file.png" | |
694 | alt="Adım 3.A: Dosyadan Al" /></p> | |
695 | <br /> | |
696 | <p><img src="../static/img/tr/screenshots/step3a-success.png" | |
697 | alt="Adım 3.A: Başarılı" /></p> | |
698 | <br /> | |
699 | <p><img src="../static/img/tr/screenshots/step3a-troubleshoot.png" | |
700 | alt="Adım 3.A: Sorun giderme" /></p> | |
701 | </div> | |
702 | <!-- /.sidebar --> | |
703 | <div class="main"> | |
704 | ||
705 | <h3><em>Adım 3.a</em> E-postanız için şifrelemeyi kurun</h3> | |
706 | E-postanız için şifrelemeyi kurduktan sonra, İnternet üzerindeki şifreli | |
707 | trafiğe katkı sağlamaya başlayabilirsiniz. İlk olarak gizli anahtarınızı | |
708 | e-posta istemcinize aktaracağız ve diğer kişilerden şifreli e-posta almak | |
709 | veya göndermek için açık anahtarlarını sunuculardan nasıl çekebileceğimizi | |
710 | öğreneceğiz. | |
711 | ||
712 | <p># E-posta istemcinizi açın ve "Araçlar" → <span | |
713 | style="color:#2f5faa;">OpenPGP Yöneticisi</span>'ni kullanın</p> | |
714 | <p># "Dosya" → <span style="color:#2f5faa;">Dosyadan Gizli Anahtar(lar) | |
715 | Al</span> seçin</p> | |
716 | <p># <a href="#step-3b">3.b</a> adımınzda anahtarı dışa aktarırken | |
717 | [gizli_anahtarim.asc] adıyla kaydettiğiniz dosyayı seçin</p> | |
718 | <p># Parolanızı kullanarak kilidini açın</p> | |
719 | <p># İşlemin başarıyla tamamlandığını doğrulayan "OpenPGP anahtarları başarıyla | |
720 | içe aktarıldı" penceresi görüntülenecek</p> | |
721 | <p># (Icedove'da )"Düzenle" (in Icedove) veya (Thunderbird'de) "Araçlar" → | |
722 | "Hesap ayarları" → "Uçtan uca şifreleme" kısmına gidin ve anahtarınızın | |
723 | içe aktarıldığından emin olun ve <span style="color:#2f5faa;">Bu anahtara | |
724 | Kişisel Anahtar olarak davran</span> seçeneğini seçin.</p> | |
725 | ||
726 | </div> | |
727 | ||
728 | ||
729 | <!-- End .main --> | |
730 | <!-- ~~~~~~~~~ Troubleshooting ~~~~~~~~~ --> | |
731 | <div class="main"> | |
732 | <div class="troubleshooting"> | |
733 | <h4>Sorun Giderme</h4> | |
734 | <dl> | |
735 | <dt>İçe aktarma doğru çalıştı mı emin değilim</dt> | |
736 | <dd> | |
737 | "Hesap ayarları" → "Uçtan Uca Şifreleme" (Icedove'da "Düzenle" veya | |
738 | Thunderbird'de "Araçlar" altında) kısmına bakın. Burada kişisel anahtarınız | |
739 | bu e-posta ile ilişkilendirilip ilişkilendirilmediğini göreceksiniz. Eğer | |
740 | ilişkilendirilmemişse, <span style="color:#2f5faa;">Anahtar ekle</span> | |
741 | seçeneğini tekrar deneyebilirsiniz. Doğru, etkin, gizli anahtar dosyasına | |
742 | sahip olduğunuzdan emin olun. | |
743 | </dd> | |
744 | ||
745 | <dt class="feedback">Sorununuz için bir çözüm bulamadınız mı?</dt> | |
746 | <dd class="feedback">Lütfen <a | |
747 | href="https://libreplanet.org/wiki/GPG_guide/Public_Review">geribildirim | |
748 | sayfamızdan</a> bize ulaşın.</dd> | |
749 | </dl> | |
750 | ||
751 | </div> | |
752 | <!-- /.troubleshooting --> | |
753 | </div> | |
754 | <!-- End .main --> | |
755 | </div> | |
756 | <!-- End #step3-a .step --> | |
757 | </div></section> | |
758 | ||
759 | ||
760 | <!-- End #section3 --> | |
761 | <!-- ~~~~~~~~~ Section 4: Try it out ~~~~~~~~~ --> | |
762 | <section class="row" id="section4"><div> | |
763 | ||
764 | ||
765 | <!-- ~~~~~~~~~ section introduction: interspersed text ~~~~~~~~~ --> | |
766 | <div class="section-intro"> | |
767 | ||
768 | <h2><em>#4</em> Deneyin!</h2> | |
769 | <p><img style="float:right; width:250px; margin-bottom:20px;" src="../static/img/tr/screenshots/section3-try-it-out.png" alt="Kedisi olan birinin bir sunucuya bağlandığını gösteren bir çizim"/></p> | |
770 | <p>Şimdi, Edward isminde, şifrelemeyi kullanmayı bilen bir FSF bilgisayar | |
771 | programıyla bir yazışma denemesi yapacaksınız. Aksi belirtilmedikçe, bu | |
772 | adımlar gerçek, canlı bir insanla yapacağınız yazışmayla aynı adımlardır.</p> | |
773 | ||
774 | ||
775 | <!-- <p> | |
776 | NOTE: Edward is currently having some technical difficulties, so he | |
777 | may take a long time to respond, or not respond at all. We're sorry about | |
778 | this and we're working hard to fix it. Your key will still work even without | |
779 | testing with Edward.</p> --> | |
780 | </div> | |
781 | ||
782 | ||
783 | <!-- End .section-intro --> | |
784 | <!-- ~~~~~~~~~ a div for each step ~~~~~~~~~ --> | |
785 | <div id="step-4a" class="step"> | |
786 | <div class="sidebar"> | |
787 | ||
788 | <p><img | |
789 | src="../static/img/tr/screenshots/step4a-send-key-to-Edward.png" | |
790 | alt="Adım 4.A Anahtarı Edward'a gönderin." /></p> | |
791 | ||
792 | </div> | |
793 | <!-- /.sidebar --> | |
794 | <div class="main"> | |
795 | ||
796 | <h3><em>Adım 4.A</em> Edward'a açık anahtarınızı gönderin</h3> | |
797 | ||
798 | <p>Bu gerçek insanlarla yazışırken kullanmanız gerekmeyen özel bir | |
799 | adımdır. E-posta programınızın menüsünde, Araçlar → OpenPGP Anahtar | |
800 | Yöneticisi seçeneğine gidin. Anahtarınızı açılan penceredeki listede görüyor | |
801 | olmalısınız. Anahtarınıza sağ tıklayıp <span style="color:#2f5faa;">Açık | |
802 | Anahtarları E-posta İle Gönderin</span>. seçeneğini seçin. Bu, aynı Yaz | |
803 | düğmesine bastığınızdaki gibi taslak bir ileti oluşturacaktır, sadece | |
804 | eklenti olarak açık anahtar dosyanızı içerecektir.</p> | |
805 | ||
806 | <p>İleti adresi olarak <a href="mailto:edward-tr@fsf.org">edward-tr@fsf.org</a> | |
807 | girin. E-postanın konu ve gövde kısmına en azından bir kelime (ne | |
808 | isterseniz) yazın. İletiyi henüz göndermeyin.</p> | |
809 | ||
810 | <p>Edward'ın e-postanızı sizin anahtar dosyanızla açabilmesini istiyoruz, bu | |
811 | yüzden bu ilk özel ileti şifresiz olacaktır. "Güvenlik" açılır listesinden | |
812 | <span style="color:#2f5faa">Şifreleme</span> seçeneğini seçerek şifrelemenin | |
813 | kapalı olduğundan emin olun. Şifreleme kapandığında Gönder'e tıklayın.</p> | |
814 | ||
815 | <p class="notes">Edward'ın yanıtlaması iki veya üç dakikayı bulabilir. Bu arada, ileriye | |
816 | atlayıp, rehberin <a href="#section6">İyi Kullanın</a> bölümünü | |
817 | inceleyebilirsiniz. Yanıt geldiğinde, bir sonraki adıma geçin. Buradan | |
818 | sonrası, gerçek bir insanla yazışırken ki durumla aynıdır.</p> | |
819 | ||
820 | <p>Edward'ın yanıtını açarken, özel anahtarınızı kullanarak gelen e-postanın | |
821 | şifresini çözebilmek için GnuPG sizden parolanızı isteyebilir.</p> | |
822 | ||
823 | </div> | |
824 | <!-- End .main --> | |
825 | </div> | |
826 | ||
827 | ||
828 | <!-- End #step-4a .step --> | |
829 | <!-- ~~~~~~~~~ a div for each step ~~~~~~~~~ --> | |
830 | <div id="step-4b" class="step"> | |
831 | <div class="sidebar"> | |
832 | ||
833 | <p><img | |
834 | src="../static/img/tr/screenshots/step4b-option1-verify-key.png" | |
835 | alt="Adım 4.B 1. Seçenek Anahtarı doğrula" /></p> | |
836 | ||
837 | <br /> | |
838 | <p><img | |
839 | src="../static/img/tr/screenshots/step4b-option2-import-key.png" | |
840 | alt="Adım 4.B 2. Seçenek Anahtarı içe aktar" /></p> | |
841 | </div> | |
842 | ||
843 | <!-- /.sidebar --> | |
844 | <div class="main"> | |
845 | ||
846 | <h3><em>Adım 4.b</em> Şifrelenmiş bir deneme e-postası gönderin</h3> | |
847 | <h6>Edward'ın anahtarını edinin</h6> | |
848 | <p>Edward'a bir e-postayı şifrelemek için, onun açık anahtarına ihtiyacınız | |
849 | var, bu nedenle şimdi o anahtarı bir anahtar sunucusundan | |
850 | indireceksiniz. Bunu iki şekilde yapabilirsiniz:</p> | |
851 | <p><strong>1. seçenek</strong> İlk e-postanıza gelen Edward'ın yanıtında, | |
852 | Edward'ın açık anahtarı da vardı. E-postanın sağında, yazma alanının tam | |
853 | üstünde, yanında bir kilit ve küçük bir çark olan "OpenPGP" düğmesini | |
854 | bulacaksınız. Buna tıklayın ve "Bu ileti henüz sahip olmadığınız bir | |
855 | anahtarla gönderildi" metninin yanındaki <span | |
856 | style="color:#2f5faa">Keşfet</span> seçeneğini seçin. Edward'ın anahtarının | |
857 | ayrıntılarını içeren bir pencere açılacak.</p> | |
858 | ||
859 | <p><strong>2. seçenek</strong> OpenPGP yöneticinizi açın ve "Anahtar | |
860 | sunucuları" kısmında <span style="color:#2f5faa">Anahtarları Çevrim içi | |
861 | Keşfet</span> seçeneğini seçin. Burada Edward'ın e-posta adresini doldurun | |
862 | ve Edward'ın anahtarını içe aktarın.</p> | |
863 | ||
864 | <p><span style="color:#2f5faa">Kabul edildi (doğrulanmadı)</span> seçeneği bu | |
865 | anahtarı anahtar yöneticinize ekleyecektir ve böylece artık Edward'a şifreli | |
866 | e-postalar göndermek veya gelen dijital imzaları doğrulamak için | |
867 | kullanılabilir.</p> | |
868 | ||
869 | <p class="notes">Edward'ın anahtarını içe aktarmayı onayladığınız açılır pencerede, bu | |
870 | anahtarla ilişkili birçok farklı e-posta adresini göreceksiniz. Bunlar | |
871 | doğrudur; anahtarı güvenle içe aktarabilirsiniz.</p> | |
872 | ||
873 | <p class="notes">Bu e-posta Edward'ın açık anahtarıyla şifrelendiğinden, şifresinin çözülmesi | |
874 | için Edward'ın gizli anahtarına ihtiyaç var. Edward bu anahtara sahip tek | |
875 | kişi olduğu için, onun dışında hiç kimse e-postanın şifresini çözemez.</p> | |
876 | ||
877 | <br /> | |
878 | <h6>Edward'a şifrelenmiş bir e-posta gönderin</h6> | |
879 | ||
880 | <p> E-posta programınızda, adres olarak <a | |
881 | href="mailto:edward-tr@fsf.org">edward-tr@fsf.org</a>. olan yeni bir e-posta | |
882 | yazın. Konuyu "Şifre Deneme" veya benzeri bir şey yapın ve gövdeye bir | |
883 | şeyler yazın.</p> | |
884 | ||
885 | <p>Bu sefer, "Güvenlik" açılır menüsünden <span style="color:#2f5faa">Şifreleme | |
886 | gerektir</span> seçeneğini seçerek şifrelemenin açık olduğundan emin | |
887 | olun. Şifreleme açılınca Gönder'e tıklayın.</p> | |
888 | ||
889 | <br /> | |
890 | ||
891 | ||
892 | <!-- ~~~~~~~~~ Troubleshooting ~~~~~~~~~ --> | |
893 | <div class="troubleshooting"> | |
894 | ||
895 | <h4>Sorun Giderme</h4> | |
896 | ||
897 | <dl> | |
898 | <dt>"Recipients not valid, not trusted or not found" (Alıcılar geçerli değil, | |
899 | güvenli değil veya bulunamadı)</dt> | |
900 | <dd>Henüz açık anahtarına sahip olmadığınız birine şifreli bir e-posta | |
901 | gönderiyor olabilirsiniz. Yukarıdaki adımları takip ederek anahtarı anahtar | |
902 | yöneticinize aktardığınızdan emin olun. OpenPGP Anahtar Yöneticisini açın ve | |
903 | alıcının orada listelendiğinden emin olun.</dd> | |
904 | ||
905 | <dt>İleti gönderilemiyor</dt> | |
906 | <dd>Şifreli e-postanızı göndermeye çalışırken şu iletiyi görmeniz gerekiyor: "Bu | |
907 | ileti uçtan uca şifreleme ile gönderilemiyor, çünkü şu alıcıların | |
908 | anahtarlarıyla ilgili bir sorun var: edward-tr@fsf.org". Bu genellikle | |
909 | "kabul edilmemiş (doğrulanmamış) seçenek" ile içe aktardığınız anlamına | |
910 | geliyor. Bu anahtara OpenPGP Anahtar Yöneticisinde sağl tıklayarak anahtar | |
911 | özelliklerine gidin ve ilgili pencerenin alt kısmındaki "Kabul" seçeneğinde | |
912 | <span style="color:#2f5faa">Evet, ama bunun doğru anahtar olduğunu | |
913 | doğrulamadım</span> seçeneğini seçin. E-postayı tekrar gönderin.</dd> | |
914 | ||
915 | <dt>Edward'ın anahtarını bulamıyorum</dt> | |
916 | <dd>Gönder'e tıkladığınızdan beri oluşan pencereleri kapatın. İnternet'e bağlı | |
917 | olduğunuzdan emin olun ve tekrar deneyin. Eğer bu da çalışmazsa, bir anahtar | |
918 | sunucusu seçmenizi istediğinde farklı bir sunucu seçecek şekilde bütün | |
919 | süreci yeniden deneyin.</dd> | |
920 | ||
921 | <dt>Giden (Sent) dizininde çözülmüş mesajlar</dt> | |
922 | <dd>Başkalarının anahtarıyla şifrelenmiş mesajları çözemezseniz de, e-posta | |
923 | programınız otomatik olarak açık anahtarınızla şifrelenmiş bir kopya | |
924 | saklayacaktır, bunları Giden dizininde normal bir e-posta olarak | |
925 | görebileceksiniz. Bu oldukça normaldir ve gönderdiğiniz e-postanın | |
926 | şifrelenmediği anlamına gelmez.</dd> | |
927 | ||
928 | <dt class="feedback">Sorununuz için bir çözüm bulamadınız mı?</dt> | |
929 | <dd class="feedback">Lütfen <a | |
930 | href="https://libreplanet.org/wiki/GPG_guide/Public_Review">geribildirim | |
931 | sayfamızdan</a> bize ulaşın.</dd> | |
932 | </dl> | |
933 | ||
934 | </div> | |
935 | ||
936 | ||
937 | <!-- /.troubleshooting --> | |
938 | <!-- ~~~~~~~~~ Troubleshooting ~~~~~~~~~ --> | |
939 | <div class="troubleshooting"> | |
940 | ||
941 | <h4>Gelişmiş</h4> | |
942 | ||
943 | <dl> | |
944 | <dt>Mesajları komut satırında şifreleyin</dt> | |
945 | <dd>Mesajları ve dosyaları <a | |
946 | href="https://www.gnupg.org/gph/en/manual/x110.html">komut satırını</a> | |
947 | kullanarak da şifreleyebilirsiniz, eğer tercihiniz buysa. "--armor" | |
948 | seçeneği, şifrelenmiş çıktının bilindik karakter kümesiyle görünmesini | |
949 | sağlayacaktır.</dd> | |
950 | </dl> | |
951 | ||
952 | </div> | |
953 | <!-- /.troubleshooting --> | |
954 | </div> | |
955 | <!-- End .main --> | |
956 | </div> | |
957 | ||
958 | ||
959 | <!-- End #step-4b .step --> | |
960 | <!-- ~~~~~~~~~ a div for each step ~~~~~~~~~ --> | |
961 | <div id="step-headers_unencrypted" class="step"> | |
962 | <div class="main"> | |
963 | ||
964 | <h3><em>Önemli:</em> Güvenlik ipuçları</h3> | |
965 | ||
966 | <p>E-postanızı şifreleseniz bile, konu satırı şifrelenmemektedir, bu nedenle | |
967 | oraya özel bilgi yazmayın. Alıcı ve gönderici adresleri de | |
968 | şifrelenmemektedir, dolayısıyla bir gözetim sistemi kiminle iletişim | |
969 | kurduğunuzu tespit edebilir. Ayrıca, gözetim ajansları, ne söylediğinizi | |
970 | bilmeseler de, GnuPG'yi kullandığınızı bileceklerdir. Ek gönderdiğinizde, | |
971 | özgün e-postadan bağımsız olarak, onları şifreleyip şifrelememeyi | |
972 | seçebilirsiniz.</p> | |
973 | ||
974 | <p>Olası saldırılara karşı daha iyi bir güvenlik için HTML'yi | |
975 | kapatabilirsiniz. Onun yerine mesaj gövdesini düz metin olarak | |
976 | görüntüleyebilirsiniz. Icedove veya Thunderbird'te bunu yapmak için Görünüm | |
977 | > Mesaj Gövdesi > Düz Metin adımlarını izleyebilirsiniz.</p> | |
978 | ||
979 | </div> | |
980 | <!-- End .main --> | |
981 | </div> | |
982 | ||
983 | ||
984 | <!-- End #step-headers_unencrypted .step--> | |
985 | <!-- ~~~~~~~~~ a div for each step ~~~~~~~~~ --> | |
986 | <div id="step-4c" class="step"> | |
987 | <div class="sidebar"> | |
988 | ||
989 | <p><img | |
990 | src="../static/img/tr/screenshots/step4c-Edward-response.png" | |
991 | alt="Adım 4.C Edward'ın yanıtı" /></p> | |
992 | ||
993 | </div> | |
994 | ||
995 | <!-- /.sidebar --> | |
996 | <div class="main"> | |
997 | ||
998 | <h3><em>Adım 4.c</em> Bir yanıt alın</h3> | |
999 | ||
1000 | <p>Edward e-postanızı aldığında, kendi özel anahtarını kullanarak e-postanın | |
1001 | şifresini çözecek ve size bir yanıt gönderecektir. </p> | |
1002 | ||
1003 | <p class="notes">Edward'ın yanıtlaması iki veya üç dakikayı bulabilir. Bu arada, ileriye | |
1004 | atlayıp, rehberin <a href="#section6">İyi Kullanın</a> bölümünü | |
1005 | inceleyebilirsiniz.</p> | |
1006 | ||
1007 | <p>Edward size şifreli bir e-posta gönderecek ve e-postanızın alındığını ve düz | |
1008 | metine çevirdiğini söyleyecektir. E-posta istemciniz Edward'ın iletisini | |
1009 | otomatik olarak düz metine çevirecek.</p> | |
1010 | ||
1011 | <p class="notes">E-postadaki OpenPGP düğmesi iletinin şifreli olduğunu göstermek için kilit | |
1012 | simgesi üzerinde küçük bir yeşil onay imi ve anahtarı kabul ettiğinizi ama | |
1013 | doğrulamadığınızı belirten sarı bir uyarı işareti gösterecektir. Henüz | |
1014 | anahtarı kabul etmediğinizde, orada küçük bir soru işareti göreceksiniz. Bu | |
1015 | düğmedeki uyarılara tıklamak da size anahtarın özelliklerini açacaktır.</p> | |
1016 | ||
1017 | </div> | |
1018 | <!-- End .main --> | |
1019 | </div> | |
1020 | ||
1021 | ||
1022 | <!-- End #step-4c .step --> | |
1023 | <!-- ~~~~~~~~~ a div for each step ~~~~~~~~~ --> | |
1024 | <div id="step-4d" class="step"> | |
1025 | <div class="main"> | |
1026 | ||
1027 | <h3><em>Adım 4.d</em>İmzalanmış bir deneme e-postası gönderin</h3> | |
1028 | ||
1029 | <p>GnuPG, mesajları ve dosyaları, sizden geldiğinin ve yol boyunca | |
1030 | bozulmadığının doğrulanması amacıyla imzalanız için bir yol içerir. Bu | |
1031 | imzalar kağıt-kalem kuzenlerinden daha güçlüdür: taklit edilmeleri mümkün | |
1032 | değildir, çünkü gizli anahtarınız olmadan yaratılmaları imkansızdır (gizli | |
1033 | anahtarınızı güvenli tutmak için bir başka neden).</p> | |
1034 | ||
1035 | <p>Kime olursa olsun, mesajları imzalayabilirsiniz, bu GnuPG kullandığınızı ve | |
1036 | sizinle güvenli bir iletişim kurabileceklerini herkese göstermenin muhteşem | |
1037 | bir yoludur. Eğer onlar GnuPG'ye sahip değillerse, mesajınızı okuyabilecek | |
1038 | ve imzanızı göreceklerdir. Eğer GnuPG'ye sahiplerse, ayrıca imzanızın gerçek | |
1039 | olduğunu da doğrulayabileceklerdir.</p> | |
1040 | ||
1041 | <p>Edward'a bir e-postayı imzalamak için, kendisine herhangi bir ileti yazın ve | |
1042 | kilit simgesinin yanındaki kalem simgesine tıklayın, böylece altın rengine | |
1043 | dönecektir. Eğer bir iletiyi imzalarsanız, iletiyi göndermeden önce GnuPG | |
1044 | sizden parola girmenizi isteyebilir, çünkü imzalamak için gizli anahtarınıza | |
1045 | ihtiyaç duyar.</p> | |
1046 | ||
1047 | <p>"Hesap Ayarları" → "Uçtan Uca Şifreleme" kısmında <span | |
1048 | style="color:#2f5faa">dijital imzayı varsayılan olarak ekle</span> | |
1049 | seçeneğini etkinleştirebilirsiniz.</p> | |
1050 | ||
1051 | </div> | |
1052 | <!-- End .main --> | |
1053 | </div> | |
1054 | ||
1055 | ||
1056 | <!-- End #step-4d .step --> | |
1057 | <!-- ~~~~~~~~~ a div for each step ~~~~~~~~~ --> | |
1058 | <div id="step-4e" class="step"> | |
1059 | <div class="main"> | |
1060 | ||
1061 | <h3><em>Adım 4.e</em> Bir yanıt alın</h3> | |
1062 | ||
1063 | <p>Edward e-postanızı aldığında, gönderdiğiniz iletiye müdahale edilmediğini | |
1064 | doğrulamak ve size göndereceği yanıtı şifrelemek için (<a | |
1065 | href="#step-3a">Adım 3.A</a>'da gönderdiğiniz) açık anahtarınızı kullanacak.</p> | |
1066 | ||
1067 | <p class="notes">Edward'ın yanıtlaması iki veya üç dakikayı bulabilir. Bu arada, ileriye | |
1068 | atlayıp, rehberin <a href="#section6">İyi Kullanın</a> bölümünü | |
1069 | inceleyebilirsiniz.</p> | |
1070 | ||
1071 | <p>Edward'ın yanıtı, her koşulda şifrelemeyi tercih ettiği için şifreli | |
1072 | gelecektir. Eğer her şey plana uygun giderse, yanıtta "İmzanız doğrulandı." | |
1073 | yazması gerekiyor. Eğer sınama için attığınız imzalı e-posta | |
1074 | şifrelenmiştiyse, en başta bundan söz edecektir.</p> | |
1075 | ||
1076 | <p>Edward'ın e-postasını aldığınızda açın, e-posta istemciniz e-postanın sizin | |
1077 | açık anahtarınızla şifreli olduğunu otomatik olarak bulacak ve mesajı özel | |
1078 | anahtarınızı kullanarak şifresiz metin haline getirecektir.</p> | |
1079 | ||
1080 | </div> | |
1081 | <!-- End .main --> | |
1082 | </div> | |
1083 | <!-- End #step-4e .step --> | |
1084 | </div></section> | |
1085 | ||
1086 | ||
1087 | <!-- ~~~~~~~~~ Section 5: Learn About the Web of Trust ~~~~~~~~~ --> | |
1088 | <section class="row" id="section5"><div> | |
1089 | ||
1090 | ||
1091 | <!-- ~~~~~~~~~ section introduction: interspersed text ~~~~~~~~~ --> | |
1092 | <div class="section-intro"> | |
1093 | ||
1094 | <h2><em>#5</em> Güvenilirlik Ağını (Web of Trust) Öğrenin</h2> | |
1095 | <p><img style="float:right; width:250px; margin-bottom:20px;" src="../static/img/tr/screenshots/section5-web-of-trust.png" alt="Tüm anahtarların birbirine bir çizgi ağıyla bağlı olduğunu gösteren çizim"/></p> | |
1096 | ||
1097 | <p>E-posta şifreleme güçlü bir teknolojidir, ancak bir zayıflığı var: kişinin | |
1098 | açık anahtarının gerçekten de kendisine ait olup olmadığını doğrulama | |
1099 | yöntemine ihtiyaç duyar. Aksi halde, bir saldırganın arkadaşınızın ismiyle | |
1100 | bir e-posta adresi oluşturup, bu e-postayla anahtarlar oluşturması ve | |
1101 | arkadaşınızmış gibi davranmasını engellemek için bir yol kalmaz. Bundan | |
1102 | dolayı, e-posta şifrelemeyi geliştiren özgür yazılım programcıları anahtar | |
1103 | imzalama ve Güvenilirlik Ağı'nı yarattılar.</p> | |
1104 | ||
1105 | <p>Bir kişinin anahtarını imzaladığınızda, o anahtarın gerçekten de o kişiye | |
1106 | ait olduğunu, başka birine ait olmadığını doğruladığınızı herkese açık bir | |
1107 | şekilde söylemiş oluyorsunuz.</p> | |
1108 | ||
1109 | <p>Anahtarları imzalamak ve mesajları imzalamak aynı matematiksel işlemi | |
1110 | kullanıyor, ancak oldukça farklı etkilere sahipler. Genel olarak e-postanızı | |
1111 | imzalamak iyi bir alışkanlık, ancak kişilerin anahtarlarını gelişigüzel | |
1112 | imzalarsanız, sahtekarın birinin kimliğine yanlışlıkla kefil olabilirsiniz.</p> | |
1113 | ||
1114 | <p>Anahtarınızı kullanan bir kişi, anahtarınızın sahip olduğu imzaları | |
1115 | görebilir. Güvendiğiniz kişilerden bir çok imzaya sahipse bir anahtarı daha | |
1116 | güvenilir olarak değerlendirebilirsiniz. Güvenilirlik Ağı, imzalar | |
1117 | aracılığıyla ifade edilen bir güven zinciriyle birbirlerine bağlı olan bütün | |
1118 | GnuPG kullanıcılarının, bir devasa ağ halinde gruplaşmasıdır.</p> | |
1119 | ||
1120 | </div> | |
1121 | ||
1122 | ||
1123 | <!-- End .section-intro --> | |
1124 | <!-- ~~~~~~~~~ a div for each step ~~~~~~~~~ --> | |
1125 | <div id="step-5a" class="step"> | |
1126 | <div class="sidebar"> | |
1127 | ||
1128 | <p><img | |
1129 | src="../static/img/tr/screenshots/step5a-key-properties.png" | |
1130 | alt="5. Bölüm: bir anahtara güvenmek" /></p> | |
1131 | ||
1132 | </div> | |
1133 | <!-- /.sidebar --> | |
1134 | <div class="main"> | |
1135 | ||
1136 | <h3><em>Adım 5.a</em> Bir anahtar imzalayın</h3> | |
1137 | ||
1138 | <p>E-posta programınızın menüsünde OpenPGP Anahtar Yöneticisine gidin ve | |
1139 | Edward'ın anahtarına sağ tıklayarak <span style="color:#2f5faa">Anahtar | |
1140 | özelliklerini</span> seçin.</p> | |
1141 | ||
1142 | <p>"Kabul" altında, <span style="color:#2f5faa">Evet, bu anahtarın doğru parmak | |
1143 | izine sahip olduğunu bizzat doğruladım"</span> seçeneğini seçebilirsiniz.</p> | |
1144 | ||
1145 | <p class="notes">Az önceki etkin bir şekilde "Edward'ın açık anahtarının, gerçekten de | |
1146 | Edward'a ait olduğuna güvendiğinizi" söylediniz. Edward gerçek bir insan | |
1147 | olmadığı için bunun çok bir anlamı yok, ama uygulama açısından önemli. Bir | |
1148 | kişinin anahtarını imzalama hakkında daha fazla bilgiyi <a | |
1149 | href="#check-ids-before-signing">imzalamadan önce kimlikleri denetleyin</a> | |
1150 | bölümünde bulabilirsiniz.</p> | |
1151 | ||
1152 | ||
1153 | <!--<div id="pgp-pathfinder"> | |
1154 | ||
1155 | ||
1156 | <form enctype="application/x-www-form-urlencoded" action="/mk_path.cgi" | |
1157 | method="get"> | |
1158 | ||
1159 | <p><strong>From:</strong><input type="text" value="xD41A008" | |
1160 | name="FROM"></p> | |
1161 | ||
1162 | <p><strong>To:</strong><input type="text" value="50BD01x4" name="TO"></p> | |
1163 | ||
1164 | <p class="buttons"><input type="submit" value="trust paths" name="PATHS"><input | |
1165 | type="reset" value="reset" name=".reset"></p> | |
1166 | ||
1167 | </form> | |
1168 | ||
1169 | </div>End #pgp-pathfinder --> | |
1170 | </div> | |
1171 | <!-- End .main --> | |
1172 | </div> | |
1173 | ||
1174 | ||
1175 | <!-- End #step-5a .step --> | |
1176 | <!-- ~~~~~~~~~ a div for each step ~~~~~~~~~ --> | |
1177 | <div id="step-identify_keys" class="step"> | |
1178 | <div class="main"> | |
1179 | ||
1180 | <h3>Anahtarları tanımlama: parmak izleri ve ID'ler</h3> | |
1181 | ||
1182 | <p>İnsanların açık anahtarları, genellikle, | |
1183 | F357AA1A5B1FA42CFD9FE52A9FF2194CC09A61E8 (Edward'ın anahtarı) şeklindeki | |
1184 | karakterlerden yaratılmış bir dizi olan "anahtar parmak izi" ile | |
1185 | tanımlanıyorlar. Kendi açık anahtarınızın ve bilgisayarınızda kayıtlı diğer | |
1186 | anahtarların parmak izini e-posta programınızda Anahtar Yönetimi kısmına | |
1187 | gidip, ilgili anahtara sağ tıklayıp Anahtar Özellikleri seçeneğini seçerek | |
1188 | görebilirsiniz. Her e-posta adresinizi paylaştığınızda anahtarınızın parmak | |
1189 | izini paylaşmanız iyi olacaktır. Böylece insanlar sizin açık anahtarınızı | |
1190 | bir sunucudan indirdiklerinde, doğru anahtara sahip olup olmadıklarını | |
1191 | tekrar denetlemiş olurlar.</p> | |
1192 | ||
1193 | <p class="notes">Açık anahtarlara daha kısa olan ID ile atıfta bulunulduğunu da | |
1194 | görebilirsiniz. Bu anahtar kimliği ("key ID") Anahtar Yönetimi penceresinde | |
1195 | doğrudan görüntüleniyor. Bu sekiz karakterli anahtar kimlikleri daha önce | |
1196 | kimlik tanıma amacıyla kullanılıyordu ve bunun güvenli olduğu düşünülüyordu, | |
1197 | ancak artık olmadığı düşünülüyor. Anahtarın, iletişim kurmaya çalıştığınız | |
1198 | kişinin gerçek anahtarı olduğunu doğrulamak için anahtarın tüm parmak izini | |
1199 | kontrol etmeniz gerekiyor. Bir kişinin, bir anahtarın son sekiz karakteriyle | |
1200 | aynı olan bir başka anahtar oluşturarak gerçekleştirdiği dolandırıcılık | |
1201 | maalesef çok yaygın.</p> | |
1202 | ||
1203 | </div> | |
1204 | <!-- End .main --> | |
1205 | </div> | |
1206 | ||
1207 | ||
1208 | <!-- End #step-identify_keys .step--> | |
1209 | <!-- ~~~~~~~~~ a div for each step ~~~~~~~~~ --> | |
1210 | <div id="check-ids-before-signing" class="step"> | |
1211 | <div class="main"> | |
1212 | ||
1213 | <h3><em>Önemli:</em> Anahtarları imzalamadan önce dikkat edilmesi gerekenler</h3> | |
1214 | ||
1215 | <p>Bir insanın anahtarını imzaladan önce, her zaman mutlaka o anahtarın | |
1216 | gerçekten de onlara ait olduğundan ve söyledikleri kişi olduklarından emin | |
1217 | olun.İdeal durumda bu güven, onlarla zaman içerisinde etkileşiminiz ve | |
1218 | sohbetleriniz ve diğerleriyle olan etkileşimlerine tanık olmanızdan | |
1219 | gelir. Bir anahtarı imzalarken, yalnızca kısa ID'yi değil, bütün anahtar | |
1220 | parmak izini görme talebinde bulunun. Eğer yeni tanıştığınız birinin | |
1221 | anahtarını imzalamanın önemli olduğunu düşünüyorsanız, onlardan ayrıca | |
1222 | kimlik kartlarını göstermelerini isteyerek, kimlik kartındaki isimle, açık | |
1223 | anahtardaki ismin uyuştuğundan emin olun.</p> | |
1224 | ||
1225 | ||
1226 | <!-- ~~~~~~~~~ Troubleshooting ~~~~~~~~~ --> | |
1227 | <div class="troubleshooting"> | |
1228 | ||
1229 | <h4>Gelişmiş</h4> | |
1230 | ||
1231 | <dl> | |
1232 | <dt>Güvenilirlik Ağında Uzmanlaşın</dt> | |
1233 | <dd>Maalesef, kullanıcılar arasındaki güven, <a | |
1234 | href="https://fennetic.net/irc/finney.org/~hal/web_of_trust.html">bir çok | |
1235 | insanın düşündüğü</a> şekilde yayılmıyor. GnuPG topluluğunu güçlendirmenin | |
1236 | en iyi yollarından biri Güvenilirlik Ağını derinlemesine <a | |
1237 | href="https://www.gnupg.org/gph/en/manual/x334.html">anlamak</a> ve koşullar | |
1238 | elverdiğince bir çok insanın anahtarını dikkatli bir şekilde imzalamaktan | |
1239 | geçiyor.</dd> | |
1240 | </dl> | |
1241 | ||
1242 | </div> | |
1243 | <!-- /.troubleshooting --> | |
1244 | </div> | |
1245 | <!-- End .main --> | |
1246 | </div> | |
1247 | <!-- End #check-ids-before-signing .step--> | |
1248 | </div></section> | |
1249 | ||
1250 | ||
1251 | <!-- End #section5 --> | |
1252 | <!-- ~~~~~~~~~ Section 6: Use it well ~~~~~~~~~ --> | |
1253 | <section id="section6" class="row"><div> | |
1254 | ||
1255 | ||
1256 | <!-- ~~~~~~~~~ section introduction: interspersed text ~~~~~~~~~ --> | |
1257 | <div class="section-intro"> | |
1258 | ||
1259 | <h2><em>#6</em> İyi kullanın</h2> | |
1260 | ||
1261 | <p>Herkes GnuPG'yi biraz farklı kullanır, ancak e-postanızı güvenli tutmak için | |
1262 | bazı temel uygulamaları gerçekleştirmeniz önemlidir. Bu uygulamaları | |
1263 | yapmamak, sizin olduğu kadar, iletişim kurduğunuz kişilerin gizliliğini | |
1264 | tehlikeye atar, Güvenilirlik Ağına zarar verir.</p> | |
1265 | ||
1266 | </div> | |
1267 | ||
1268 | ||
1269 | <!-- End .section-intro --> | |
1270 | <!-- ~~~~~~~~~ a div for each step ~~~~~~~~~ --> | |
1271 | <div id="step-6a" class="step"> | |
1272 | <div class="sidebar"> | |
1273 | ||
1274 | <p><img | |
1275 | src="../static/img/tr/screenshots/section6-01-use-it-well.png" | |
1276 | alt="6. Bölüm: İyi Kullanın (1)" /></p> | |
1277 | ||
1278 | </div> | |
1279 | <!-- /.sidebar --> | |
1280 | <div class="main"> | |
1281 | ||
1282 | <h3>Ne zaman şifrelemeliyim? Ne zaman imzalamalıyım?</h3> | |
1283 | ||
1284 | <p>Mesajlarınızı ne kadar sık şifrelerseniz, o kadar iyi. Bunun nedeni şudur: | |
1285 | eğer e-postalarınızı sadece arada sırada şifrelerseniz, her bir şifreli | |
1286 | mesaj gözetim sistemleri için tehlike işareti oluşturabilir. Eğer | |
1287 | mesajlarınızın hepsini veya çoğunu şifreliyorsanız, gözetimi gerçekleştiren | |
1288 | insanlar nereden başlayacağını bilemez. Elbette, bu, sadece bazı | |
1289 | e-postalarınızı şifrelemek yararsızdır anlamına gelmez. Oldukça iyi bir | |
1290 | başlangıçtır ve kitlesel gözetimi daha da zorlaştırır.</p> | |
1291 | ||
1292 | <p>Eğer kendi kimliğinizi ifşa etmeme isteğiniz dışında (bu başka koruyucu | |
1293 | tedbirler gerektirir), ister şifreleyin, ister şifrelemeyin, her mesajı | |
1294 | imzalamamak için bir neden yok. GnuPG'yi kullananlara mesajın sizden | |
1295 | geldiğini doğrulama imkanı sağladığı gibi, imzalama ayrıca herkese GnuPG | |
1296 | kullandığınızı ve güvenli iletişimi desteklediğinizi rahatsız etmeden | |
1297 | söylemenin bir yoludur. Eğer, GnuPG'ye ilişkin bilgileri olmayan kişilere | |
1298 | sürekli olarak imzalı e-postalar gönderiyorsanız, e-posta imzanızda (metin | |
1299 | tabanlı olan, şifrelemeyle ilgili olmayan) bu rehberin bir bağlantısını da | |
1300 | paylaşmanız iyi olacaktır.</p> | |
1301 | ||
1302 | </div> | |
1303 | <!-- End .main --> | |
1304 | </div> | |
1305 | ||
1306 | ||
1307 | <!-- End #step-6a .step --> | |
1308 | <!-- ~~~~~~~~~ a div for each step ~~~~~~~~~ --> | |
1309 | <div id="step-6b" class="step"> | |
1310 | <div class="sidebar"> | |
1311 | ||
1312 | <p><img | |
1313 | src="../static/img/tr/screenshots/section6-02-use-it-well.png" | |
1314 | alt="6. Bölüm: İyi Kullanın (2)" /></p> | |
1315 | ||
1316 | </div> | |
1317 | <!-- /.sidebar --> | |
1318 | <div class="main"> | |
1319 | ||
1320 | <h3>Geçersiz anahtarlara karşı dikkatli olun</h3> | |
1321 | ||
1322 | <p>GnuPG e-postayı güvenli kılar, ancak yine de yanlış ellere geçmiş olabilecek | |
1323 | geçersiz anahtarlar için dikkatli olmak önemlidir. Geçersiz anahtarlarla | |
1324 | şifrelenmiş e-postalar gözetim programlarıyla okunabilir.</p> | |
1325 | ||
1326 | <p>E-posta programınızda, Edward'ın size gönderdiği ilk şifreli e-postaya | |
1327 | gidin. Edward bu e-postayı sizin açık anahtarınızla şifrelediği için, | |
1328 | üstündeki "OpenPGP" düğmesinde yeşil bir onay imine sahip olacaktır.</p> | |
1329 | ||
1330 | <p><b>GnuPG'yi kullanırken, bu düğmeye bakmayı bir alışkanlık haline | |
1331 | getirin. Program, güvenilir olmayan bir anahtarla imzalanmış bir e-posta | |
1332 | aldığınızda bu düğme üzerinden uyaracaktır.</b></p> | |
1333 | ||
1334 | </div> | |
1335 | <!-- End .main --> | |
1336 | </div> | |
1337 | ||
1338 | ||
1339 | <!-- End #step-6b .step --> | |
1340 | <!-- ~~~~~~~~~ a div for each step ~~~~~~~~~ --> | |
1341 | <div id="step-6c" class="step"> | |
1342 | <div class="main"> | |
1343 | ||
1344 | <h3>İptal sertifikanızı güvenli bir yere kopyalayın</h3> | |
1345 | ||
1346 | <p>Anahtarlarınızı oluştururken, GnuPG'nin yarattığı iptal sertifikasını | |
1347 | kaydettiğinizi hatırlıyorsunuz değil mi? Şimdi bu sertifikayı en güvenli | |
1348 | dijital deponuza (en uygun depo evinizde güvenli bir yerde saklamış | |
1349 | olduğunuz flaş bellek veya bir disktir, sürekli yanınızda taşıdığınız bir | |
1350 | aygıt değil) kopyalamanın tam zamanı. Bildiğimiz en güvenilir yol iptal | |
1351 | sertifikasını yazdırmak ve güvenli bir yerde saklamaktır.</p> | |
1352 | ||
1353 | <p>Eğer gizli anahtarınız bir şekilde kaybolur veya çalınırsa, bu sertifika | |
1354 | dosyasına ihtiyacınız olacak.</p> | |
1355 | ||
1356 | </div> | |
1357 | <!-- End .main --> | |
1358 | </div> | |
1359 | ||
1360 | ||
1361 | <!-- End #step-6c .step --> | |
1362 | <!-- ~~~~~~~~~ a div for each step ~~~~~~~~~ --> | |
1363 | <div id="step-lost_key" class="step"> | |
1364 | <div class="main"> | |
1365 | ||
1366 | <h3><em>ÖNEMLİ:</em> Eğer biri gizli anahtarınızı ele geçirirse HIZLI DAVRANIN</h3> | |
1367 | ||
1368 | <p>Gizli anahtarınızı kaybeder veya başkası onu ele geçirirse (çalarak veya | |
1369 | bilgisayarınızı kırarak), başka birisi tarafından sizin şifreli | |
1370 | e-postalarınız okunmadan veya imzanızı taklit etmeden hemen önce onu iptal | |
1371 | etmeniz oldukça önemlidir. Bu rehber, bir anahtarı iptal etmeyi anlatmıyor, | |
1372 | ancak şu <a | |
1373 | href="https://www.hackdiary.com/2004/01/18/revoking-a-gpg-key/">talimatları</a> | |
1374 | takip edebilirsiniz. İptal işlemi bittikten sonra, genellikle anahtarınızı | |
1375 | kullandığınız herkese durumu bildirmek için yeni anahtarınızı da içeren bir | |
1376 | e-posta gönderin.</p> | |
1377 | ||
1378 | </div> | |
1379 | <!-- End .main --> | |
1380 | </div> | |
1381 | ||
1382 | ||
1383 | <!-- End #step-lost_key .step--> | |
1384 | <!-- ~~~~~~~~~ a div for each step ~~~~~~~~~ --> | |
1385 | <div id="webmail-and-GnuPG" class="step"> | |
1386 | <div class="main"> | |
1387 | ||
1388 | <h3>Webmail ve GnuPG</h3> | |
1389 | ||
1390 | <p>E-postanıza erişmek için web tarayıcı kullanıyorsanız, bu durumda webmail | |
1391 | kullanıyorsunuz demektir. Webmail uzak bir web sitede saklanan bir e-posta | |
1392 | programıdır. Webmail aksine, masaüstü e-posta programınız kendi | |
1393 | bilgisayarınızda çalışır. Her ne kadar webmail şifreli e-postaları çözemese | |
1394 | de, onu şifreli halinde göstermeye devam edecektir. Eğer birincil olarak | |
1395 | webmail kullanıyorsanız, karışık bir e-posta aldığınızda e-posta istemcinizi | |
1396 | açmayı bilmelisiniz.</p> | |
1397 | ||
1398 | </div> | |
1399 | <!-- End .main --> | |
1400 | </div> | |
1401 | ||
1402 | ||
1403 | <!-- End #webmail-and-GnuPG .step--> | |
1404 | <!-- ~~~~~~~~~ a div for each step ~~~~~~~~~ --> | |
1405 | <div id="step-6d" class="step"> | |
1406 | <div class="main"> | |
1407 | ||
1408 | <h3>AÇIK ANAHTARINIZI ÇEVRİM İÇİ KİMLİĞİNİZİN BİR PARÇASI YAPIN</h3> | |
1409 | ||
1410 | <p> İlk olarak açık anahtarınızın parmak izini, e-posta imzanıza ekleyin ve en | |
1411 | azından beş arkadaşınıza az önce GnuPG kurduğunuzu söyleyerek açık | |
1412 | anahtarınızın parmak izinden söz eden bir e-posta yazın. Bu rehberin | |
1413 | bağlantısını paylaşarak, size katılmalarını isteyin. Ayrıca, paylaşmaya | |
1414 | uygun müthiş bir <a href="infographic.html">infografik olduğunu da | |
1415 | unutmayın.</a></p> | |
1416 | ||
1417 | <p class="notes">Açık anahtarınızın parmak izini, e-postanızı herhangi bir kişinin göreceği | |
1418 | herhangi bir mecrada paylaşın: sosyal medya profillerinizde, blogunuzda, | |
1419 | websitenizde veya kartvizitinizde. (Özgür Yazılım Vakfı'nda bizler <a | |
1420 | href="https://fsf.org/about/staff">çalışanlar sayfasında</a> paylaşıyoruz.) | |
1421 | Açık anahtar parmak izi olmayan bir e-posta gördüğümüzde bir şeylerin eksik | |
1422 | olduğunu hissettirecek kültürü edinmemiz gerekiyor.</p> | |
1423 | ||
1424 | </div> | |
1425 | <!-- End .main--> | |
1426 | </div> | |
1427 | <!-- End #step-6d .step--> | |
1428 | </div></section> | |
1429 | ||
1430 | ||
1431 | <!-- End #section6 --> | |
1432 | <!-- ~~~~~~~~~ Section 7: Next steps ~~~~~~~~~ --> | |
1433 | <section class="row" id="section7"> | |
1434 | <div id="step-click_here" class="step"> | |
1435 | <div class="main"> | |
1436 | ||
1437 | <h2><a href="next_steps.html">Tebrikler! Sonraki adımları inceleyin</a></h2> | |
1438 | ||
1439 | </div> | |
1440 | <!-- End .main --> | |
1441 | </div> | |
1442 | <!-- End #step-click_here .step--> | |
1443 | </section> | |
1444 | ||
1445 | ||
1446 | ||
1447 | ||
1448 | ||
1449 | <!-- End #section7 --> | |
1450 | <!-- ~~~~~~~~~ FAQ ~~~~~~~~~ --> | |
1451 | <!-- When un-commenting this section go to main.css and search | |
1452 | for /* Guide Sections Background */ then add #faq to the desired color | |
1453 | <section class="row" id="faq"> | |
1454 | <div> | |
1455 | <div class="sidebar"> | |
1456 | ||
1457 | <h2>FAQ</h2> | |
1458 | ||
1459 | </div> | |
1460 | <div class="main"> | |
1461 | ||
1462 | <dl> | |
1463 | <dt>My key expired</dt> | |
1464 | <dd>Answer coming soon.</dd> | |
1465 | ||
1466 | <dt>Who can read encrypted messages? Who can read signed ones?</dt> | |
1467 | <dd>Answer coming soon.</dd> | |
1468 | ||
1469 | <dt>My email program is opening at times I don't want it to open/is now my | |
1470 | default program and I don't want it to be.</dt> | |
1471 | <dd>Answer coming soon.</dd> | |
1472 | </dl> | |
1473 | ||
1474 | </div> | |
1475 | </div> | |
1476 | </section> --> | |
1477 | <!-- End #faq --> | |
1478 | <!-- ~~~~~~~~~ Footer ~~~~~~~~~ --> | |
1479 | <footer class="row" id="footer"><div> | |
1480 | <div id="copyright"> | |
1481 | ||
1482 | <h4><a href="https://u.fsf.org/ys"><img | |
1483 | alt="Özgür Yazılım Vakfı" | |
1484 | src="../static/img/fsf-logo.png" /></a></h4> | |
1485 | ||
1486 | <p>Copyright © 2014-2021 <a href="https://u.fsf.org/ys">Free Software | |
1487 | Foundation</a>, Inc. <a | |
1488 | href="https://my.fsf.org/donate/privacypolicy.html">Gizlilik | |
1489 | Politikası</a>. Lütfen <a href="https://u.fsf.org/yr">üye şeklinde bize | |
1490 | katılarak çalışmalarımızı destekleyin.</a></p> | |
1491 | ||
1492 | <p>Bu sayfadaki resimler <a | |
1493 | href="https://creativecommons.org/licenses/by/4.0/deed.tr">Creative Commons | |
1494 | Atıf 4.0 lisansı (veya sonraki bir sürümü)</a> ve diğer şeyler <a | |
1495 | href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.tr">Creative | |
1496 | Commons Atıf-AynıLisanslaPaylaş 4.0 lisansı (veya sonraki bir sürümü)</a> | |
1497 | kapsamındadır. Andrew Engelbrecht <andrew@engelbrecht.io> and Josh | |
1498 | Drake <zamnedix@gnu.org> geliştirdiği, GNU Affero Genel Kamu Lisansı | |
1499 | kapsamında yayınlanan <a | |
1500 | href="https://agpl.fsf.org/emailselfdefense.fsf.org/edward/CURRENT/edward.tar.gz">Edward | |
1501 | yanıt botunun kaynak kodunu</a> indirebilirsiniz. <a | |
1502 | href="https://www.gnu.org/licenses/license-list.html#OtherLicenses">Neden bu | |
1503 | lisanslar?</a></p> | |
1504 | ||
1505 | <p>Rehberde ve infografikte kullanılan yazı tipleri: <a | |
1506 | href="https://www.google.com/fonts/specimen/Dosis">Dosis</a> (Pablo | |
1507 | Impallari), <a | |
1508 | href="http://www.google.com/fonts/specimen/Signika">Signika</a> (Anna | |
1509 | Giedryś), <a | |
1510 | href="http://www.google.com/fonts/specimen/Archivo+Narrow">Archivo | |
1511 | Narrow</a> (Omnibus-Type), <a | |
1512 | href="https://libreplanet.org/wiki/GPG_guide/Graphics_Howto#Pitfalls">PXL-2000</a> | |
1513 | (Florian Cramer).</p> | |
1514 | ||
1515 | <p>Fontları, resim kaynak dosyalarını ve Edward'ın mesajlarının metinlerini de | |
1516 | içeren bu rehberin <a href="emailselfdefense_source.zip">kaynak | |
1517 | kodlarını</a> indirin.</p> | |
1518 | ||
1519 | <p>Bu site, Weblabels standartı olan <a | |
1520 | href="https://www.fsf.org/campaigns/freejs">özgür JavaScript</a> | |
1521 | etiketlendirmesini kullanıyor. JavaScript <a | |
1522 | href="https://weblabels.fsf.org/emailselfdefense.fsf.org/" | |
1523 | rel="jslicense">kaynak kodu ve lisans bilgisini</a> inceleyin.</p> | |
1524 | ||
1525 | </div> | |
1526 | ||
1527 | <!-- /#copyright --> | |
1528 | <p class="credits">İnfografik ve rehber tasarımını yapan: <a rel="external" | |
1529 | href="https://jplusplus.org"><strong>Journalism++</strong><img | |
1530 | src="static/img/jplusplus.png" | |
1531 | alt="Journalism++" /></a></p> | |
1532 | <!-- /.credits --> | |
1533 | </div></footer> | |
1534 | ||
1535 | ||
1536 | <!-- End #footer --> | |
1537 | <script type="text/javascript" | |
1538 | src="../static/js/jquery-1.11.0.min.js"></script> | |
1539 | <script type="text/javascript" | |
1540 | src="../static/js/scripts.js"></script> | |
1541 | ||
1542 | <!-- Piwik --> | |
1543 | <script type="text/javascript"> | |
1544 | // @license magnet:?xt=urn:btih:cf05388f2679ee054f2beb29a391d25f4e673ac3&dn=gpl-2.0.txt GPL-2.0-or-later | |
1545 | var _paq = _paq || []; | |
1546 | _paq.push(["trackPageView"]); | |
1547 | _paq.push(["enableLinkTracking"]); | |
1548 | ||
1549 | (function() { | |
1550 | var u = (("https:" == document.location.protocol) ? "https" : "http") + "://"+"piwik.fsf.org//"; | |
1551 | _paq.push(["setTrackerUrl", u+"piwik.php"]); | |
1552 | _paq.push(["setSiteId", "13"]); | |
1553 | var d=document, g=d.createElement("script"), s=d.getElementsByTagName("script")[0]; g.type="text/javascript"; | |
1554 | g.defer=true; g.async=true; g.src=u+"piwik.js"; s.parentNode.insertBefore(g,s); | |
1555 | })(); | |
1556 | // @license-end | |
1557 | </script> | |
1558 | ||
1559 | ||
1560 | <!-- End Piwik Code --> | |
1561 | <!-- Piwik Image Tracker --> | |
1562 | <noscript><img src="https://piwik.fsf.org//piwik.php?idsite=13&rec=1" style="border:0" alt="" /></noscript> | |
1563 | ||
1564 | <!-- End Piwik --> | |
1565 | </body> | |
1566 | </html> |