4 <meta http-equiv=
"content-type" content=
"text/html; charset=utf-8" />
5 <title>Vetëmbrojtje Email-i - një udhërrëfyes për të luftuar kundër survejimit me
6 fshehtëzim GnuPG
</title>
7 <meta name=
"keywords" content=
"GnuPG, GPG, openpgp, survejim, privatësi, email, Enigmail" />
8 <meta name=
"description" content=
"Survejimi i email-it cenon të drejtat tona themelore dhe vë në rrezik fjalën
9 e lirë. Ky udhërrëfyes do t’ju mësojë për 40 minuta vetëmbrojtje email-i me
11 <meta name=
"viewport" content=
"width=device-width, initial-scale=1" />
12 <link rel=
"stylesheet" href=
"//static.fsf.org/nosvn/enc-dev0/css/main.css" />
13 <link rel=
"shortcut icon" href=
"//static.fsf.org/nosvn/enc-dev0/img/favicon.ico" />
16 <body><iframe src=
"https://static.emailselfdefense.org/nosvn/banners/2017fundraiser/" width=
"100%" height=
"100%" scrolling=
"no" style=
"overflow: hidden; border: 0 none; display: block;"></iframe>
18 <!-- ~~~~~~~~~ GnuPG Header and introduction text ~~~~~~~~~ -->
19 <header class=
"row" id=
"header"><div>
21 <h1>Vetëmbrojtje Email-esh
</h1>
23 <!-- Language list for browsers that do not have JS enabled -->
24 <ul id=
"languages" class=
"os">
25 <li><a href=
"/en">English - v4.0
</a></li>
26 <li><a href=
"/cs">Čeština - v4.0
</a></li>
27 <li><a href=
"/de">Deutsch - v3.0
</a></li>
28 <li><a href=
"/el">ελληνικά - v3.0
</a></li>
29 <li><a href=
"/es">español - v4.0
</a></li>
30 <li><a href=
"/fa">فارسی - v4.0
</a></li>
31 <li><a href=
"/fr">français - v4.0
</a></li>
32 <li><a href=
"/it">italiano - v3.0
</a></li>
33 <li><a href=
"/ja">日本語 - v4.0
</a></li>
34 <li><a href=
"/pt-br">português do Brasil - v3.0
</a></li>
35 <li><a href=
"/ro">română - v3.0
</a></li>
36 <li><a href=
"/ru">русский - v4.0
</a></li>
37 <li><a class=
"current" href=
"/sq">Shqip - v4.0
</a></li>
38 <li><a href=
"/sv">svenska - v4.0
</a></li>
39 <li><a href=
"/tr">Türkçe - v4.0
</a></li>
40 <li><a href=
"https://libreplanet.org/wiki/GPG_guide/Translation_Guide"><strong><span
41 style=
"color: #2F5FAA;">Përkthejeni!
</span></strong></a></li>
44 <ul id=
"menu" class=
"os">
45 <li class=
"spacer"><a href=
"index.html" class=
"current">GNU/Linux
</a></li>
46 <li><a href=
"mac.html">Mac OS
</a></li>
47 <li><a href=
"windows.html">Windows
</a></li>
48 <li><a href=
"workshops.html">Mësojuani shokëve tuaj
</a></li>
49 <li><a href=
"https://fsf.org/share?u=https://u.fsf.org/zb&t=Fshehtëzim
50 email-i për këdo, përmes %40fsf">Përhapeni
52 src=
"//static.fsf.org/nosvn/enc-dev0/img/gnu-social.png"
54 alt=
"[GNU Social]" />
56 src=
"//static.fsf.org/nosvn/enc-dev0/img/pump.io.png"
58 alt=
"[Pump.io]" />
60 src=
"//static.fsf.org/nosvn/enc-dev0/img/reddit-alien.png"
62 alt=
"[Reddit]" />
64 src=
"//static.fsf.org/nosvn/enc-dev0/img/hacker-news.png"
66 alt=
"[Hacker News]" />
70 <!-- ~~~~~~~~~ FSF Introduction ~~~~~~~~~ -->
73 <h3><a href=
"http://u.fsf.org/ys"><img
74 alt=
"Free Software Foundation"
75 src=
"//static.fsf.org/nosvn/enc-dev0/img/fsf-logo.png" />
78 <div class=
"fsf-emphasis">
80 <p>Luftojmë për të drejtat e përdoruesve të kompjuterit, dhe promovojmë
81 zhvillimin e software-it të lirë (si te liria). Qëndresa ndaj survejimit në
82 masë është shumë e rëndësishme për ne.
</p>
84 <p><strong> Ju lutemi, dhuroni në përkrahje të Vetëmbrojtjes së Email-it. Na
85 duhet të vazhdojmë përmirësimin e saj, dhe të krijojmë më tepër materiale,
86 për të mirën e njerëzve anembanë botës që ndërmarrin hapat e parë drejt
87 mbrojtjes së privatësisë së tyre.
</strong></p>
92 href=
"https://crm.fsf.org/civicrm/contribute/transact?reset=1&id=14&pk_campaign=email_self_defense&pk_kwd=guide_donate"><img
94 src=
"//static.fsf.org/nosvn/enc-dev0/img/sq/donate.png" /></a></p>
97 <!-- End #fsf-intro -->
99 <!-- ~~~~~~~~~ Guide Introduction ~~~~~~~~~ -->
102 <p><a id=
"infographic" href=
"infographic.html"><img
103 src=
"//static.fsf.org/nosvn/enc-dev0/img/sq/infographic-button.png"
104 alt=
"Shiheni & përhapeni infografikën tonë →" /></a>
105 Survejimi masiv dhunon të drejtat tona themelore dhe e vë në rrezik
106 fjalën e lirë. Ky udhërrëfyes do t’ju mësojë një aftësi bazë vetëmbrojtjeje
107 nga survejimi: fshehtëzimin e email-eve. Pasi t’i keni shkuar deri në fund,
108 do të jeni në gjendje të dërgoni dhe merrni email-e që janë koduar në mënyrë
109 të tillë që garanton se një agjent survejimi, apo një vjedhës, që po kap
110 email-in tuaj, të mos mundet ta lexojë. Krejt sa ju nevojitet është një
111 lidhje Internet, një llogari email, dhe afërsisht dyzet minuta.
</p>
113 <p>Edhe kur nuk keni asgjë për të fshehur, përdorimi i fshehtëzimit ndihmon të
114 mbrohet privatësia e njerëzve me të cilët komunikoni, dhe ua vështirëson
115 punën sistemeve të survejimit në masë. Nëse keni diçka të rëndësishme për të
116 fshehur, jeni aty ku duhet; këto janë të njëjtat mjete që sekretnxjerrësit
117 përdorin për të mbrojtur identitetin e tyre teksa hedhin dritë mbi abuzime
118 të të drejtave të njeriut, mbi korrupsionin dhe mbi krime të tjera.
</p>
120 <p>Veç përdorimit të fshehtëzimit, qëndresa ndaj survejimit lyp të ndeshemi
121 politikisht për një
<a
122 href=
"http://gnu.org/philosophy/surveillance-vs-democracy.sq.html">reduktim
123 të sasisë së të dhënave të grumbulluara mbi ne
</a>, por hapi i parë
124 thelbësor është mbrojtja e vetes dhe bërja e survejimit të komunikimeve
125 tuaja aq të vështirë sa mundet. Për këtë ju ndihmon ky udhërrëfyes. Është i
126 hartuar për fillestarë, por nëse i njihni tashmë bazat e GnuPG-së ose jeni
127 përdorues i sprovuar i software-it të lirë, kanë për t’ju shijuar ndihmëzat
128 e thelluara dhe
<a href=
"workshops.html">udhërrëfyesi për t’ua mësuar
129 shokëve tuaj
</a>.
</p>
136 <!-- ~~~~~~~~~ Section 1: Get the pieces ~~~~~~~~~ -->
137 <section class=
"row" id=
"section1"><div>
139 <!-- ~~~~~~~~~ section introduction: interspersed text ~~~~~~~~~ -->
140 <div class=
"section-intro">
142 <h2><em>#
1</em> Merrni ç’ju duhet
</h2>
144 <p class=
"notes">Ky udhërrëfyes bazohet në software
<a
145 href=
"https://www.gnu.org/philosophy/free-sw.html">të licencuar lirisht
</a>,
146 plotësisht transparent dhe që gjithkush mund ta kopjojë ose të ndërtojë
147 versionin e tij. Kjo e bën më të parrezik kundrejt survejimit, se sa
148 software-i pronësor (Windows, për shembull). Mësoni më tepër mbi software-in
149 e lirë, te
<a href=
"https://u.fsf.org/ys">fsf.org
</a>.
</p>
151 <p>Shumica e sistemeve operativë GNU/Linux vijnë me GnuPG-në të instaluar në
152 ta, ndaj nuk ju duhet ta shkarkoni. Por përpara se ta formësoni GnuPG-në, do
153 t’ju duhet programi IceDove i email-eve për desktop, i instaluar në
154 kompjuterin tuaj. Shumica e shpërndarjeve GNU/Linux e kanë IceDove-in të
155 instaluar, edhe pse mund të jetë nën emrin tjetër
"Thunderbird". Programet
156 për email janë një rrugë tjetër e përdorimit të të njëjtave llogari email që
157 përdorni që prej shfletuesish (fjala vjen, Gmail), por ofrojnë veçori
160 <p>Nëse keni tashmë një program email, mund të hidheni te
<a
161 href=
"#step-1b">Hapi
1.b
</a>.
</p>
164 <!-- End .section-intro -->
166 <!-- ~~~~~~~~~ a div for each step ~~~~~~~~~ -->
167 <div id=
"step-1a" class=
"step">
168 <div class=
"sidebar">
171 src=
"//static.fsf.org/nosvn/enc-dev0/img/sq/screenshots/step1a-install-wizard.png"
172 alt=
"Hapi 1.A: Ndihmësi i Instalimit" /></p>
178 <h3><em>Hapi
1.a
</em> Rregullojeni programin tuaj për email me llogarinë tuaj
181 <p>Hapeni programin tuaj të email-eve dhe ndiqni ndihmësin (hap pas hapi) që e
182 rregullon atë të përdorë llogarinë tuaj email.
</p>
184 <p>Shihni për shkronjat SSL, TLS, ose STARTTLS në të djathtë të shërbyesve, kur
185 rregulloni llogarinë tuaj. Nëse nuk i shihni, do të jeni në gjendje të
186 përdorni fshehtëzimin, por kjo do të thotë se personat që xhirojnë sistemin
187 tuaj të email-it janë prapa me standardin e industrisë në lidhje me
188 mbrojtjen e sigurisë dhe privatësisë tuaj. Këshillojmë t’u dërgoni një email
189 miqësor ku t’u kërkoni të aktivizojnë SSL-në, TLS-në, ose STARTTLS-në për
190 shërbyesin tuaj të email-it. Do ta dinë përse e keni fjalën, ndaj ia vlen ta
191 bëni kërkesën, edhe pse s’jeni ndonjë ekspert i kësi sistemesh sigurie.
</p>
193 <!-- ~~~~~~~~~ Troubleshooting ~~~~~~~~~ -->
194 <div class=
"troubleshooting">
196 <h4>Diagnostikim
</h4>
199 <dt>Ndihmësi nuk hapet
</dt>
200 <dd>Ndihmësin mund ta hapni ju vetë, por zëri përkatës i menusë për ta bërë këtë
201 është i emërtuar ndryshe në secilin prej programeve për email. Butoni për ta
202 nisur atë do të gjendet te menuja kryesore e programit, nën zërin
"E re" ose
203 diçka si kjo, e titulluar ndoshta
"Shtoni llogari" ose
"Llogari email e
206 <dt>Ndihmësi nuk gjen dot llogarinë time ose nuk e shkarkon postën time
</dt>
207 <dd>Përpara se të kërkoni në Internet rreth çështjes, ju këshillojmë të pyesni
208 persona të tjerë që përdorin të njëjtin sistem email-i me ju, për t’u
209 qartësuar rreth rregullimeve të sakta.
</dd>
211 <dt class=
"feedback">Nuk shihni ndonjë zgjidhje për rastin tuaj?
</dt>
212 <dd class=
"feedback">Ju lutemi, na e bëni të ditur, përmes
<a
213 href=
"https://libreplanet.org/wiki/GPG_guide/Public_Review">faqes së
214 përshtypjeve
</a>.
</dd>
218 <!-- /.troubleshooting -->
222 <!-- End #step1-a .step -->
224 <!-- ~~~~~~~~~ a div for each step ~~~~~~~~~ -->
225 <div id=
"step-1b" class=
"step">
226 <div class=
"sidebar">
230 src=
"//static.fsf.org/nosvn/enc-dev0/img/sq/screenshots/step1b-01-tools-addons.png"
231 alt=
"Hapi 1.B: Mjete -> Shtesa" /></li>
233 src=
"//static.fsf.org/nosvn/enc-dev0/img/sq/screenshots/step1b-02-search.png"
234 alt=
"Hapi 1.B: Kërkoni Shtesa" /></li>
236 src=
"//static.fsf.org/nosvn/enc-dev0/img/sq/screenshots/step1b-03-install.png"
237 alt=
"Hapi 1.B: Instaloni Shtesa" /></li>
244 <h3><em>Hapi
1.b
</em> Instaloni shtesën Enigmail për programin tuaj të email-it
</h3>
246 <p>Te menuja e programit tuaj për email përzgjidhni Shtesa (mund të jetë te
247 ndarja Mjete). Sigurohuni që majtas keni të përzgjedhur zërin Zgjerime. E
248 shihni Enigmail-in? Nëse po, anashkalojeni këtë hap.
</p>
250 <p>Nëse po, kërkoni për
"Enigmail" që nga shtylla e kërkimeve, djathtas
251 sipër. Mund ta merrni prej këtu. Riniseni programin tuaj për email, kur të
252 keni mbaruar punë.
</p>
254 <!-- ~~~~~~~~~ Troubleshooting ~~~~~~~~~ -->
255 <div class=
"troubleshooting">
257 <h4>Diagnostikim
</h4>
260 <dt>S’e gjej dot menunë.
</dt>
261 <dd>Në shumë programe të rinj email-esh, menuja kryesore përfaqësohet me një
262 figurë tri vijash horizontale.
</dd>
264 <dt>Email-i im duket i çuditshëm
</dt>
265 <dd>Enigmail-i s’para punon mirë me HTML,që përdoret për të formatuar email-et,
266 ndaj mund t’i çaktivizojë vetvetiu formatimet tuaja HTML. Që të dërgoni një
267 email të formatuar me HTML, pa fshehtëzim apo nënshkrim, mbajeni të shtypur
268 tastin Shift kur përzgjidhni hartim email-i. Mandej mund të shkruani një
269 email sikur Enigmail të mos qe fare i instaluar.
</dd>
271 <dt class=
"feedback">Nuk shihni ndonjë zgjidhje për rastin tuaj?
</dt>
272 <dd class=
"feedback">Ju lutemi, na e bëni të ditur, përmes
<a
273 href=
"https://libreplanet.org/wiki/GPG_guide/Public_Review">faqes së
274 përshtypjeve
</a>.
</dd>
278 <!-- /.troubleshooting -->
282 <!-- End #step-1b .step -->
284 <!-- End #section1 -->
286 <!-- ~~~~~~~~~ Section 2: Make your keys ~~~~~~~~~ -->
287 <section class=
"row" id=
"section2"><div>
289 <!-- ~~~~~~~~~ section introduction: interspersed text ~~~~~~~~~ -->
290 <div class=
"section-intro">
292 <h2><em>#
2</em> Prodhoni kyçet tuaja
</h2>
294 <p>Që të përdorni sistemin GnuPG, do t’ju duhet një kyç publik dhe një kyç
295 privat (të njohur tok si çift kyçesh). Secili prej tyre është një varg i
296 gjatë numrash dhe shkronjash, prodhuar kuturu, që është unik për ju. Kyçi
297 juaj publik dhe ai privat lidhen me njëri-tjetrin përmes një funksioni
298 matematik special.
</p>
300 <p>Kyçi juaj publik nuk është si çelës material, ngaqë ruhet haptazi, te një
301 listë në linjë, e quajtur shërbyes kyçesh. Njerëzia e shkarkon dhe e përdor
302 atë, tok me GnuPG-në, për të fshehtëzuar email-et që ju dërgojnë. Shërbyesin
303 e kyçeve mund ta mendoni si një libër telefonash, ku personat që duan t’ju
304 dërgojnë një email të fshehtëzuar kërkojnë kyçin tuaj publik.
</p>
306 <p>Kyçi juaj privat është më afër idesë së një çelësi material, ngaqë e mbani
307 vetëm për vete (në kompjuterin tuaj). Kyçin tuaj privat dhe GnuPG-në i
308 përdorni për të shkoduar email-e të fshehtëzuar që ju dërgojnë të
309 tjerët.
<span style=
"font-weight: bold;">Kyçin tuaj privat s’do të duhej
310 t’ia jepnit kujt, më çfarëdo rrethane.
</span></p>
312 <p>Përveç fshehtëzimit dhe shfshehtëzimit, mundeni t’i përdorni këta kyçe për
313 të nënshkruar mesazhe dhe për të kontrolluar mirëfilltësinë e nënshkrimeve
314 të personave të tjerë. Këtë do ta diskutojmë më tepër në ndarjen pasuese.
</p>
317 <!-- End .section-intro -->
319 <!-- ~~~~~~~~~ a div for each step ~~~~~~~~~ -->
320 <div id=
"step-2a" class=
"step">
321 <div class=
"sidebar">
324 src=
"//static.fsf.org/nosvn/enc-dev0/img/sq/screenshots/step2a-01-make-keypair.png"
325 alt=
"Hapi 2.A: Krijoni një Çift Kyçesh" /></p>
331 <h3><em>Hapi
2.a
</em> Krijoni një çift kyçesh
</h3>
333 <p>Rregullimi i Enigmail-it mund të fillojë vetvetiu. Nëse nuk niset,
334 përzgjidhni Enigmail
→ Ndihmësi i Rregullimit, te menuja e programit
335 tuaj të email-eve. Nuk jeni i detyruar të lexoni tekstin te dritarja që
336 hapet vetvetiu, veç në daçi, por është mirë të lexoni tekstin në skenat
337 pasuese të ndihmësit. Klikoni Pasuesi, me mundësitë parazgjedhje të
338 përzgjedhura, hiq këto raste, që radhiten sipas rendit të shfaqjes së tyre:
</p>
341 <li>Tek skena me titull
"Fshehtëzim," përzgjidhni
"Si parazgjedhje, fshehtëzoji
342 krejt mesazhet e mi, ngaqë privatësia për mua është kritike."</li>
344 <li>Tek skena me titull
"Nënshkrim," përzgjidhni
"Si parazgjedhje, mos i
345 nënshkruaj mesazhet e mi."</li>
347 <li>Tek skena me titull
"Përzgjedhje Kyçesh," përzgjidhni
"Dua të krijoj një
348 çift të ri kyçesh për nënshkrim dhe fshehtëzim të email-eve të mi."</li>
350 <li>Tek skena me titullin
"Krijoje Kyçin," zgjidhni një fjalëkalim të fuqishëm!
351 Këtë mund ta bëni dorazi, ose mund të përdorni metodën Diceware. Dorazi
352 është më e shpejtë, por jo dhe aq e sigurt. Përdorimi i metodës Diceware
353 zgjat më shumë dhe lyp zare, por krijon një fjalëkalim që është shumë i
354 zorshëm për ta kuptuar agresorët. Për ta përdorur, lexoni ndarjen
"Krijoni
355 një frazëkalim të sigurt me Diceware" te
<a
356 href=
"https://theintercept.com/2015/03/26/passphrases-can-memorize-attackers-cant-guess/">ky
357 artikull
</a> nga Micah Lee.
</li>
360 <p>Nëse doni ta zgjidhni dorazi fjalëkalimin, vendosni për diçka që mund ta
361 mbani mend dhe që është të paktën dymbëdhjetë shenja i gjatë, dhe përfshin
362 të paktën një shkronjë të madhe dhe një të vogël, dhe të paktën një numër
363 ose një shenjë pikësimi. Mos zgjidhni kurrë një fjalëkalim që e keni
364 përdorur gjetkë. Mos përdorni varg të kuptueshëm kollaj, të tillë si
365 datëlindje, numra telefonash, emrin e qenit apo kanarinës, vargje këngësh,
366 citime librash, e me radhë.
</p>
368 <p class=
"notes">Programit do t’i duhet ca kohë të përfundojë hapin pasues, skenën e
369 "Krijimit të Kyçeve". Teksa prisni, bëni ndonjë gjë tjetër në kompjuterin
370 tuaj, fjala vjen, shihni një film ose shfletoni në Internet. Sa më shumë që
371 ta përdorni kompjuterin në këtë pikë, aq më shpejt do të bëhet krijimi i
374 <p><span style=
"font-weight: bold;">Kur të shfaqet skena
"Prodhimi i Kyçeve u
375 Plotësua", përzgjidhni Prodho Dëshmi dhe zgjidhni ta ruani në një vend të
376 parrezik në kompjuterin tuaj (këshillojmë krijimin e një dosjeje të quajtur
377 "Dëshmi Shfuqizimi" te dosja juaj Home dhe mbajeni atje). Ky hap është
378 thelbësor për vetëmbrojtjen e email-it tuaj, siç do të mësoni më tepër te
<a
379 href=
"#section5">Ndarja
5</a>.
</span></p>
381 <!-- ~~~~~~~~~ Troubleshooting ~~~~~~~~~ -->
382 <div class=
"troubleshooting">
384 <h4>Diagnostikim
</h4>
387 <dt>S’e gjej dot menunë Enigmail.
</dt>
388 <dd>Në shumë programe të rinj email-esh, menuja kryesore përfaqësohet me një
389 figurë tri vijash horizontale. Enigmail-i mund të jetë brenda një ndarjeje
390 të quajtur Mjete.
</dd>
392 <dt>Ndihmësi thotë se nuk gjen dot GnuPG-në.
</dt>
393 <dd>Hapni çfarëdo programi që përdorni zakonisht për instalim programesh, dhe
394 kërkoni për GnuPG-në, mandej instalojeni. Mandej riniseni ndihmësin e
395 rregullimit të Enigmail-it nga e para, duke shkuar te Enigmail
→
396 Ndihmësi i Rregullimit.
</dd>
398 <dt>Email-i im duket i çuditshëm
</dt>
399 <dd>Enigmail-i s’para punon mirë me HTML,që përdoret për të formatuar email-et,
400 ndaj mund t’i çaktivizojë vetvetiu formatimet tuaja HTML. Që të dërgoni një
401 email të formatuar me HTML, pa fshehtëzim apo nënshkrim, mbajeni të shtypur
402 tastin Shift kur përzgjidhni hartim email-i. Mandej mund të shkruani një
403 email sikur Enigmail të mos qe fare i instaluar.
</dd>
405 <dt>Më tepër burime
</dt>
406 <dd>Nëse keni probleme me udhëzimet tona, ose doni të mësoni më tepër, hidhni
408 href=
"https://enigmail.wiki/Key_Management#Generating_your_own_key_pair">udhëzimeve
409 për prodhim kyçesh te faqja wiki e Enigmail-it
</a>.
</dd>
411 <dt class=
"feedback">Nuk shihni ndonjë zgjidhje për rastin tuaj?
</dt>
412 <dd class=
"feedback">Ju lutemi, na e bëni të ditur, përmes
<a
413 href=
"https://libreplanet.org/wiki/GPG_guide/Public_Review">faqes së
414 përshtypjeve
</a>.
</dd>
418 <!-- /.troubleshooting -->
420 <!-- ~~~~~~~~~ Troubleshooting ~~~~~~~~~ -->
421 <div class=
"troubleshooting">
423 <h4>Të mëtejshme
</h4>
426 <dt>Prodhim çifti kyçesh përmes rreshti urdhrash
</dt>
427 <dd>Nëse parapëlqeni të përdorni rreshtin e urdhrave, për shkallë më të lartë
428 kontrolli, mund të ndiqni dokumentimin prej
<a
429 href=
"https://www.gnupg.org/gph/en/manual/c14.html#AEN25">The GNU Privacy
430 Handbook
</a>. Sigurohuni që nguleni te
"RSA dhe RSA" (parazgjedhja), ngaqë
431 është më i ri dhe më i sigurt se algoritmet që rekomandon
432 dokumentacioni. Sigurohuni gjithashtu që kyçi juaj është të paktën
2048 bit,
433 ose
4096, nëse doni të jeni ekstra i siguruar.
</dd>
435 <dt>Më shumë mbi çifte kyçesh
</dt>
436 <dd>Kur GnuPG-ja krijon një çift të ri kyçesh, e veçon funksionin e
437 fshehtëzimeve nga funksioni i nënshkrimeve, përmes
<a
438 href=
"https://wiki.debian.org/Subkeys">nënkyçesh
</a>. Nëse i përdorni me
439 sukses nënkyçet, mund ta mbani shumë më të parrezikuar identitetin tuaj
440 GnuPG dhe ta riktheni shumë më shpejt pas komprometimit të ndonjë kyçi.
<a
441 href=
"https://alexcabal.com/creating-the-perfect-gpg-keypair/">Alex
442 Cabal
</a> dhe
<a href=
"http://keyring.debian.org/creating-key.html">wiki e
443 Debian-it
</a> furnizojnë udhërrëfyes të mirë për të ndërtuar një formësim të
444 sigurt nënkyçesh.
</dd>
448 <!-- /.troubleshooting -->
452 <!-- End #step-2a .step -->
454 <!-- ~~~~~~~~~ a div for each step ~~~~~~~~~ -->
455 <div id=
"step-2b" class=
"step">
458 <h3><em>Hapi
2.b
</em> Ngarkojeni kyçin tuaj publik te një shërbyes kyçesh
</h3>
460 <p>Te menuja e programit tuaj për email-e, përzgjidhni Enigmail
→
461 Administrim Kyçesh.
</p>
463 <p>Djathtasklikoni mbi kyçin tuaj dhe përzgjidhni Ngarkoji Kyçet Publikë te
464 Shërbyesi i Kyçeve. Përdorni për këtë shërbyesin parazgjedhje të kyçeve që
467 <p class=
"notes">Tani e tutje, dikush që dëshiron t’ju dërgojë një mesazh të fshehtëzuar,
468 mund të shkarkojë kyçin tuaj publik prej Internetit. Ka plot shërbyes
469 kyçesh, që mund t’i përzgjidhni prej menusë së ngarkimit, por janë të gjithë
470 kopje të njëri-tjetrit, ndaj nuk ka rëndësi se kë përdorni. Por, duhet ditur
471 se lypsen ca orë deri sa një kyç i ri i sapongarkuar të pasqyrohet nga krejt
474 <!-- ~~~~~~~~~ Troubleshooting ~~~~~~~~~ -->
475 <div class=
"troubleshooting">
477 <h4>Diagnostikim
</h4>
480 <dt>Shtylla e ecurisë nuk mbaron kurrë
</dt>
481 <dd>Mbylleni flluskën e hapur, sigurohuni që jeni i lidhur në Internet, dhe
482 riprovoni. Nëse kjo nuk bën punë, riprovoni prapë, duke përzgjedhur një
483 tjetër shërbyes kyçesh.
</dd>
485 <dt>Kyçi im nuk duket te lista
</dt>
486 <dd>Provoni t’i vini shenjë
"Si Parazgjedhje, Shfaqi Krejt Kyçet e Mi."</dd>
488 <dt>Më tepër dokumentim
</dt>
489 <dd>Nëse keni probleme me udhëzimet tona, ose doni të mësoni më tepër, hidhni
491 href=
"https://www.enigmail.net/documentation/quickstart-ch2.php#id2533620">dokumentimit
492 të Enigmail-it
</a>.
</dd>
494 <dt class=
"feedback">Nuk shihni ndonjë zgjidhje për rastin tuaj?
</dt>
495 <dd class=
"feedback">Ju lutemi, na e bëni të ditur, përmes
<a
496 href=
"https://libreplanet.org/wiki/GPG_guide/Public_Review">faqes së
497 përshtypjeve
</a>.
</dd>
501 <!-- /.troubleshooting -->
503 <!-- ~~~~~~~~~ Troubleshooting ~~~~~~~~~ -->
504 <div class=
"troubleshooting">
506 <h4>Të mëtejshme
</h4>
509 <dt>Ngarkimi i një kyçi prej rresht urdhrash
</dt>
510 <dd>Kyçet tuaj mund t’i ngarkoni në një shërbyes kyçesh edhe përmes
<a
511 href=
"https://www.gnupg.org/gph/en/manual/x457.html">rreshtit të
513 href=
"https://sks-keyservers.net/overview-of-pools.php">Sajti sks
</a>
514 mirëmban një listë shërbyesish kyçesh shumë të ndërlidhur me
515 njëri-tjetrin. Mundeni edhe ta
<a
516 href=
"https://www.gnupg.org/gph/en/manual/x56.html#AEN64">eksportoni kyçin
517 tuaj drejtpërsëdrejti
</a> si kartelë në kompjuterin tuaj.
</dd>
521 <!-- /.troubleshooting -->
525 <!-- End #step-2b .step -->
527 <!-- ~~~~~~~~~ a div for each step ~~~~~~~~~ -->
528 <div id=
"terminology" class=
"step">
531 <h3>GnuPG, OpenPGP, çfarë?
</h3>
533 <p>Në përgjithësi, termat GnuPG, GPG, GNU Privacy Guard, OpenPGP dhe PGP
534 përdoren në vend të njëri-tjetrit. Teknikisht, OpenPGP (Pretty Good Privacy)
535 është standardi i fshehtëzimit, dhe GNU Privacy Guard (i shkurtuar zakonisht
536 në GPG ose GnuPG) është programi që e sendërton këtë standard. Enigmail-i
537 është një program shtojcë e programit tuaj të email-it, që furnizon një
538 ndërfaqe për GnuPG-në.
</p>
543 <!-- End #terminology.step-->
545 <!-- End #section2 -->
547 <!-- ~~~~~~~~~ Section 3: Try it out ~~~~~~~~~ -->
548 <section class=
"row" id=
"section3"><div>
550 <!-- ~~~~~~~~~ section introduction: interspersed text ~~~~~~~~~ -->
551 <div class=
"section-intro">
553 <h2><em>#
3</em> Provojeni!
</h2>
555 <p>Tani do të provoni një shkëmbim provë mesazhesh me një program kompjuteri të
556 quajtur Eduard, i cili di si të përdorë fshehtëzim. Hiq atje ku thuhet
557 ndryshe, këto janë të njëjtat hapa që do të ndiqnit kur komunikoni me një
558 person të njëmendtë.
</p>
560 <!-- <p>NOTE: Edward is currently having some technical difficulties, so he may take a long time to respond, or not respond at all. We're sorry about this and we're working hard to fix it. Your key will still work even without testing with Edward.</p> -->
562 <!-- End .section-intro -->
564 <!-- ~~~~~~~~~ a div for each step ~~~~~~~~~ -->
565 <div id=
"step-3a" class=
"step">
566 <div class=
"sidebar">
569 src=
"//static.fsf.org/nosvn/enc-dev0/img/sq/screenshots/section3-try-it-out.png"
570 alt=
"Provojeni." /></p>
576 <h3><em>Hapi
3.a
</em> Dërgojini Eduardit kyçin tuaj publik
</h3>
578 <p>Ky është një hap special, të cilin nuk do t’ju duhet ta bëni kur shkëmbeni
579 korrespondencë me persona të njëmendtë. Te menuja e programit tuaj për
580 email, shkoni te Enigmail
→ Administrim Kyçesh. Te lista që hapet do të
581 duhej të shihni kyçin tuaj. Djathtasklikoni mbi kyçin tuaj dhe përzgjidhni
582 Dërgoji Kyçet Publikë me Email. Kjo do të krijojë një mesazh të ri skicë,
583 njësoj sikur të kishit shtypur butonin Shkruani.
</p>
585 <p>Adresojani mesazhin
<a
586 href=
"mailto:edward-en@fsf.org">edward-en@fsf.org
</a>. Vendosni të paktën
587 një fjalë (ç’të doni) te subjekti dhe të paktën një te lënda e email-it. Mos
590 <p>Ikona kyç në cepin e sipërm majtas do të duhej të ishte e verdhë, për të
591 treguar që fshehtëzimi është aktiv. Duam që ky mesazh i parë special të jetë
592 i pafshehtëzuar, ndaj klikoni mbi ikonën e kyçit, një herë, për ta
593 çaktivizuar fshehtëzimin. Kyçi do të bëhej të bëhej gri, me një pikë blu në
594 të (për t’ju vënë në dukje që rregullimi është ndryshuar që nga ai
595 parazgjedhje). Pasi fshehtëzimi të jetë çaktivizuar, klikoni mbi butonin
598 <p class=
"notes">Mund të duhet dy ose tre minuta që t’ju përgjigjet Eduardi. Ndërkohë, mund
599 të kapërceni ca përpara dhe t’i hidhni një sy ndarjes
<a
600 href=
"#section5">Përdoreni Mirë
</a> të këtij udhërrëfyesi. Pasi t’ju jetë
601 përgjigjur, hidhuni te hapi pasues. Nga këtu e tutje, do të bëni pikërisht
602 po ato që do të bëni kur shkëmbeni korrespondencë me një person të
605 <p>Kur hapni përgjigjen e Eduardit, GnuPG-ja mund t’ju kërkojë fjalëkalimin
606 tuaj, përpara se të përdorë kyçin privat për ta deshifruar.
</p>
611 <!-- End #step-3a .step -->
613 <!-- ~~~~~~~~~ a div for each step ~~~~~~~~~ -->
614 <div id=
"step-3b" class=
"step">
617 <h3><em>Hapi
3.b
</em> Dërgoni një mesazh provë të fshehtëzuar
</h3>
619 <p>Shkruani një email të ri te programi juaj për email-et, dërguar për
<a
620 href=
"mailto:edward-en@fsf.org">edward-en@fsf.org
</a>. Si subjekt vini
621 "Provë fshehtëzimi" ose diçka të ngjashme dhe shkruani diçka edhe si lëndë
624 <p>Ikona kyç në cepin e sipërm majtas të dritares do të duhej të ishte e
625 verdhë, për të treguar që fshehtëzimi është aktiv. Kjo do të jetë
626 parazgjedhja për ju nga tani e tutje.
</p>
628 <p class=
"notes">Në krah të drynit, do të vini re një ikonë laps. Me këtë do të merremi pas
631 <p>Klikoni mbi Dërgoje. Enigmail-i do të hapë një dritare që thotë
"Marrës jo
632 të vlefshëm, jo të besuar ose që nuk gjenden."</p>
634 <p>Që të fshehtëzoni një email për Eduardin, ju duhet kyçi i tij publik, ndaj
635 tani Enigmail-i do ta shkarkojë atë prej një shërbyesi kyçesh. Klikoni mbi
636 Shkarko Kyçe Që Mungojnë dhe, te dritarja që hapet dhe që ju kërkon të
637 zgjidhni një shërbyes kyçesh, përdorni parazgjedhjen. Sapo të gjejë kyçet, i
638 vini shenjë të parit (ID-ja e Kyçit fillon me C), mandej përzgjidhni
639 OK. Përzgjidhni OK edhe te dritarja pasuese.
</p>
641 <p>Tani jeni prapë te skena
"Marrës jo të vlefshëm, jo të besuar ose që nuk
642 gjenden". I vini shenjë kutizës para kyçit të Eduardit dhe klikoni mbi
645 <p class=
"notes">Ngaqë e fshehtëzuat këtë email me kyçin publik të Eduardit, lypset kyçi
646 privat i Eduardit për ta shfshehtëzuar. Eduardi është i vetmi me kyçin e tij
647 privat, ndaj nuk mund ta shfshehtëzojë askush tjetër veç tij.
</p>
649 <!-- ~~~~~~~~~ Troubleshooting ~~~~~~~~~ -->
650 <div class=
"troubleshooting">
652 <h4>Diagnostikim
</h4>
655 <dt>Enigmail-i nuk e gjen dot kyçin e Eduardit
</dt>
656 <dd>Mbyllini dritaret që janë hapur pasi klikuat mbi Dërgoje. Sigurohuni që jeni
657 i lidhur në Internet dhe riprovoni. Nëse kjo nuk bën punë, ripërsëritni
658 procesin, duke zgjedhur një tjetër shërbyes kyçesh, kur t’ju kërkohet të
659 zgjidhni një të tillë.
</dd>
661 <dt>Mesazhe të lexueshëm te dosja Të dërguar
</dt>
662 <dd>Edhe pse s’mund të shfshehtëzoni mesazhe të fshehtëzuar për kyçin e dikujt
663 tjetër, programi juaj i email-eve do të ruajë vetvetiu një kopje të
664 fshehtëzuar për kyçin tuaj publik, të cilën do të jeni në gjendje ta shihni
665 prej dosjes Të dërguara, njësoj si email normal. Kjo është normale, dhe nuk
666 do të thotë se email-i juaj nuk u dërgua i fshehtëzuar.
</dd>
668 <dt>Më tepër burime
</dt>
669 <dd>Nëse ende keni probleme me udhëzimet tona, ose doni të mësoni më tepër,
671 href=
"https://enigmail.wiki/Signature_and_Encryption#Encrypting_a_message">wiki-it
672 të Enigmail-it
</a>.
</dd>
674 <dt class=
"feedback">Nuk shihni ndonjë zgjidhje për rastin tuaj?
</dt>
675 <dd class=
"feedback">Ju lutemi, na e bëni të ditur, përmes
<a
676 href=
"https://libreplanet.org/wiki/GPG_guide/Public_Review">faqes së
677 përshtypjeve
</a>.
</dd>
681 <!-- /.troubleshooting -->
683 <!-- ~~~~~~~~~ Troubleshooting ~~~~~~~~~ -->
684 <div class=
"troubleshooting">
686 <h4>Të mëtejshme
</h4>
689 <dt>Fshehtëzoni mesazhe që prej rreshti urdhrash
</dt>
690 <dd>Mesazhe dhe kartela mund të fshehtëzoni dhe shfshehtëzoni edhe prej
<a
691 href=
"https://www.gnupg.org/gph/en/manual/x110.html">rreshtit të
692 urdhrave
</a>, nëse këtë parapëlqeni. Mundësia --armor e bën output-in e
693 fshehtëzuar të shfaqet me shkronja të rregullta.
</dd>
697 <!-- /.troubleshooting -->
701 <!-- End #step-3b .step -->
703 <!-- ~~~~~~~~~ a div for each step ~~~~~~~~~ -->
704 <div id=
"step-headers_unencrypted" class=
"step">
707 <h3><em>E rëndësishme:
</em> Ndihmëza sigurie
</h3>
709 <p>Edhe pse e fshehtëzuat email-in tuaj, rreshti i subjektit nuk fshehtëzohet,
710 ndaj mos vendosni të dhëna private në të. As adresat dërguese dhe marrëse
711 nuk fshehtëzohen, kështu që një sistem survejimi prapë mund të kuptojë se me
712 kë komunikoni. Gjithashtu, agjentët e survejimit do ta dinë që po përdorni
713 GnuPG, edhe pse s’mund të kuptojnë se ç’po thoni. Kur dërgoni bashkëngjitje,
714 Enigmail-i do t’ju paraqesë një opsion për të zgjedhur ose jo fshehtëzimin e
715 tyre, pavarësisht email-it faktik.
</p>
720 <!-- End #step-headers_unencrypted .step-->
722 <!-- ~~~~~~~~~ a div for each step ~~~~~~~~~ -->
723 <div id=
"step-3c" class=
"step">
726 <h3><em>Hapi
3.c
</em> Merrni një përgjigje
</h3>
728 <p>Kur Eduardi e merr email-in tuaj, ai do të përdorë kyçin e tij provat për ta
729 shfshehtëzuar, mandej do të përdorë kyçin tuaj publik (të cilin ia dërguat
730 gjatë
<a href=
"#step-3a">Hapit
3.A
</a>) që të fshehtëzojë përgjigjen e tij
733 <p class=
"notes">Mund të duhen dy ose tre minuta që Eduardi t’ju përgjigjet. Ndërkohë mund të
734 kaloni ca më përpara dhe t’i hidhni një sy ndarjes
<a
735 href=
"#section5">Përdoreni Mirë
</a> të këtij udhërrëfyesi.
</p>
737 <p>Kur merrni email-in e Eduardit dhe e hapni, Enigmail-i do ta dallojë
738 vetvetiu që është i fshehtëzuar me kyçin tuaj publik, dhe mandej do të
739 përdorë kyçin tuaj privat për ta shfshehtëzuar.
</p>
741 <p>Vini re shtyllën që Enigmail-i shfaq sipër mesazhit, me të dhëna rreth
742 gjendjes së kyçit të Eduardit.
</p>
747 <!-- End #step-3c .step -->
749 <!-- ~~~~~~~~~ a div for each step ~~~~~~~~~ -->
750 <div id=
"step-3d" class=
"step">
753 <h3><em>Hapi
3.b
</em> Dërgoni një email provë të nënshkruar
</h3>
755 <p>GnuPG-ja përfshin një mënyrë që të nënshkruani mesazhe dhe kartela, duke
756 verifikuar se vijnë prej jush dhe se në to nuk ka futur hundët dikush. Këto
757 nënshkrime janë më të fuqishme se kushërinjtë e tyre të bërë me laps dhe
758 letër -- është e pamundur të falsifikohen, ngaqë është e pamundur të
759 krijohen pa kyçin tuaj privat (një tjetër arsye për ta mbajtur të
760 parrezikuar kyçin tuaj privat).
</p>
762 <p>Mund të nënshkruani mesazhe për këdo, ndaj është një mënyrë e goditur për
763 t’ua bërë të ditur të tjerëve se përdorni GnuPG dhe se ata mund të
764 komunikojnë në mënyrë të sigurt me ju. Nëse nuk kanë GnuPG, do të jenë në
765 gjendje të lexojnë mesazhin tuaj dhe të shohin nënshkrimin tuaj. Nëse kanë
766 GnuPG, do të jenë në gjendje të verifikojnë që nënshkrimi juaj është i
769 <p>Që të nënshkruani një email për Eduard-in, hartoni një mesazh çfarëdo për të
770 dhe klikoni ikonën laps në krah të ikonës dry , që të bëhet e verdhë. Nëse
771 nënshkruani një mesazh, GnuPG-ja mund t’ju kërkojë fjalëkalimin tuaj, para
772 se ta dërgojë mesazhin, ngaqë i duhet të shkyçë kyçin tuaj privat për
775 <p>Me ikonat dry dhe laps mund të zgjidhni nëse çdo mesazh do të fshehtëzohet,
776 nënshkruhet, që të dyja, ose asnjëra.
</p>
781 <!-- ~~~~~~~~~ a div for each step ~~~~~~~~~ -->
782 <div id=
"step-3e" class=
"step">
785 <h3><em>Hapi
3.c
</em> Merrni një përgjigje
</h3>
787 <p>Kur Eduardi e merr email-in tuaj, ai do të përdorë kyçin tuaj publik (të
788 cilin ia dërguat gjatë
<a href=
"#step-3a">Hapit
3.A
</a>) për të verifikuar
789 se nënshkrimi juaj është i mirëfilltë dhe se mesazhi që i dërguat nuk është
792 <p class=
"notes">Mund të duhen dy ose tre minuta që Eduardi t’ju përgjigjet. Ndërkohë mund të
793 kaloni ca më përpara dhe t’i hidhni një sy ndarjes
<a
794 href=
"#section5">Përdoreni Mirë
</a> të këtij udhërrëfyesi.
</p>
796 <p>Përgjigja nga Eduardi do të mbërrijë e fshehtëzuar, ngaqë ai parapëlqen të
797 përdorë fshehtëzimin, kurdo që është e mundur. Nëse gjithçka shkon sipas
798 planit, do të duhej të thoshte
"Nënshkrimi juaj u verifikua." Nëse email-i
799 juaj test i nënshkruar qe edhe i fshehtëzuar, së pari do të përmendë këtë
805 <!-- End #step-3e .step -->
808 <!-- ~~~~~~~~~ Section 4: Learn the Web of Trust ~~~~~~~~~ -->
809 <section class=
"row" id=
"section4"><div>
811 <!-- ~~~~~~~~~ section introduction: interspersed text ~~~~~~~~~ -->
812 <div class=
"section-intro">
814 <h2><em>#
4</em> Njihni Rrjetin e Besimit (Web of Trust)
</h2>
816 <p>Fshehtëzimi i email-it është një teknologji e fuqishme, por ka një dobësi;
817 lyp një rrugë që të verifikojë se kyçi publik i një personi është vërtet i
818 tij. Përndryshe, nuk do të kishte mënyrë për të ndalur një agresor të
819 fabrikojë një adresë email me emrin e një miku tuaj, të krijojë kyçet për të
820 dhe të hiqet sikur është vetë miku juaj. Kjo është arsyeja pse programuesit
821 e software-it të lirë që zhvilluan fshehtëzimin e email-eve, krijuan
822 nënshkrimin e kyçeve dhe Rrjetin e Besimit.
</p>
824 <p>Kur nënshkruani kyçin e dikujt, faktikisht pohoni publikisht që e keni
825 verifikuar se i përket atij dhe jo dikujt tjetër.
</p>
827 <p>Nënshkrimi i kyçeve dhe nënshkrimi i mesazheve përdorin të njëjtin lloj
828 veprimi matematik, por bartin mundësi pasojash shumë të ndryshme. Nënshkrimi
829 në përgjithësi i email-it tuaj është një praktikë e dobishme, por nëse, me
830 raste, nënshkruani kyçe personash, mundet që aksidentalisht të përfundoni te
831 miratimi i identitetit të një mashtruesi.
</p>
833 <p>Personat që përdorin kyçin tuaj publik, mund të shohin se cilët e kanë
834 nënshkruar. Pasi ta keni përdorur GnuPG-në për një kohë të gjatë, kyçi juaj
835 mund të ketë arritur në qindra nënshkrime. Një kyç mund ta konsideroni më të
836 besës nëse ka shumë nënshkrime prej personash të cilëve u besoni. Rrjeti i
837 Besimit është një yjësi përdoruesish të GnuPG-së, të lidhur njëri me tjetrin
838 nga zinxhirë besimi të shprehur përmes nënshkrimesh.
</p>
841 <!-- End .section-intro -->
843 <!-- ~~~~~~~~~ a div for each step ~~~~~~~~~ -->
844 <div id=
"step-4a" class=
"step">
845 <div class=
"sidebar">
848 src=
"//static.fsf.org/nosvn/enc-dev0/img/sq/screenshots/section4-web-of-trust.png"
849 alt=
"Ndarja 4: Web-i i Besimit" /></p>
855 <h3><em>Hapi
4.a
</em> Nënshkruani një kyç
</h3>
857 <p>Që nga menuja e programit tuaj të emaile-ve, shkoni te Enigmail
→
858 Administrim Kyçesh.
</p>
860 <p>Djathtasklikoni mbi kyçin publik të Eduardit dhe, prej menusë së kontekstit,
861 përzgjidhni Nënshkruani Kyçin.
</p>
863 <p>Te dritarja që hapet, përzgjidhni
"Nuk do të jap përgjigje" dhe klikoni OK.
</p>
865 <p>Tani duhet të jeni kthyer te menuja e Administrimit të Kyçeve. Përzgjidhni
866 Shërbyes Kyçesh
→ Ngarko Kyçe Publikë dhe shtypni OK.
</p>
868 <p class=
"notes">Praktikisht sapo thatë
"Besoj se kyçi publik i Eduardit i përket faktikisht
869 Eduardit." Kjo nuk do të thotë ndonjë gjë të madhe, ngaqë Eduardi s’është
870 person i njëmendtë, por është praktikë e dobishme.
</p>
872 <!--<div id="pgp-pathfinder">
874 <form enctype="application/x-www-form-urlencoded" action="/mk_path.cgi" method="get">
876 <p><strong>From:</strong><input type="text" placeholder="xD41A008" name="FROM"></p>
878 <p><strong>To:</strong><input type="text" placeholder="50BD01x4" name="TO"></p>
880 <p class="buttons"><input type="submit" value="trust paths" name="PATHS"><input type="reset" value="reset" name=".reset"></p>
884 </div>End #pgp-pathfinder -->
888 <!-- End #step-4a .step -->
890 <!-- ~~~~~~~~~ a div for each step ~~~~~~~~~ -->
891 <div id=
"step-identify_keys" class=
"step">
894 <h3>Identifikim kyçesh: Shenja gishta dhe ID
</h3>
896 <p>Kyçet publikë të njerëzve zakonisht identifikohen nga shenjat përkatëse të
897 gishtave, të cilat janë një varg shifrash, si
898 F357AA1A5B1FA42CFD9FE52A9FF2194CC09A61E8, për shembull, (për kyçin e
899 Eduardit). Shenjat e gishtave për kyçin tuaj publik, dhe për kyçe të tjerë
900 publikë të ruajtur në kompjuterin tuaj, mund t’i shihni duke hapur Enigmail
901 → Administrim Kyçesh, që nga menuja e programit tuaj për email-e, duke
902 klikuar mandej mbi kyçin dhe duke zgjedhur Veti Kyçi. Ndarja me të tjerët e
903 shenjave tuaja të gishtave për kyçin, kurdoherë që u jepni adresën tuaj
904 email, është praktikë e këshillueshme, ngaqë kështu njerëzit mund të
905 kontrollojnë sërish se kanë kyçin e saktë publik, kur të shkarkojnë tuajin
906 prej një shërbyesi kyçesh.
</p>
908 <p class=
"notes">Kyçet publikë mund t’i shihni të përmendur edhe si ID kyçi, që janë thjesht
909 tetë shifrat e fundit të shenjave të gishtave, C09A61E8, për shembull, në
910 rastin e Eduardit. ID-ja e kyçit është e dukshme drejt e nga dritarja e
911 Administrimit të Kyçeve. Kjo ID kyçesh është si puna e emrit të një personi
912 (është shkurtesë e dobishme, por mund të mos jetë unike e një kyçi të
913 dhënë), kurse shenjat e gishtave e identifikojnë vërtet në mënyrë unike
914 kyçin, pa lënë shteg për ngatërresë. Nëse keni vetëm ID-në e kyçit, mundeni
915 të kërkoni vetë kyçin (si edhe shenjat e gishtave të tij), ashtu siç bëtë në
916 Hapin
3, por nëse ju dalin disa përfundime, do t’ju duhen shenjat e gishtave
917 të personit me të cilin po përpiqeni të komunikoni, për të verifikuar se
918 cilin të përdorni.
</p>
923 <!-- End #step-identify_keys .step-->
925 <!-- ~~~~~~~~~ a div for each step ~~~~~~~~~ -->
926 <div id=
"check-ids-before-signing" class=
"step">
929 <h3><em>E rëndësishme:
</em> Ç’duhet patur parasysh kur nënshkruhen kyçe
</h3>
931 <p>Përpara se të nënshkruani kyçin e një personi, lypset të jeni i bindur që i
932 takon atij, dhe se është ai që thotë se është. Në rastin ideal, kjo bindje
933 vjen nga pasja përgjatë kohës e ndërveprimeve dhe bisedave me ta, dhe nga të
934 qenët dëshmitar i ndërveprimeve mes tyre dhe të tjerësh. Kurdo që
935 nënshkruani një kyç, kërkoni të shihni shenjat e plota të gishtave të kyçit
936 publik, dhe jo thjesht ID-në më të shkurtër të kyçit. Nëse mendoni se është
937 e rëndësishme të nënshkruani kyçin e dikujt që sapo e njohët, kërkojuni
938 atyre të shihni edhe identifikues qeveritarë për ta, dhe sigurohuni që emri
939 në ID përputhet me emrin në kyçin publik. Te Enigmail-i, përgjigjuni
940 ndershmërisht te dritarja që hapet dhe ju pyet
"Me sa kujdes e keni
941 verifikuar se kyçi që jeni duke nënshkruar i përket vërtet personit, ose
942 personave, të dhënë më sipër?"</p>
944 <!-- ~~~~~~~~~ Troubleshooting ~~~~~~~~~ -->
945 <div class=
"troubleshooting">
947 <h4>Të mëtejshme
</h4>
950 <dt>Merrjani Dorën Rrjetit të Besimit
</dt>
951 <dd>Mjerisht, besimi nuk përhapet mes përdoruesve sipas mënyrës
<a
952 href=
"http://fennetic.net/irc/finney.org/~hal/web_of_trust.html">që mendojnë
953 mjaft vetë
</a>. Një nga rrugët më të mira për fuqizimin e bashkësisë GnuPG
954 është
<a href=
"https://www.gnupg.org/gph/en/manual/x334.html">të
955 kuptohet
</a> thellësisht Rrjeti i Besimit dhe të nënshkruhen me kujdes sa më
956 shumë kyçe personash që lejojnë rrethanat.
</dd>
958 <dt>Caktoni
<em>ownertrust
</em></dt>
959 <dd>Nëse i besoni mjaftueshëm dikujt sa të vlerësojë kyçet e personave të tjerë,
960 mund t’i akordoni atij nivel
<em>ownertrust
</em>, që nga dritarja e
961 administrimit të kyçeve e Enigmail-it. Djathtasklikoni mbi kyçin e personit,
962 kaloni te mundësia
"Përzgjidhni Besim Zotëruesi" në menu, përzgjidhni
963 shkallë besimi dhe klikoni mbi OK. Këtë bëjeni vetëm pasi ta ndjeni se keni
964 një njohje të thellë të Rrjetit të Besimit.
</dd>
968 <!-- /.troubleshooting -->
972 <!-- End #check-ids-before-signing .step-->
974 <!-- End #section4 -->
976 <!-- ~~~~~~~~~ Section 5: Use it well ~~~~~~~~~ -->
977 <section id=
"section5" class=
"row"><div>
979 <!-- ~~~~~~~~~ section introduction: interspersed text ~~~~~~~~~ -->
980 <div class=
"section-intro">
982 <h2><em>#
5</em> Përdoreni mirë
</h2>
984 <p>Gjithkush e përdor GnuPG-në pakëz ndryshe nga të tjerët, por është e
985 rëndësishme të ndiqen disa praktika bazë për ta ruajtur të sigurt email-n
986 tuaj. Duke mos i ndjekur ato, rrezikoni privatësinë e njerëzve me të cilët
987 komunikoni, si edhe tuajën, dhe dëmtoni Rrjetin e Besimit.
</p>
990 <!-- End .section-intro -->
992 <!-- ~~~~~~~~~ a div for each step ~~~~~~~~~ -->
993 <div id=
"step-5a" class=
"step">
994 <div class=
"sidebar">
997 src=
"//static.fsf.org/nosvn/enc-dev0/img/sq/screenshots/section5-01-use-it-well.png"
998 alt=
"Ndarja 5: Përdoreni Mirë (1)" /></p>
1004 <h3>Kur duhet të fshehtëzoj? Kur duhet të nënshkruaj?
</h3>
1006 <p>Sa më shumë t’i fshehtëzoni mesazhet tuaj, aq më mirë. Nëse fshehtëzoni
1007 mesazhe vetëm me raste, çdo mesazh i fshehtëzuar mund të shërbejë si sinjal
1008 për sistemet e survejimit. Nëse krejt, ose shumica e email-it tuaj është i
1009 fshehtëzuar, njerëzit që merren me survejimin nuk do të dinë nga t’ia
1010 fillojnë. Kjo jo për të thënë që fshehtëzimi i vetëm disa email-eve tuaj
1011 s’është i dobishëm -- është fillim i mbarë dhe e bën survejimin në masë më
1014 <p>Hiq rastin kur nuk doni të zbuloni identitetin tuaj (që lyp masa të tjera
1015 mbrojtëse), s’ka arsye pse të mos nënshkruani çdo mesazh, të fshehtëzuar apo
1016 jo. Përveç se u lejon atyre që përdorin GnuPG-në të verifikojnë që mesazhi
1017 erdhi nga ju, nënshkrimi është një rrugë jofuracake për t’i kujtuar kujtdo
1018 se përdorni GnuPG dhe për të shfaqur përkrahjen për komunikime të
1019 sigurta. Nëse dërgoni shpesh mesazhe të nënshkruar për njerëz që nuk janë të
1020 familjarizuar me GnuPG-në, do t’ia vlente të përfshinit te nënshkrimi juaj
1021 standard (ai tekst, jo ai kriptografik) i email-it një lidhje për te ky
1027 <!-- End #step-5a .step -->
1029 <!-- ~~~~~~~~~ a div for each step ~~~~~~~~~ -->
1030 <div id=
"step-5b" class=
"step">
1031 <div class=
"sidebar">
1034 src=
"//static.fsf.org/nosvn/enc-dev0/img/sq/screenshots/section5-02-use-it-well.png"
1035 alt=
"Ndarja 5: Përdoreni Mirë (2)" /></p>
1041 <h3>Hapni sytë me kyçet e pavlefshëm
</h3>
1043 <p>GnuPG-ja e bën më të sigurt email-in, por prapë është e rëndësishme të hapen
1044 sytë për kyçe të pavlefshëm, që mund të kenë rënë në duar ku nuk duhej të
1045 binin. Email-i i fshehtëzuar me kyçe të pavlefshëm mund të jetë i lexueshëm
1046 nga programet e survejimit.
</p>
1048 <p>Te programi juaj i email-eve, kthejuni email-it të parë që ju dërgoi
1049 Eduardi. Ngaqë Eduardi e fshehtëzoi me kyçin tuaj publik, do të ketë një
1050 mesazh nga Enigmail-i diku në krye, që thotë pak a shumë
"Enigmail: Një
1051 pjesë e këtij mesazhi është e fshehtëzuar."</p>
1053 <p><b>Kur përdorni GnuPG-në, bëjeni zakon t’i hidhni një sy te ajo
1054 shtyllë. Programi do t’ju sinjalizojë kur merrni një mesazh të fshehtëzuar
1055 me kyç që nuk duhet besuar.
</b></p>
1060 <!-- End #step-5b .step -->
1062 <!-- ~~~~~~~~~ a div for each step ~~~~~~~~~ -->
1063 <div id=
"step-5c" class=
"step">
1066 <h3>Kopjojeni dëshminë tuaj të shfuqizimit diku në një vend të sigurt
</h3>
1068 <p>Ju kujtohet që krijuat kyçet dhe ruajtët dëshminë e shfuqizimit që krijoi
1069 GnuPG-ja? Është koha ta kopjoni dëshminë në depon dixhitale më të sigurt që
1070 keni -- vendi ideal do të ishte një pajisje flash, një diskth flash ose një
1071 hard disk, i ruajtur diku në një vend të sigurt në shtëpinë tuaj, jo në një
1072 pajisje që e mbani me vete rregullisht.
</p>
1074 <p>Nëse kyçi juaj privat humb ose vidhet, kjo dëshmi do t’ju duhet për t’u
1075 treguar njerëzve se nuk e përdorni më atë çift kyçesh.
</p>
1080 <!-- End #step-5c .step -->
1082 <!-- ~~~~~~~~~ a div for each step ~~~~~~~~~ -->
1083 <div id=
"step-lost_key" class=
"step">
1086 <h3><em>E rëndësishme:
</em> nëse dikush merr në zotërim kyçin tuaj privat,
1087 veproni pa humbur kohë
</h3>
1089 <p>Nëse humbni kyçin tuaj privat, ose dikush e merr në zotërim (të themi, duke
1090 e vjedhur, ose duke depërtuar në kompjuterin tuaj), është e rëndësishme ta
1091 shfuqizoni menjëherë, përpara se dikush tjetër ta përdorë për të lexuar
1092 email-in tuaj të fshehtëzuar apo për të falsifikuar nënshkrimin tuaj. Ky
1093 udhërrëfyes nuk e mbulon mënyrën se si të shfuqizohet një kyç, por mund të
1095 href=
"https://www.hackdiary.com/2004/01/18/revoking-a-gpg-key/">udhëzime
</a>.
1096 Pasi të keni kryer shfuqizimin, krijoni një kyç të ri dhe dërgojini një
1097 email gjithkujt me të cilin përdorni zakonisht kyçin tuaj, për t’u siguruar
1098 që kanë dijeni mbi sa ndodhi, përfshi një kopje të kyçit tuaj të ri.
</p>
1103 <!-- End #step-lost_key .step-->
1105 <!-- ~~~~~~~~~ a div for each step ~~~~~~~~~ -->
1106 <!---<div id="transfer-key" class="step">
1109 <h3>Transferring you key</h3>
1111 <p>You can use Enigmail's <a href="https://www.enigmail.net/documentation/keyman.php">key management window</a> to import and export keys. If you want to be able to read your encrypted email on a different computer, you will need to export your secret key from here. Be warned, if you transfer the key without <a href="https://help.ubuntu.com/community/EncryptedFilesystemsOnRemovableStorage">encrypting</a> the drive it's on the transfer will be dramatically less secure.</p>
1116 <!-- End #transfer-key .step-->
1118 <!-- ~~~~~~~~~ a div for each step ~~~~~~~~~ -->
1119 <div id=
"webmail-and-GnuPG" class=
"step">
1122 <h3>Webmail dhe GnuPG
</h3>
1124 <p>Kur përdorni një shfletues web për të lexuar dhe shkruar email-e, faktikisht
1125 përdorni
<em>webmail
</em>, një program email të depozituar në një sajt të
1126 largët. Ndryshe nga
<em>webmail
</em>-i, programi juaj desktop i email-it
1127 xhiron në kompjuterin tuaj. Edhe pse
<em>webmail
</em>-i s’mund të
1128 shfshehtëzojë email të fshehtëzuar, prapë do ta shfaqë atë në formën e
1129 fshehtëzuar. Nëse kryesisht përdorni
<em>webmail
</em>, do të dini si ta
1130 hapni klientin tuaj email, kur merrni një email të fshehtëzuar.
</p>
1135 <!-- End #webmail-and-GnuPG .step-->
1137 <!-- ~~~~~~~~~ a div for each step ~~~~~~~~~
1138 <div id="step-5d" class="step">
1141 <h3>Make your public key part of your online identity</h3>
1143 <p> First add your public key fingerprint to your email signature, then compose an email to at least five of your friends, telling them you just set up GnuPG and mentioning your public key fingerprint. Link to this guide and ask them to join you. Don't forget that there's also an awesome <a href="infographic.html">infographic to share.</a></p>
1145 <p class="notes">Start writing your public key fingerprint anywhere someone would see your email address: your social media profiles, blog, Website, or business card. (At the Free Software Foundation, we put ours on our <a href="https://fsf.org/about/staff">staff page</a>.) We need to get our culture to the point that we feel like something is missing when we see an email address without a public key fingerprint.</p>
1150 End #step-5d .step-->
1152 <!-- End #section5 -->
1154 <!-- ~~~~~~~~~ Section 6: Next steps ~~~~~~~~~ -->
1155 <section class=
"row" id=
"section6">
1156 <div id=
"step-click_here" class=
"step">
1159 <h2><a href=
"next_steps.html">Punë e paqme! Hidhuni një sy hapave të
1165 <!-- End #step-click_here .step-->
1167 <!-- End #section6 -->
1169 <!-- ~~~~~~~~~ FAQ ~~~~~~~~~ -->
1170 <!-- When un-commenting this section go to main.css and search
1171 for /* Guide Sections Background */ then add #faq to the desired color
1172 <section class="row" id="faq"><div>
1173 <div class="sidebar">
1181 <dt>My key expired</dt>
1182 <dd>Answer coming soon.</dd>
1184 <dt>Who can read encrypted messages? Who can read signed ones?</dt>
1185 <dd>Answer coming soon.</dd>
1187 <dt>My email program is opening at times I don't want it to open/is now my default program and I don't want it to be.</dt>
1188 <dd>Answer coming soon.</dd>
1196 <!-- ~~~~~~~~~ Footer ~~~~~~~~~ -->
1197 <footer class=
"row" id=
"footer"><div>
1198 <div id=
"copyright">
1200 <h4><a href=
"https://u.fsf.org/ys"><img
1201 alt=
"Free Software Foundation"
1202 src=
"//static.fsf.org/nosvn/enc-dev0/img/fsf-logo.png" /></a></h4>
1204 <p>Të drejta kopjimi
© 2014-
2016 <a href=
"https://u.fsf.org/ys">Free
1205 Software Foundation
</a>, Inc.
<a
1206 href=
"https://my.fsf.org/donate/privacypolicy.html">Rregulla
1207 Privatësie
</a>. Ju lutemi, përkraheni veprën tonë duke
<a
1208 href=
"https://u.fsf.org/yr">u bërë pjesë e jona si një anëtar shok.
</a></p>
1210 <p>Figurat në këtë faqe janë të licencuara sipas një licence
<a
1211 href=
"https://creativecommons.org/licenses/by/4.0/">Creative Commons
1212 Attribution
4.0 (ose version i mëvonshëm)
</a>, dhe pjesa tjetër e saj
1213 gjendet nën një licencë
<a
1214 href=
"https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0">Creative Commons
1215 Attribution-ShareAlike
4.0 (ose version i mëvonshëm)
</a>. Nga kjo lidhje
1216 mund të shkarkoni
<a
1217 href=
"http://agpl.fsf.org/emailselfdefense.fsf.org/edward/CURRENT/edward.tar.gz">kodin
1218 burim të robotit të përgjigjeve Edward
</a>, nga Andrew Engelbrecht
1219 <sudoman@ninthfloor.org
> dhe Josh Drake
<zamnedix@gnu.org
>,
1220 sipas një licence GNU Affero General Public License.
<a
1221 href=
"http://www.gnu.org/licenses/license-list.html#OtherLicenses">Pse këto
1224 <p>Shkronjat e përdura te udhërrëzyesi
& infografika:
<a
1225 href=
"https://www.google.com/fonts/specimen/Dosis">Dosis
</a> nga Pablo
1227 href=
"http://www.google.com/fonts/specimen/Signika">Signika
</a> nga Anna
1229 href=
"http://www.google.com/fonts/specimen/Archivo+Narrow">Archivo
1230 Narrow
</a> nga Omnibus-Type,
<a
1231 href=
"https://libreplanet.org/wiki/GPG_guide/Graphics_Howto#Pitfalls">PXL-
2000</a>
1232 nga Florian Cramer.
</p>
1234 <p>Shkarkoni
<a href=
"emailselfdefense_source.zip">paketën burim
</a> për këtë
1235 udhërrëfyes, përfshirë shkronjat, kartelat burim për figurat dhe tekstin e
1236 mesazheve të Eduardit.
</p>
1238 <p>Ky sajt përdor standardin Weblabels për etiketim
<a
1239 href=
"https://www.fsf.org/campaigns/freejs">JavaScript të lirë
</a>. Shihni
1240 <a href=
"//weblabels.fsf.org/emailselfdefense.fsf.org/"
1241 rel=
"jslicense">kodin burim dhe të dhëna licencimesh
</a> për JavaScript-in.
</p>
1244 <!-- /#copyright -->
1246 <p class=
"credits">Hartimi i infografikës dhe udhërrëfyesit, nga
<a rel=
"external"
1247 href=
"http://jplusplus.org"><strong>Journalism++
</strong><img
1248 src=
"//static.fsf.org/nosvn/enc-dev0/img/jplusplus.png"
1249 alt=
"Journalism++" /></a></p>
1253 <!-- End #footer -->
1255 <script src=
"//static.fsf.org/nosvn/enc-dev0/js/jquery-1.11.0.min.js"></script>
1256 <script src=
"//static.fsf.org/nosvn/enc-dev0/js/scripts.js"></script>
1259 <script type=
"text/javascript" >
1260 // @license magnet:?xt=urn:btih:
1f739d935676111cfff4b4693e3816e664797050&dn=gpl-
3.0.txt GPL-v3-or-Later
1261 var pkBaseURL = ((
"https:" == document.location.protocol) ?
"https://piwik.fsf.org/" :
"http://piwik.fsf.org/");
1262 document.write(unescape(
"%3Cscript src='" + pkBaseURL +
"piwik.js' type='text/javascript'%3E%3C/script%3E"));
1264 var piwikTracker = Piwik.getTracker(pkBaseURL +
"piwik.php",
13);
1265 piwikTracker.trackPageView();
1266 piwikTracker.enableLinkTracking();
1269 </script><noscript><p><img src=
"//piwik.fsf.org/piwik.php?idsite=13" style=
"border:0" alt=
"" /></p></noscript>
1271 <!-- End Piwik Tracking Code -->